Baśniowe "Krwawe wesele"

"Cygan jest byle kim, ale ma obłoki we krwi i fruwa sobie". A może Cygan jest jak ptak?
Baśniową sztukę w klimatach cygańskich, na motywach "Krwawych godów" F.G. Lorki, wyreżyserował i wystawił (29.06.) Bartosz Szydłowski z Teatrem "Łaźnia Nowa" z Krakowa podczas Zamojskiego Lata Teatralnego. Na Rynek Wielki zleciały się dusze zaklęte w ptaki.

Dramat "Krwawe wesele" przedstawia historię starą jak świat trójkąta miłosnego, mezaliansu kulturowego. Na pierwszy rzut oka to prosta historia, tylko, że ona to piękna pół-Cyganka a kocha się w niej Cygan i gadź (obcy). Na podstawie poetyckiej historii, reżyser opowiada o nietolerancji i niezrozumieniu świata innego niż nasz. Jednak przede wszystkim spektakl Bartosza Szydłowskiego staje się uniwersalną opowieścią o żywiole miłości, który ujarzmić może tylko śmierć. Jest więc w sztuce miłość i jest zbrodnia.

Akcja sztuki "Krwawe wesele" rozgrywa się w atmosferze bajkowego lasu, miejsca tragedii sprzed lat, w którym spotykają się ptaki - zaklęte dusze nieżyjących już ludzi. Nad grobem nieszczęśliwie zakochanego Cygana dokonuje się rytuał wspominania miłości, która doprowadziła do tragedii.

Historii zakochanego Cygana nie można opowiedzieć bez cygańskiej muzyki. Fenomenalnym, elektryzującym głosem romski pieśniarz z Augustowa - Adam Kozłowski, jako Mulo (duch) wyśpiewał baśniową przypowieść. "Krwawe wesele, czyli muzyczna opowieść o cygańskim sercu" to poetyckość i przejmująca muzyka na żywo Romów z Nowej Huty.

Widzom zagra w sercu i przyprawi o wzruszenia porywająca muzyka cygańska w wykonaniu zespołu Kałe Jakha (Czarne Oczy) pod przewodnictwem Zenona Bołdyzera. Ich obecność na scenie stanowić będzie to, co najbardziej magnetyzujące w cygańskim folklorze: wędrujący tabor, wróżby, ognisko i śpiew. Dzięki ich obecności reżyser wprowadził do przedstawienia żywioł cygańskiej muzyki towarzyszącej lub przerywającej dramatyczną akcję sceniczną.

Siłą napędową spektaklu są muzycy zespołu "Kałe Jakha", relacjonujący rozgrywane na scenie Rynku Wielkiego wydarzenia - śpiewem i muzyką. Intrygująca scenografia, ptasia konwencja oraz barwne kostiumy budują nietuzinkowe widowisko. Wszystko to tworzy prawdziwy klimat opowieści o tragicznej miłości dwóch mężczyzn zakochanych w jednej kobiecie. Rywalizacja o względy pięknej kobiety kończy się zbrodnią, do której dochodzi na weselu. Bezmiaru tragedii dopełnia rozpacz ciężarnej żony Cygana, śmiertelnie zakochanego w pannie młodej.

Cygańskie życie widoczne jest w kolorowych strojach i egzotycznej scenografii, mieniącej się kolorami a przede wszystkim tworzącej atmosferę tajemniczości. W takiej właśnie atmosferze na zamojskiej scenie artyści zaprezentują nam historię o nieszczęśliwej miłości.

Cygański świat ukierunkowany jest na siły natury i szalejący żywioł. Pełno w nim mistycyzmu. Aktorzy ubrani są w stroje z elementami ptasich piór (wg Romów ptak jest symbolem ludzkiej duszy). Uczucia bohaterów wyrażane są w swych mocnych barwach: miłość przybiera barwę żywej czerwieni, a nienawiść przerażającej czerni. Życie Roma lśni tysiącem barw, jest pełne ekspresji takiej, jaka posiada tylko nieodgadniona do końca cygańska dusza. Przestrzeń, w jakiej odbywa się akcja sztuki obmyśliła Małgorzata Szydłowska.

Ten spektakl - jak mówi reżyser - powstawał z nasłuchiwania magicznych znaków, które stawały się drogowskazami w poszukiwaniach i inspiracjach. Inspiracje przyszły z przyrody, żywiołu, z którą oswojeni są Romowie, żywiołu, do którego porównywania jest miłość. Stąd wziął się pomysł na las i ptaki. Szelest i trzepot ich skrzydeł, wydawane przez nie ptasie dźwięki i odgłosy potęgują akcję sztuki, jej wymiar nierealny i tajemniczy.

W sztuce mamy znakomicie wykonane sceny - sekwencja policjanta, który wypowiada się negatywnie o stylu życia Cyganów, a gdy założy cygańskie buty i gdy zabrzmi cygańska muzyka - zatańczy, bo nogi niosą go same. Żywioł cygański porwie go bez reszty i nie potrafi się temu przeciwstawić. Tu także wybrzmi socjologiczny, międzykulturowy aspekt spektaklu. Na oczach widzów toczy się walka dwóch światów - natury i cywilizacji, pojedynek dwóch kultur - Romów, związanych z siłami natury i tych obcych, żyjących w blokowiskach. Niezwykle subtelna i piękna inscenizacja bardzo podobała się zamojskiej publiczności, dostarczyła wielu wzruszeń. Muzyka zachwyciła siedzące obok młode dziewczyny - Dorotę i Monikę, która wygrała wejściówki na wszystkie spektakle ZLT.

Spektakl był niczym żywa legenda, przypowieść cygańska, z której biły żywioły natury. Jej nieokiełznanie i tajemnica jest synonimem wolności - znakiem cygańskiego życia. Ta siła natury rządzi losem Romów. I nawet jeśli jest to mitologizowanie, odległe od codzienności, to warto w ten magiczny świat uwierzyć. I bez wątpienia warto było "Krwawe wesele" obejrzeć. Takich spektakli się nie zapomina. Nie zapomina się cygańskich pieśni, niezaprzeczalnie pięknej muzyki, która w finale ma wymiar patosu, wspaniałej historii i ponadczasowego przesłania. Nie zapomina się ogromnych emocji, jakie wyzwala rozgrywająca się akcja sztuki.

więcej zdjęć ze spektaklu w dziale [ Fotogaleria ]

Zobacz podobne:
     37. ZLT: Marzenia "Pomiędzy Niebem a Ziemią" / 2012-07-15
     37. ZLT: Tajemnica "Żółtej strzały" / 2012-07-13
     Lato Teatralne Młodych na 37. ZLT / 2012-07-12
     37. ZLT: "Requiem" nie tylko dla Gospodyni / 2012-07-11
     Misteryjna przygoda - rozmowa ze Zdzisławem Wardejnem / 2012-07-11
     37. ZLT: Interaktywne Lalki Pana Pejo z Rosji / 2012-07-09
     Głosuj na najlepszy spektakl 37. Zamojskiego Lata Teatralnego / 2012-07-08
     10 lat Szkoły Machulskich z ZLT / 2012-07-05
     37. ZLT: Litania do sumienia / 2012-06-29
     37. ZLT: "A koziołek wziął tobołek..." / 2012-06-26
     37. ZLT: "Przygody Koziołka Matołka" - zmiany w programie / 2012-06-25
     37. ZLT: "Przygoda" w imię miłości / 2012-06-24
     37. ZLT: Skazany na teatr - rozmowa z prof. Janem Englertem / 2012-06-23
     37. ZLT: Fortepianom śmierć / 2012-06-21
     Trzy tygodnie z teatrem w Zamościu - rozmowa z Januszem Nowosadem / 2012-06-16
     Przegląd "Wokół teatru" / 2012-06-14
     VII Letnie Spotkania Muzyczno-Poetyckie / 2012-06-14
     Spektakle 37. ZLT - "PRZYGODA" / 2012-06-11
     Spektakle 37. ZLT - "SALTO MORTALE" / 2012-06-11
     37. ZAMOJSKIE LATO TEATRALNE - program / 2012-06-03

Warto przeczytać:

[do góry]