"Konspiracja w Klasztorze" - uroczystości rocznicowe w Radecznicy

W dniach 1-3 lipca w Bazylice Św. Antoniego w Radecznicy odbędą się kolejne obchody rocznicowe pod hasłem "Konspiracja w Klasztorze", upamiętniające działalność II Inspektoratu Zamojskiego Armii Krajowej dowodzonego przez majora Mariana Pilarskiego ps. "Jar".

Organizatorami wydarzenia są: Bazylika Św. Antoniego w Radecznicy oraz Stowarzyszenie Na Rzecz Rozwoju Lokalnego "Mokrelipie" przy współpracy z Wójtem Gminy Radecznica.

Uroczystości zostały objęte patronatem narodowym Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy.

Marian Pilarski "Jar"(1902-1952) to kolejno: żołnierz Marszałka Piłsudskiego, uczestnik walk w obronie Lwowa i wojny polsko-bolszewickiej, obrońca Polski we wrześniu 1939 w Armii Polesie, Komendant Placówki AK Tyszowce, Komendant Obwodu Zamojskiego WiN i Inspektor Inspektoratu Zamojskiego WiN, wreszcie twórca i Inspektor II Inspektoratu Zamojskiego AK ze sztabem w klasztorze w Radecznicy.

W marcu i wrześniu 1948 roku w Klasztorze odbywają się uroczyste przysięgi konspiratorów i zakonników. Przyzwolenie na działalność konspiracyjną na terenie klasztoru w Radecznicy daje Prowincjał na Polskę o. Bronisław Szepelak. II Inspektorat Zamojski AK miał na celu likwidowanie zdrajców, szpicli, funkcjonariuszy UB, NKWD i szkodliwych partyjniaków sprawy polskiej. Sporządzano plany sytuacyjne, rozmieszczenia Wojsk Polskich, radzieckich oraz ich uzbrojenia. Agitowano przeciwko powstawaniu spółdzielni produkcyjnych na wzór kołchozów. Gromadzono broń na wypadek zapowiadanej III Wojny Światowej między wschodem a zachodem. Inspektorat miał stanowić zbrojne ramię wojsk sojuszniczych i toczyć otwartą walkę z sowietami.

12 kwietnia 1950 roku następują aresztowania kierownictwa II Inspektoratu Zamojskiego AK z majorem Marianem Pilarskim "Jar" na czele, a 20 czerwca następuje tak zwana druga kasata klasztoru w Radecznicy. Zakonnicy zostają aresztowani a klasztor i gimnazjum zostają zamknięte.

W październiku 1951 roku po procesie pokazowym przed Wojskowym Sądem Rejonowym w Lublinie zapadają surowe wyroki. Na czterokrotną karę śmierci skazany zostaje major Marian Pilarski "Jar" i jego podkomendny podporucznik Stanisław Bizior "Eam" pozostali zostają skazani na długoletnie więzienia, w tym Prowincjał na Polskę o. Bronisław Szepelak, o. Wacław Płonka "Czarny", o. Hugolin Ryba " Robak" i inni. Wyroki śmierci na Marianie Pilarskim i Stanisławie Biziorze zostają wykonane na Zamku Lubelskim 4 marca 1952 roku. Da dnia dzisiejszego nie wiadomo gdzie zostali pochowani.

II Inspektorat Zamojski Armii Krajowej, jak mówi jeden z historyków: "był prawdopodobnie największą i najsilniejszą liczebnie inicjatywą konspiracyjną po 1947 r. To fenomen organizacyjny i społeczny, o którym powinniśmy pamiętać. To się w innych miejscach w Polsce nie zdarzyło".

Komitet honorowy

por. Henryk Atemborski ps. "Pancerny" - żołnierz Brygady Świętokrzyskiej NSZ
mjr Marian Pawełczak ps. "Morwa" - żołnierz cc mjr Hieronima Dekutowskiego ps. "Zapora"
kpt. Zbigniew Matysiak ps. "Cowboy"- żołnierz cc mjr Hieronima Dekutowskiego ps. "Zapora"
kpt. Marian Chmielewski ps. "Pomidor" - żołnierz cc mjr Hieronima Dekutowskiego ps. "Zapora"
Dariusz Pilarski - wnuk płk Mariana Pilarskiego ps. "Jar"
Artur Pilarski - wnuk płk Mariana Pilarskiego ps. "Jar"
Wacława Pilarska - synowa płk Mariana Pilarskiego ps. "Jar"
Adolf Stachyra - syn Andrzeja Stachyry ps. "Saturnin"
Ryszard Kaczoruk - syn Józefa Kaczoruka ps. "Ryszard"
Maria Kubacka - córka Alfreda Kaszuby ps. "Wąż"
Sebastian Kubacki - wnuk Alfreda Kaszuby ps. "Wąż"
Jan Hadam - syn Jana Hadama ps. "Agrest"
Kazimierz Hadam - wnuk Jana Hadama ps. "Agrest"
Dr Bartłomiej Szyprowski - wnuk Mieczysława Szyprowskiego ps. "Mały"
prof. Krzysztof Szwagrzyk - Pełnomocnik Prezesa IPN ds. poszukiwań nieznanych miejsc pochówku ofiar terroru komunistycznego.
o. Kazimierz Kowalski OFM - Kustosz Bazyliki Objawień Św. Antoniego w Radecznicy
Jerzy Welter - Dyrektor IPN o. Lublin
Marcin Krzysztofik - Naczelnik OBUiAD IPN o. Lublin
Grzegorz Filipek - pasjonat historii specjalizujący się w historii podziemia niepodległościowego AK-DSZ-WiN na terenie powiatu puławskiego

Zobacz podobne:
     "Konspiracja w Klasztorze" - program uroczystości / 2018-06-21
     Konspiracja w Klasztorze / 2017-06-21
     "Wilcze tropy Żołnierzy Wyklętych" - wygrała "Inka" / 2017-03-31
     Kobiety w konspiracji bohaterkami III Konkursu Historycznego poświęconego Żołnierzom Wyklętym / 2017-03-20
     Obchody Narodowego Dnia Pamięci "Żołnierzy Wyklętych" / 2017-02-24
     "Zapora" w Muzeum Fortyfikacji i Broni Arsenał / 2017-02-15
     "Konspiracja w Klasztorze" - program / 2016-05-15
     Życiorysy zamojskich Żołnierzy Wyklętych / 2016-03-15
     Zakończył się II Konkurs Historyczny o Żołnierzach Wyklętych / 2016-03-15
     Młodzież w hołdzie Żołnierzom Niezłomnym / 2016-03-08
     W Zamościu upamiętniono Żołnierzy Wyklętych / 2016-03-06
     Obchody Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych w "Arsenale" / 2016-03-04
     "Historia Roja" w CKF Stylowy / 2016-02-29
     Obchody Narodowego Dnia Pamięci "Żołnierzy Wyklętych" / 2016-02-24
     Pamięci Żołnierzy Wyklętych w "Arsenale" / 2016-02-24
     Tropem Wilczym - Bieg Pamięci Żołnierzy Wyklętych / 2016-02-23
     65. rocznica likwidacji II Inspektoratu Zamojskiego AK - uroczystości w Radecznicy / 2015-06-27
     Zawody strzeleckie o Puchar im. płk. Mariana Pilarskiego ps. "Jar" / 2015-06-27
     W Radecznicy upamiętnią 65. rocznicę likwidacji klasztoru przez UB / 2015-05-19
     69. rocznica odbicia żołnierzy AK z zamojskiego więzienia / 2015-05-07

Warto przeczytać:

[do góry]