Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej Okręg Zamość, Związek Sybiraków Oddział w Zamościu oraz Prezydent Miasta Zamościa byli organizatorami uroczystych obchodów 68. rocznicy agresji sowieckiej na Polskę.

Manifestacja patriotyczna na Rynku Wielkim rozpoczęła się od ceremoniału wojskowego. Później głos zabrał Prezydent Miasta, Marcin Zamoyski. W krótkim przemówieniu okolicznościowym nawiązał do sytuacji sprzed 68 lat oraz jej konsekwencjach.

Po przemówieniu Prezydenta odbył się apel poległych. Żołnierze uczcili pamięć bohaterów, którzy złożyli życie w ofierze swojej ojczyźnie. Apel został zakończony salwą honorową.

Kolejnym etapem uroczystości było złożenie wiązanek i kwiatów. Przedstawicie władz miejskich i wojewódzkich, parlamentarzyści, kombatanci, stowarzyszenia oraz szkoły złożyły w hołdzie pomordowanym wiązanki kwiatów.

Po zakończeniu obchodów na Rynku Wielkim, uroczystości przeniosły się do Katedry, gdzie jej uczestnicy wzięli udział w uroczystej Mszy Świętej.

* * *

Agresja sowiecka na Polskę rozpoczęła się 17 września 1939 roku o godz. 3.00 w okolicach Czartkowa i Horodenki na Podolu.

Pierwszego dnia na Podolu armia sowiecka posuwała się najszybciej, starając się pojmać wycofujących się do Rumunii Rząd Polski i Naczelne Dowództwo.

Jeszcze 17 września Rząd Polski postanowił - na wniosek Naczelnego Wodza i przy milczącej aprobacie Prezydenta - że Wojsko Polskie nie podejmie walki z Armią Radziecką. Rydz-Śmigły wydał dyrektywę, według której Wojsko Polskie ma nie podejmować walki z agresorem, chyba że tamci będą nacierać. Dyrektywa była o tyle dziwna, że Wódz Naczelny doskonale wiedział, że Sowieci od godzin porannych są w natarciu.

W nocy z 17 na 18 września terytorium RP opuścili Prezydent i Rząd oraz Wódz Naczelny, który miał trwać z walczącymi żołnierzami do końca.
Tej nocy granicę przekroczyło również 23 tys. Polaków, w znacznej mierze żołnierzy. Żołnierze ci mogli zatrzymać posuwające się wojska sowieckie do momentu przybycia brygady zmotoryzowanej pułkownika Stanisława Maczka.

Do Zamościa wojska radzieckie wkroczyły 26 września 1939 roku od strony Szczebrzeszyna.
Następnego dnia były już w Zwierzyńcu i Józefowie. 28 września Sowici zajęli Biłgoraj. Okupacja Zamojszczyzny przez Czerwonoarmistów trwała ok. dwóch tygodni. Później na te tereny powrócili Niemcy.

Atak Związku Radzieckiego na Polskę poprzedziło podpisanie w sierpniu 1939 roku tzw. paktu Ribbentrop - Mołotow.
Pakt o nieagresji pomiędzy III Rzeszą i ZSRR był w rzeczywistości podziałem wpływów w Europie Środkowej i Wschodniej.
Konsekwencją zajęcia przez wojska radzieckie wschodnich terenów Polski były przesiedlenia wgłąb ZSRR oraz rozprawienie się z polską inteligencją i resztkami wojsk, które tutaj zostały.
Tysiące z nich straciło życie w Katyniu, Miednoje czy Ostaszkowie.

Okupacja sowiecka nie zakończyła się wraz z końcem wojny w 1945 roku. Po wojnie Polska była pod strefą wpływów naszego wschodniego sąsiada. Dopiero przemiany w 1989 roku zakończyły to, co się rozpoczęło 17 września, pięćdziesiąt lat wcześniej.

Więcej zdjęć z uroczystości w dziale [ Fotogaleria ]