Podczas konferencji prasowej zorganizowanej przez pomysłodawców i organizatorów pierwszego Zamojskiego Przeglądu Filmów Historycznych wyrażono przekonanie, że wydarzenie ma szanse zyskać formułę festiwalu konkursowego. Uwarunkowania historyczne i kulturowe Zamościa predestynują go do takiej roli (13.11.).

W konferencji prasowej wzięli udział: dr Tadeusz Doroszuk i Anna Kwiatkowska z TVP Historia oraz Andrzej Bubeła, dyrektor Centrum Kultury Filmowej "Stylowy". Poprowadził ją Janusz Kawałko. Sentyment do Zamościa dyrektora TVP Historia Tadeusza Doroszuka, potencjał i dobry klimat współpracy z CKF przynosi owoce. Pokazuje, że można tu realizować nowe przedsięwzięcie, którym jest Zamojski Przegląd Filmów Historycznych. Jak podkreślił dr Doroszuk - jest szansa, że to wydarzenie może przekształcić się w festiwal o wymiarze konkursowym. Aktualnie konstruowany jest budżet, poszukuje się grantów i pracuje nad wsparciem merytorycznym ze strony TVP i finansowym ze strony Miasta Zamościa, bowiem przedsięwzięciu patronuje Prezydent Zamościa Marcin Zamoyski. Potrzeba też dużo chęci i ludzi dobrej woli - uważa dyrektor TVP Historia, który głęboko wierzy, że to się uda zrealizować w Zamościu, mieście "wpisanym w historię". Przełoży się to również na rozwój turystyki kulturowej miasta poprzez współpracę z Muzeum Zamojskim, Zamojskim Bractwem Rycerskim i innymi instytucjami, a Festiwal Filmów Historycznych stanie się wizytówką Zamościa.

Andrzej Bubeła, współpomysłodawca interesującego wydarzenia związanego z filmem jest również przekonany, że fundamenty są solidne aby kontynuować przedsięwzięcie w nowej formule. Jest zdania, że prezentacja filmów zrealizowanych przez TVP Kulturę "Fotograf partyzantów" i trylogii "Powstanie Zamojskie" zostały ciepło przyjęte przez mieszkańców Zamojszczyzny, co daje asumpt do podejmowania dalszych działań.

Podczas spotkania mówiono także o optymalnym terminie dla nowego trzydniowego festiwalu, jakim mógłby być okres lata, który przyciągnąłby miłośników historii i filmu historycznego do Zamościa.

Anna Kwiatkowska z TVP Historia powiedziała, że według niej festiwal byłby wydarzeniem w skali ogólnopolskiej, biorąc pod uwagę popularność tej tematyki, bowiem zauważalne jest wydawanie przez prasę centralną dodatków historycznych do gazet. Poza tym Zamość stworzyłoby znakomitą oprawę dla tego wydarzenia, a przez to wiedza o historii, której młodzi poszukują w Internecie, stałaby się bardziej dostępna dla młodzieży. Byłby to rodzaj niecodziennej lekcji, podczas której historia zostałaby ożywiona i łatwiej trafiałaby do młodego widza. Zdaniem Anny Kwiatkowskiej - nowoczesne Centrum Kultury Filmowej "Stylowy" to właściwe miejsce dla realizacji tego projektu, do którego można zaprosić gości z innych krajów. To miejsce w dobrym stylu, czyli CKF "Stylowy". Na program Zamojskiego Przeglądu Filmów Historycznych składają się wybitne filmy dokumentalne i najlepsze reportaże o tematyce historycznej, spotkania z twórcami oraz warsztaty dla młodych reporterów na temat dziennikarstwa historycznego. - Ważne jest by zainteresować tym młodzież bo Zamojszczyzna to kopalnia tematów, które czekają na swój zapis w kamerze - mówił dr Doroszuk. Dodał, że zbliżają się bardzo ważne dla Polaków rocznice i warto o tym pisać i dyskutować. Te rocznice to 150-ta wybuchu Powstania Styczniowego i 70-ta Rzezi na Wołyniu. W związku z tym TVP Historia zrealizowała dokument fabularny - "Rok 1863", w konwencji "Wiernej rzeki", jako historię rodzinną, opowiedzianą w okresie 4 pór roku. Drugi duży dokument dotyczy historii, która budzi i będzie budzić na Zamojszczyźnie ogromne emocje, czyli "Wołyń w ogniu", w reżyserii Adama Sikorskiego. To film fabularyzowany, do którego materiały zbierane są od 10 lat.

Jak zauważył dr Doroszuk - filmy historyczne to dokumenty trudne, które zawsze przynoszą obawy o rezultat, ponieważ niezbędna jest ogromna wiedza i bardzo duże pieniądze. To konstatacja wynikająca z doświadczeń chociażby przy produkcji cyklu o początkach Państwa Polskiego. W ramach tego projektu planowane są tematy: "Wolin" i Grody Czerwieńskie". Zachodnie telewizje za środki, którymi dysponuje TVP Historia, nie były w stanie zrealizować tych produkcji.

Sposobem na przyciągnięcie widzów do udziału w Przeglądzie Filmów Historycznych, odbywającym się w dn. od 12 do 16 listopada w Zamościu, było m.in. udostepnienie bezpłatnych wejściówek na wszystkie projekcje, przesłanie informacji do szkół wyższych, średnich oraz mediów, których poproszono o patronat. - Podejmujemy te działania aby zainteresować nauczycieli i rozbudzić w młodzieży zainteresowanie tematyką filmów - powiedział dyrektor Andrzej Bubeła.

Przygotowując program filmowego wydarzenia skorzystano z pomocy ekspertów, którzy z ogromnych zasobów TVP Historia wybrali propozycje zaakceptowane przez kolegium redakcyjne i dodatkowo zweryfikowane w CKF "Stylowy". To przyniosło efekt w postaci interesującego bloku tematycznego. Pierwszy Zamojski Przegląd Filmów Historycznych pozwoli odpowiedzieć na pytanie, które kategorie filmów historycznych są dla widza atrakcyjne. Zaproponowano filmy związane z bieżącymi rocznicami oraz tematy istotne w debacie publicznej.

Jak podkreślono, przedsięwzięcie realizowane we współpracy TVP Historia i CKF "Stylowy" adresowane jest także do producentów, którzy produkują dokumenty i reportaże na potrzeby stacji, której odbiór jest bezpłatny, a od lipca 2013 znajdzie się na ogólnodostępnej platformie cyfrowej, tak jak TVP1 i TVP2. Organizatorzy liczą, że do inicjatywy przyłączą się inne stacje i będzie to impreza ogólnopolska, obejmująca wszystkich zajmujących się filmem historycznym. Ze spotkań i rozmów wypracowane zostaną wnioski, które pozwolą określić kierunki rozwoju tego wydarzenia.

Ważne jest również aby powstała płaszczyzna - "Mistrz i uczeń" - jak stwierdził dr Tadeusz Doroszuk. Zauważył, że młody reżyser wcale nie musi być konkurencją dla dojrzałego reżysera. To może być wzajemna korzyść i bardzo pozytywna relacja, która przełoży się na pożytek społeczeństwa. Jako przykład znakomicie zrobionego dokumentu w Polsce podał film fabularyzowany, zrobiony na zlecenie TVP Polonia przez Adama Sikorskiego - "Wilkołak", który na Festiwalu Filmów Historycznych w Nowym Jorku otrzymał brązową statuetkę. - Nikt takiego filmu nie zrobił - chwalił dr Doroszuk osiągnięcie reżysera Adama Sikorskiego.

Przypomnijmy, że odbywający się w Zamościu Przegląd Filmów Historycznych to nie tylko seanse filmowe, to także okazja do spotkania się z twórcami oraz miłośnikami historii, którzy opowiedzą o kulisach powstawania filmów oraz o pasji odkrywania przeszłości. Wśród gości pierwszej edycji przeglądu są: Adami Kulik, Adam Sikorski, Zdzisław Cozac, Tadeusz Doroszuk, Piotr Boruszkowski, Tadeusz Arciuch, Stanisław Królak, Jędrzej Lipski, Piotr Mielech oraz dziennikarze TVP Historia.

Wydarzeniem specjalnym przeglądu był panel dyskusyjny - "Historia w szkole, na ekranie, w gazecie, na portalu", który odbył się drugiego dnia filmowego przedsięwzięcia. Organizatorzy kierują swoją ofertę do uczniów, nauczycieli i historyków oraz mieszkańców Zamojszczyzny. Szczegółowy program projekcji dostępny jest na stronie internetowej: www.stylowy.net/przegladhistoryczny

Zamość online jest patronem medialnym Zamojskiego Przeglądu Filmowego