Podczas prac remontowych prowadzonych w zabytkowym budynku zamojskiego Domu Mykwy, czyli dawnej łaźni żydowskiej, odkopane zostały pozostałości dawnego basenu mykwy. Może to być unikatowe odkrycie archeologiczne i architektoniczne.

Prowadzone obecnie prace pozostają pod stałym dozorem konserwatorskim i archeologicznym. Po usunięciu resztek ziemi przykrywającej pozostałości dawnego basenu odkrycia zostaną poddane szczegółowym badaniom pozwalającym określić ich wiek i status archeologiczny.

O wynikach tych badań będziemy Państwa informować na bieżąco. Prace remontowe prowadzone są na zlecenie Czesława Kostykiewicza - obecnego właściciela Domu Mykwy.

Przypomnijmy, że Żydzi sefardyjscy uzyskali zgodę na osiedlanie się w Zamościu na podstawie przywileju wydanego przez założyciela miasta Jana Zamoyskiego w 1588 r. Na początku XVII wieku społeczność żydowska ufundowała bożnicę w stylu późnego renesansu, odrestaurowaną w ostatnich latach.

Zamojski Dom Mykwy (rytualna łaźnia żydowska) znajduje się przy ulicy Zamenhofa 5 na Starym Mieście. Pierwszy budynek mykwy, zbudowany jeszcze w XVII w., znajdował się w pobliżu bóżnicy Kolejny obiekt został zbudowany nieco dalej w połowie XVIII w. Około 1877 roku mykwa została przebudowana i nadano jej nowy styl neobarokowy. Jest to obiekt murowany, 2-kondygnacyjny dach 2-spadowy, fasada 7-osiowa ze ślepymi oknami zamkniętymi odcinkowo. We wnętrzu godna uwagi głęboko w ziemi osadzona, obszerna i wysoka sala pierwotnie z basenem do rytualnych kąpieli, przykryta kolebkowym sklepieniem z lunetami.

Dom Mykwy w Zamościu, z uwagi na ogromne zniszczenia architektury żydowskiej na terenie Polski w czasie II Wojny Światowej jest obiektem wyjątkowym. Jeśli nowy właściciel obiektu zdecyduje, po odrestaurowaniu basenu mykwy zgodnie ze sztuką konserwatorską, na udostępnienie jej turystom będzie to niewątpliwie dodatkowa atrakcyjna "perełka" Zamościa.