Lew z Wysokiego Zamku

Odkąd sięgam pamięcią zawsze tam był. Dokładnie był tam od czasów austriackiego Lwowa. Stal tam pomnik lwa, króla zwierząt, symbol miasta Lwowa. Gdzie stał? Oczywiście na Wysokim Zamku, o czym wie każdy polski turysta, który choć raz zwiedzał miasto pod Wysokim Zamkiem. Wcześniej, bo od XVI strzegł wejścia do lwowskiego ratusza. Od ostatniej soboty (23.06.) już go nie ma. Powróci - informuje główny konserwator Lwowa, Lilia Onyszczenko, konserwator miasta Lwowa, nie zrobimy mu krzywdy, wręcz przeciwnie. Deklarację składa publicznie, przed Polakami. Nie ma bowiem polskiej wycieczki, która zwiedzając Lwów nie zawędruje na Wysoki Zamek i na kopiec Unii Lubelskiej, by zobaczyć najpiękniejszą panoramę miasta - miasta Lwowa. To tak, jak z Rzymem i Papieżem.

Góra Zamkowa, z czasem Wysoki Zamek to przyjęta powszechnie nazwa dla najwyższego wzniesienia na Roztoczu Południowym zwanym Rawskim(nazwa od Rawy Ruskiej, przejście graniczne z Ukrainą i dawne miasteczko na szlaku handlowym, którego początki sięgają 1455 r.). Na tym najwyższym wzniesieniu, 751 lat temu Daniło, książę halicko - włodzimierski założył miasto, a na cześć swojego syna, księcia Lwa nazwał Lwowem. Dwa wieku później wzniósł tam zamek obronny nasz król, Kazimierz Wielki, ten co "zastał Polskę drewnianą i pozostawił murowaną". Zamek opierał się rozlicznym najazdom do czasu buntu hetmana Bogdana Chmielnickiego, znamy temat z historii i z "Ogniem i mieczem" H. Sienkiewicza oraz produkcji J. Hoffmana. Wiemy też, że podstępem zdobył go pułkownik Maksym Krywonos. Mimo odbudowy, nigdy nie powrócił do dawnej świetności i popadał w ruinę. Ciężki czas przyszedł dla zamku w czasie zaboru austriackiego, zaczęto jego rozbiórkę, a legendy o skarbach ukrytych w lochach dopełniły jego końca, pozostał niewielki fragment muru zewnętrznego zamku. W 1869 r. z inicjatywy Franciszka Smolki, wybitnego polityka i patrioty, dla uczczenia 300 rocznicy podpisania Unii polsko - litewskiej rozpoczęto sypanie kopca na terenie Wysokiego Zamku. Roboty postępowały wolno, ale każda rocznica narodowa potęgowała zapał lwowiaków i zwiększała liczbę sypiących. W 1874 r. postanowiono piątą rocznicę rozpoczęcia robót obchodzić uroczyście. Po nabożeństwie miała się odbyć demonstracja, połączona z przeniesieniem na kopiec lwa kamiennego z XVI wieku, pochodzącego spod starego ratusza, a leżącego na dziedzińcu ratuszowym. Rankiem, 12 sierpnia, gdy delegaci przyszli po lwa pod wieżę ratuszową, ze zdumieniem spostrzegli, że lew zniknął. Wszelkie poszukiwania były daremne. Powód wyjaśnił się niebawem. Oto policja austriacka, nie widząc innego sposobu zapobieżenia wielkiej demonstracji z lwem, jako symbolem siły, w porozumieniu z Magistratem zabrała go w nocy z dziedzińca ratuszowego i zawiozła na Wysoki Zamek własnym kosztem, cicho, bez hałasu. Mieszkańcy Lwowa ubawili się serdecznie tym faktem, a stary zabytek, co wieki całe stał u wejścia do ratusza - znalazł się na szczycie góry.

A skąd wziął się lew pod lwowskim ratuszem?

Stał tuż u głównej bramy ratuszowej jako symbol dumy i znaczenia Lwowa, lew wykuty z kamienia, na postumencie murowanym. Budowa rozpoczęła się w 1589 r., a w r. 1591 dano Andrzejowi murarzowi zadatek 10 florenów "na lwa, na filar przed ratuszem". Jest ten lew XVI - wiecznym zabytkiem Lwowa, ufundował go Stanisław Szolc jako symbol, znak Lwowa. Na kamiennej tarczy, którą trzymał lew był herb Lwowa i Rzeczypospolitej, był także napis: "Marcin Kampian, burmistrz, senat i lud lwowski Janowi Julianowi Lorencowiczowi za ocalenie obywatela, uchwalił r. 1618". Tablica ta umieszczona była pośrodku tarczy, trzymanej przez lwa w takim miejscu, gdzie dziś została pusta tylko dziura. Ten właśnie lew został przeniesiony na Wysoki Zamek.

Z tym lwem fotografowali się wszyscy turyści wchodzący na Wysoki Zamek, w dzisiejszych czasach Polacy i Ukraińcy. Właściwie to trudno sobie wyobrazić to miejsce bez lwa. Zniszczony czasem i ręką ludzką trwał, jakby na straży tego ważnego miejsca i historii.

Sytuacja, kiedy dźwig podnosi na platformie kamiennego lwa bardzo mnie zaskoczyła. Na szczęści szybko się wyjaśniła. We Lwowie trwają od tygodnia warsztaty konserwatorskie z udziałem konserwatorów z Anglii. Anglię reprezentuje Chris Cleere, konserwator z Londynu ze studentami, a Lwów - konserwator miasta - Lilia Onyszczenko i rzeźbiarze ze Lwowa i Czerniowiec. Kamienny lew, bardzo już zniszczony i chyba nigdy nie konserwowany zostanie poddany badaniom i konserwacji, za jakiś czas wróci na swoje stałe miejsce, na Wysoki Zamek. Pracami konserwatorskimi objęte zostaną także rzeźby z rynku lwowskiego, z kamienicy nr 3. Kamienicę na starych fundamentach w latach 1771 - 1772 zbudował Piotr Polejowski w stylu barokowym dla rodziny Rzewuskich. Przy portalu znajdują się figury rycerzy - atlantów, chyba także nie odnawiane od dawnych czasów - te rzeźby także zostaną odrestaurowane przez konserwatorów ukraińskich i brytyjskch.

Uff, jaka ulga, już się bałam o lwa, ale to przecież król zwierząt, potrafi się obronić, a poza tym, to chyba najsławniejszy lew na kuli ziemskiej - nie może być inaczej, musi wrócić na Wysoki Zamek.

Zobacz podobne:
     Lwów jak ze snu / 2012-03-29
     Roztocze i Zamość na EURO 2012 / 2012-03-04
     Pojechali do Lwowa, by uczcić pamięć swoich patronów / 2011-11-18
     Święto Niepodległości we Lwowie / 2011-11-03
     "Zlot Lwów 100" z udziałem zamojskich harcerzy / 2011-05-27
     Pamiętali o Lwowie i Orlętach Lwowskich / 2010-11-24
     Lwów i Opera "Mojżesz" / 2010-11-17
     VI Dni Lwowa w Zamościu / 2010-11-11
     Święto Niepodległości we Lwowie / 2010-10-26
     Uroczystości 11 listopada we Lwowie / 2009-11-14
     W cieniu Świętości - promocja książki o Papieżu / 2009-07-25
     Lwowski bard w zamojskiej "Padwie" / 2009-07-25
     Sława Ukrainy, czyli obrazki ze Lwowa / 2009-05-26
     Jedyny Lwów - V Dni Lwowa w Zamościu / 2008-11-28
     Legenda Lwowa w piosence i na obrazie / 2008-11-25
     Uroczysta gala V Dni Lwowa w Zamościu / 2008-11-23
     Dni Lwowa w Zamościu po raz piąty / 2008-11-14
     Światełko pamięci dla Lwowa / 2008-10-21
     Zaśpiewaj lwowskie piosenki / 2008-06-05
     Majowy weekend- tylko we Lwowie! / 2008-04-13

Warto przeczytać:

[do góry]