Ten człowiek to jeden z symboli polskiego metalu. Ta niecodzienna rozmowa o muzyce, jej mocy, o wychowaniu dziecka, marzeniach ludzi, ich wartościach, a także o wolności i polityce w Polsce. Rozmowa o tym, jak muzyka staje się życiem. Opowiada Roman Kostrzewski w rozmowie z Mi.

KRZYK: Skończyliście kolejną trasę koncertową, jakie są Twoje wrażenia?

Roman Kostrzewski: Trasa? trudno to nazwać trasą. Wrażenia są zawsze fajne. Już niejednokrotnie wspominałem, że publiczność metalowa dokonała pewnej przemiany. Część ludzi pamięta początki tej muzyki w naszym kraju, a były to ogólnie burzliwe czasy, ale jednak bardzo przyjazne dla wszelkich ruchów młodzieżowych. Miło wspominam ten okres (uśmiech). Jest to jakieś dziedzictwo, które dalej jest kultywowane przez fanów, a przecież minęło już 20 lat. Więc duża część naszej publiki jest też nowa.

Ale są też tacy, którzy ubierają się jak 20 lat temu i wydaje mi się, że dla nich czas się zatrzymał. Taki mały come back metalu.

Nie siliłbym się na komentarz, dlaczego tak jest, że ta muzyka wydaje się dalej groźna. Możliwe, że nie była wielce epatowana w mediach. Klimat w Polsce nie sprzyja, aby rozpowszechniać te formy sztuki, a przecież metal ma uznanie na światowym rynku muzycznym. W Polsce tak się nie dzieje ze względów politycznych czy z nacisków różnej maści decydentów. Dalej uważa się, że muzyka metalowa stanowi niebezpieczeństwo.

Może ci, co tak mówią powinni przyjechać tutaj na Hunterfest czy na Woodstock i zobaczyć, jak się młodzież bawi.

Oczywiście. Tym bardziej, że ja mam dziecko i ta publiczność też ma dzieci. Nie widzę żadnego powodu, aby im zabraniać słuchać i bywać na koncertach, na który oni jako rodzice też chętnie pójdą.

Jako rodzic wyobrażasz sobie, że zabraniasz dziecku słuchania jakiejkolwiek muzyki?

Absolutnie nie. Jakby chciał słuchać hiphopu, to niech słucha.

Chodzi mi też o pewne ukierunkowanie, żeby pokazywać dzieciakowi, że może być świetna muzyka jazzowa, może być dobry hiphop, aby nie ograniczał się gatunkami. Może słuchać reggae, a potem przełączać na Slayera.

Nie możemy zakładać, że wszyscy, co słuchali metalu pozostali w tym kręgu kulturowym i nie otwierali się na inną muzykę. Co prawda znam parę osób, dla których metal był muzyką młodości i zawsze będą wspominać to z rozrzewnieniem. Było to dla nich fascynujące ze względu na dużą różnorodność kapel, klimat? przede wszystkim więzi. Dużo metali, 40-latkowie są dalej przyjaciółmi. W niektórych grupach, subkulturach młodzieżowych jest tak, że one nie pozostawiają wielkiego śladu na twoim życiu, wszystko się gubi gdzieś po drodze.

Ja sama znam takich ludzi po 35, 40 lat, którzy jeżdżą na zloty, koncerty. Ostatnio byliśmy razem na Metallice w Wiedniu.

Te wspomnienia to jest ich życie. Ci ludzie autentycznie kochają tą muzykę, dlatego rozumieją, że nie warto zakazywać swoim dzieciom tej sztuki. Jednak nie wszystkie dzieci metali słuchają metalu. Wydaje mi się, że publiczność metalowa wykazywała pewną skrajność, która mi się nie do końca podoba - brak tolerancji.

Co myślisz o nu metalu czy hard core?

Byłem na koncercie Korna i bardzo sympatycznie odebrałem ich występ. Można przyjąć, że muzyka podlega jakiś przemianom. Tym bardziej, że w tej muzyce zawiera się dziedzictwo metalu. Na początku lat '80 metal przeżywał przecież nową falę. Po Deep Purple ta muzyka wpadła w klimaty ornamentyki i przyszła świeża krew?

Iron Maiden czy Motorhead?

Tak, british metal, ale ta świeża krew, która wynikała z asymilacji wątków punkowych, tej prostoty - nadała tej muzyce nowy biegun. A nu metal? Ja jako muzyk nie powinienem być wcale zdziwiony ani uprzedzony. Skoro to jest, to trzeba to przyjąć, a niekoniecznie trzeba to lubić. Na moje działania twórcze nie składa się tylko metal, ale choćby koncerty Chopina czy współczesne formy popu. Robię to z konieczności bycia artystą, aby móc szerzej spojrzeć na sztukę. Ale muzyka metalowa zawsze będzie leżała u podstaw mojej twórczości.

Odskoczmy teraz od muzyki, ponieważ rozmowa jest dla Krzyku, to muszę zadać Ci pytania na temat wolności. Co sądzisz o wolności w Polsce? Jak reagujesz na nietolerancje wobec ludzi, którzy odstają od pewnych schematów?

Wolność odbieram jako możliwość dokonywania wyborów. Gdy brakuje możliwości wyboru, albo, gdy ktoś wybiera za nas - bardzo trudno mówić w takim przypadku o wolności. Jakoś katolickie formy polityczne próbują przemycić własne wyobrażenie o świecie za pomocą prawa?

A przecież jesteśmy krajem świeckim?

I tutaj jest pies pogrzebany, bo nasz kraj jest takim krajem podzielonym. Niektórym żyje się lepiej, niektórym gorzej. Jeżeli państwo ich nie wesprze, nie uczyni ich życia wartościowym, to nasze społeczeństwo nigdy nie osiągnie pewnego dobrobytu. Jeżeli w szkołach będziemy tępić wolną myśl, a będziemy narzucać religijność? jest to jakaś hipokryzja. Mnóstwo dzieciaków chodzi na religię tylko dlatego, żeby nie odznaczać się w stosunku do reszty. Te ataki na intelektualistów, na kulturę polską czy nawet na środowisko metalowe jest wyrazem dezaprobaty, bo czynią to ludzie władzy, którzy mogą narzucać swoją wolę w niesłuszny sposób. Przecież zakładamy, że Wolność ma nie tylko ten, który rządzi, ale także ten, który jest rządzony.
Ja chciałbym mieć Polskę demokratyczną, może nie od razu bogatą, ale wolną i otwartą.

Może nie odnośnie bogactwa, ale kariery. Większość z nas żyje pod olbrzymią presją: wysokie oceny, dobre studia i na końcu płatna praca. Ja owszem pracuję, ale moje pieniądze idę głównie na koncerty. I nie robię raczej kariery, bo zamiast awansu wolę pojechać na Black Sabbath czy Metallikę i ludzie się dziwią, że zamiast awansu mam kolejny wyjazd, a ja jadę, bo to jest moja pasja.
Wiesz, praca jest wartością, ale ona nie powinna przysłaniać wartości, dla których pracujemy. Każdy z nas ma możliwość wykonywania swojego zawodu, ale przecież najlepiej jakby utrzymywał się z tego, co kocha. Niekiedy tak jest, że jesteśmy zmuszeni do zarabiania pieniędzy.

Większość muzyków, jednak nie zarabia graniem. Rozmawiałam dzisiaj z Virgin Snatch i spytałam się ich, czy się utrzymują z grania, a oni w śmiech. Kończą się koncerty i wracają do pracy?

Ale popatrz, że ten metal jest uprawiany, pomimo tylu przeciwieństw. Człowiek, żeby znalazł na świecie sens swojego życia, musi wiedzieć, że oprócz pracy są jeszcze formy, które mogą sprawić mu radość. A nie tylko wstawania, praca, spanie, praca?Przecież młodzi ludzie mają coraz większy apetyt na życie. Muszą szukać innych wymiarów swojego żywota, to z niemożliwości rodzą się kompleksy. Dlatego trzeba robić coś wspaniałego, coś, co jest przydatne drugiemu człowiekowi, co sprawia mi przyjemność. To nadaje życiu kolorów.

Teraz jakoś jest, że mało rzeczy robi się dla kogoś. Dla siebie, owszem, ale jak ktoś ma coś zrobić za darmo? W życiu!

Ludzka wyobraźnia? przynajmniej w moim przypadku? potrafi sobie stworzyć swój świat, w którym jest naprawdę pięknie. On może tylko istnieć na poziomie marzeń, ale powinien być. Człowiek związany tylko ze spełnianiem jakiegoś obowiązku finansowego może nie czuć się dowartościowany. A marzenia?

Mi się wydaje, że ludzie coraz mniej marzą? żyją tylko z dnia na dzień.

Marzą o czymś prostym?o kasie. I na tej kasie chcą budować całe swoje szczęście?! Nie na tym to polega. To odwraca uwagę od codzienności, w której można spotkać niesamowite rzeczy! Trzeba tylko podjąć pewien wysiłek. To jest rozkosz przebywać z ludźmi, którzy mają swoje zdania, swoje przemyślania, swoją świadomość. Oni mają ciekawe życie i mnie rozmowa z nimi fascynuje.

Nie wiem czy ludzie boją się trochę przenosić w fikcyjne światy. Jak ja jestem na konwencie fantastyki, to rozmawiając z ludźmi, których tam spotykam, przenoszę się do innego świata czy kraju? A jednak strasznie mało jest takich ludzi?

Rozumiem Cię, pozwól, że jeszcze na chwilę wrócę do polityki. Spotkałem w życiu wielu ludzi, którzy mogliby być świetnymi reprezentantami naszego kraju na arenie politycznej, a teraz widzę gości, którzy reprezentują mój kraj i myślę sobie jedno?żenada. Poczucie godności zanikło? to jest wulgarny sposób uprawiania polityki. Oni się tak rozwarstwili, że społeczeństwu trudno już jest pojąć, czym jest miłość do tego kraju.

A ty jesteś patriotą?

Myślę, że tak. U podstaw moich działań artystycznych zawsze była gdzieś Polska.

Tak kończąc, co powiesz fanom Kata?

Przede wszystkim, że po tych rozbiorach Kata dalej prezentujemy naszą sztukę. To nam daje przyjemność. Z związku z tym odnosimy wrażenie, że historia tego zespołu jeszcze się nie skończyła. Obiecane są płyty. Pierwsza zespołowa, ona się trochę przedłuża, bo ja chwyciłem się płyty solowej - już ją kończę, a myślę, że ukaże się pod szyldem Mystic, pod koniec tego roku. Na mojej solowej płycie będzie gościć bardzo różnorodna muzyka, może to być dla niektórych zaskoczenie.

Dziękuję Ci ślicznie za rozmowę!

Ja także dziękuję i pozdrawiam!