Warning: include(lewa-reklama.inc) [function.include]: failed to open stream: No such file or directory in /home/klient.dhosting.pl/wbrzyski/zamosconline.pl/public_html/img/text.php on line 409
Warning: include(lewa-reklama.inc) [function.include]: failed to open stream: No such file or directory in /home/klient.dhosting.pl/wbrzyski/zamosconline.pl/public_html/img/text.php on line 409
Warning: include() [function.include]: Failed opening 'lewa-reklama.inc' for inclusion (include_path='.:/opt/alt/php53/usr/share/pear:/opt/alt/php53/usr/share/php') in /home/klient.dhosting.pl/wbrzyski/zamosconline.pl/public_html/img/text.php on line 409
|
Wystąpienie Prezydenta Zamościa podczas Święta NiepodległościDziś świętujemy 94. Rocznicę Odzyskania przez Polskę Niepodległości. Zastanówmy się, jakie było nastawienie Polaków przez wybuchem I Wojny Światowej i okoliczności odzyskania Niepodległości? Czy był to tylko korzystny zbieg wydarzeń - upadek carskiej Rosji, Austro-Węgier i Niemiec? Czy wola i wiara narodu doprowadziły do odzyskania Niepodległości?
Aspiracje niepodległościowe i brak możliwości ich spełnienia znajdowały wyraz w dwóch krańcowych postawach. Jedną z nich była rezygnacja i uznanie teorii, że historia stanowi teren walki o byt, gdzie nie jedyną realną siłą jest wojsko. Postawa ta prowadziła do sytuacji, w której Polacy winni wyrzec się myśli o odrębności politycznej, a nawet narodowej. Postawa druga nawiązywała do tradycji polskich zmagań o niepodległość. Postawę tę kształtowała inteligencja pochodzenia szlacheckiego. Czerpała ona siłę z ogromnego awansu mas chłopskich i robotniczych z końca XIX w.
Dzięki temu awansowi niepodległość Polski przestała być sprawą elity szlacheckiej, a stała się sprawą milionów.
Konflikt między wolą niepodległości i rzeczywistością niewoli rozgrywał się nieustanie w świadomości milionów Polaków. Podstawowe znaczenie dla przetrwania polskości miała kultura narodowa dla której XIX w. był okresem szczególnego rozkwitu. Podkreślić należy rolę Kościoła Katolickiego umacniającego wartości narodowe i moralne.
Państwa zaborcze w obliczu konfliktu I wojny światowej znalazły się w dwóch przeciwstawnych obozach. Również społeczeństwo polskie podzieliło się względem sympatii politycznych. Pierwszy program reprezentował obóz narodowo-demokratyczny z przywódcą i głównym ideologiem Romanem Dmowskim. Celem Endecji było uzyskanie przez Polskę autonomii w ramach Państwa Carskiego. Przygotowali się do akcji zbrojnych po stronie Rosji pod dowództwem gen. Hallera. Drugi program polityczny oparł swe nadzieje na Austro-Węgrach, utworzeniu trzeciego członu - Austrii, Węgier i Polski w monarchii Habsburskiej i walki zbrojnej u boku Państw Centralnych. Na czele stał Józef Piłsudski, kierujący organizacją spiskowo-bojową PPS.
Wybuch wojny wykorzystał Józef Piłsudski i z I Kompanią Kadrową wymaszerował spod Krakowa do walki przeciw Rosji, a jednocześnie próbował poderwać Polaków z zaboru rosyjskiego do powstania przeciw zaborcy. Rachuby te zawiodły i akcja została zamknięta.
Ciekawostką jest plan ministra spraw zagranicznych Siergieja Sezonowa, który w lecie 1914 r. przedstawił zachodnim sojusznikom plan przesunięcia zachodniej granicy Rosji na linię Odry i utworzenia na tym terenie Królestwa Polskiego. Komitet Narodowy z Romanem Dmowskim na czele nie uzyskał jednak żadnego zapewnienia utworzenia Państwa Polskiego.
W czasie wojny rządy państw zaborczych w rzeczywistości stale uważały, że zakończą ją bez ustępstw wobec Polaków, którzy byli zmuszeni do bratobójczej walki w przeciwnych armiach i to na własnej ziemi. Dopiero umiędzynarodowienie sprawy polskiej spowodowane działalnością Sienkiewicza, Paderewskiego w Szwajcarii, Związku Sokolnictwa i Centralnego Komitetu Polskiego w Stanach Zjednoczonych, akcji propagandowej Paderewskiego w Stanach Zjednoczonych i Dmowskiego
we Francji i Anglii spowodowało, że prezydent Stanów Zjednoczonych Woodrow Wilson 22 stycznia 1917 r. stwierdził, że w wyniku wojny winna odrodzić się zjednoczona, niepodległa i samoistna Polska.
Podobną odezwę ogłosiła 27 marca 1917 r. Piotrogrodzka Rada Delegatów Robotniczych i Żołnierzy z inicjatywy polskiego socjalisty Aleksandra Więckowskiego, w której przyznała Polsce prawo do zupełnej niepodległości. Postawa Ententy po Rewolucji Rosji nie była już krępowana stanowiskiem caratu w sprawie polskiej. Korzystając z sytuacji - Dmowski w 1917 r. złożył na ręce przedstawicieli Ententy Memoriał w sprawie odbudowy niepodległej Polski, złożonej z Galicji wraz ze Śląskiem Cieszyńskim, Wileńszczyzną, Wołyniem, Gdańskiem, Śląskiem Opolskim i częścią Mazur.
Komitet Narodowy został uznany za przedstawicielstwo polskie przez Francję we wrześniu, Anglię i Włochy w październiku, a Stany Zjednoczone w grudniu 1917 r. W lipcu 1917 r. żołnierze I i III Brygady Legionów odmawiają przysięgi na wierność cesarza Niemiec i Austro-Węgier. W wyniku tego zostali osadzeni w obozach, a Piłsudski w twierdzy Magdeburskiej.
11 listopada 1918 r. podpisano w Compiegne zawieszenie broni na froncie zachodnim. W Berlinie wybucha rewolucja. Ponieważ już wcześniej załamały się Austro-Węgry i Rosja, wszyscy trzej zaborcy przegrali wojnę. Dzięki temu, a także dzięki upartej woli i nadziei społeczeństwa polskiego możliwe stało się odrodzenie Polski. Powrót Piłsudskiego do Warszawy sprawił, że wszystkie stronnictwa polityczne, nie licząc lewicy rewolucyjnej, wyraziły zgodę na przekazanie władzy nad tworzącym się wojskiem - Piłsudskiemu.
22 listopada Piłsudski i Moraczewski podpisali dekret stwierdzający, że Polska jest republiką. I że do zwołania Sejmu ustawodawczego najwyższą władzę będzie sprawować Piłsudski jako Tymczasowy Naczelnik Państwa Polskiego.
To było 94 lata temu. Dziękujmy tym wszystkim Rodakom, którzy przez wszystkie lata niewoli wierzyli w to, że Polska powstanie. Cześć Ich Pamięci!
* Opracowano na podstawie wystąpienie Prezydenta Zamościa Marcina Zamoyskiego podczas Święta Niepodległości
autor / źródło: Teresa Madej, fot. Piotr Bojanowski dodano: 2012-11-12 przeczytano: 3696 razy.
Zobacz podobne:
Warto przeczytać:
|
|
Warning: include(prawa-gl.inc) [function.include]: failed to open stream: No such file or directory in /home/klient.dhosting.pl/wbrzyski/zamosconline.pl/public_html/img/text.php on line 756
Warning: include(prawa-gl.inc) [function.include]: failed to open stream: No such file or directory in /home/klient.dhosting.pl/wbrzyski/zamosconline.pl/public_html/img/text.php on line 756
Warning: include() [function.include]: Failed opening 'prawa-gl.inc' for inclusion (include_path='.:/opt/alt/php53/usr/share/pear:/opt/alt/php53/usr/share/php') in /home/klient.dhosting.pl/wbrzyski/zamosconline.pl/public_html/img/text.php on line 756
|
- - - - POLECAMY - - - -
|