Na Rynku Wielkim w Zamościu odbyły się centralne obchody Święta Straży Granicznej. Prezydent RP Andrzej Duda podziękował funkcjonariuszom za służbę i wręczył stopnie generalskie: Komendantowi Głównemu SG i jego zastępcy. 83 funkcjonariuszy otrzymało awans na pierwszy stopień oficerski. (16.05.).

Uroczystości związane z Świętem Straży Granicznej poprzedził koncert Orkiestry Reprezentacyjnej Straży Granicznej z okazji 26. rocznicy Straży Granicznej, który odbył się na Rynku Wielkim w Zamościu (15.05.). Wśród gości koncertu był min. zamościanin, Komendant Główny Straży Granicznej płk SG Marek Łapiński oraz prezydent Miasta Zamościa Andrzej Wnuk i zastępca prezydenta Magdalena Dołgan.

Centralne obchody Święta Straży Granicznej rozpoczęła msza św. w Katedrze Zamojskiej. Po nabożeństwie, na Rynku Wielkim, odbył się uroczysty apel. W trakcie uroczystości miała miejsce ceremonia wręczenia nominacji generalskich Komendantowi Głównemu SG gen. bryg. Markowi Łapińskiemu i jego zastępcy gen. bryg. Tomaszowi Pradze, której dokonał Prezydent Polski Andrzej Duda.

Urodzony w Zamościu gen. bryg. Marek Łapiński komendantem głównym SG został w grudniu 2015 r. Służbę rozpoczynał w 1991 r. w Urzędzie Ochrony Państwa. W 1993 r. przeszedł do Straży Granicznej. W latach 1998-2001 pełnił funkcję Zastępcy Generalnego Inspektora Celnego. Od 2002 roku pracował w Najwyższej Izbie Kontroli jako główny specjalista kontroli państwowej. W latach 2006-2007 był dyrektorem departamentu kontroli, skarg i wniosków MSWiA. Mariusz Łapiński ukończył Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie.

Gen. Brygady Tomasz Praga urodził się w Przemyślu. Od 7 marca 2016 r. jest zastępcą komendanta głównego SG. Ze Strażą Graniczną związany jest od 1994 r. Służbę rozpoczął w Bieszczadzkim Oddziale Straży Granicznej. Od 1994 r. zajmował stanowiska m.in. kierownika kancelarii tajnej i naczelnika wydziału. Ukończył Wyższą Szkołę Administracji i Zarządzania w Przemyślu. W Komendzie Głównej Straży Granicznej służy od 2008 r.

Prezydent RP w asyście szefa Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji Mariusza Błaszczaka wręczył również "Medale za Długoletnią Służbę" funkcjonariuszom Straży Granicznej.

Po powitaniu dostojnych gości - senatorów RP, posłów na Sejm PR, wojewody Lubelskiego, prezydenta Zamościa, generałów i komendantów, zamojskich radnych oraz oficerów i generałów tego dnia wypromowanych, funkcjonariuszy i ich rodzin, a także zamościan - Prezydent Polski podziękował za zaproszenie do Zamościa i wygłosił okolicznościowe przemówienie.

-Dziękuję za zaproszenie na tą piękną, niezwykle ważną nie tylko dla Państwa, ale przede wszystkim dla Rzeczypospolitej uroczystość. Uroczystość, która odbywa się w tak niezwykłej scenerii, scenerii pięknego, wspaniałego zamojskiego Rynku. Bardzo serdecznie za to dziękuję, że mogę być z Państwem tutaj dzisiaj i cieszyć się wraz z Państwem tą emocją, dzielić tę radość, a zarazem móc z całego serca pogratulować. Pogratulować Państwu oficerom, pogratulować Państwu generałom, pogratulować Państwa najbliższym. Być tu z Państwem nie tylko duchem, nie tylko poprzez podpisy złożone na nominacjach na stopnie generalskie, na pierwszy stopień oficerski, ale być tu z Państwem razem, bezpośrednio.

-Ogromnie za to dziękuję i z całego serca jeszcze raz gratuluję, ale przede wszystkim chcę bardzo mocno podkreślić, że otrzymawszy zaproszenie uważałem za swój obowiązek jako Prezydenta Rzeczypospolitej by tu przybyć, bo to nie tylko przyjemność wielka i radość, ale to także w moim poczuciu - obowiązek odpowiedzieć na to zaproszenie. Odpowiedzieć na to zaproszenie po to, aby oddać szacunek i podziękować funkcjonariuszom Straży Granicznej i Ich najbliższym. Podziękować za wspaniałą służbę. Podziękować za stanie na straży granic Rzeczypospolitej. Podziękować za wspaniale spełniony trud straży na Rzeczpospolitą w czasie kiedy odbywały się wielkie wydarzenia: Światowe Dni Młodzieży, szczyt NATO.

Za to, że tak dzielnie bronicie Państwo naszych granic w czasach tak trudnych dla Europy, w czasach niezwykłej presji imigracyjnej, w czasach, w których wiele granic nie obroniło się - Wy, obroniliście naszą granicę, Wy, bronicie naszej granicy. Pięknie, z niezwykłym profesjonalizmem i oddaniem reprezentowaliście nas i Polskę poza granicami tam, gdzie potrzebna była pomoc i wsparcie. Reprezentowaliście i reprezentujecie. Chciałem za to z całego serca podziękować. Podziękować i oddać Państwu szacunek. Oddać Państwu szacunek i oddać szacunek Państwu najbliższym, którzy w jakimś sensie także poprzez Waszą służbę, służą Rzeczypospolitej. Bo ta służba oznacza poświęcenie, bo ta służba oznacza nieobecność w domu, bo ta służba oznacza rozłąkę z najbliższymi. Chciałem za to z całego serca - jako Prezydent - podziękować.

-Panie komendancie, panie generale - jestem ogromnie wzruszony. Jestem ogromnie wzruszony, że mogłem Panu wręczyć tą nominację w Pana mieście, Zamościu. Mieście tak niezwykle pięknym, tak niezwykle wrytym, wrośniętym jak w serce - w polską historię, i w polską tradycję. Mieście wpisanym na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Historycznego UNESCO. Mieście absolutnie niepowtarzalnym. Mieście, można powiedzieć - cudownym, do którego zawsze przybywam z niezwykłą radością i przyjemnością. Dziś ta radość i wielka przyjemność jest tym większa, że mogłem się tutaj z Państwem spotkać. Gratuluję jeszcze raz wszystkim nowo nominowanym, gratuluję wszystkim odznaczonym. Z całego serca dziękuję za wspaniałą służbę dla Polski. Z całego serca dziękuję za wspaniałe reprezentowanie Rzeczypospolitej i proszę o jeszcze. Tak jak wszystkim Państwu mówiłem w czasie nominacji, tak jak mówiłem w czasie wręczania odznaczeń - proszę o jeszcze. Proszę o dalszą służbę dla Rzeczypospolitej. Proszę o dalsze stanie na straży jej granic i bezpieczeństwa naszego państwa. Proszę o stanie na straży bezpieczeństwa nas wszystkich, Waszych Rodaków, Polaków, wszystkich tych, którzy na polskiej ziemi mieszkają. Dziękuję z całego serca i pozdrawiam - powiedział Andrzej Duda, Prezydent RP.

Mariusz Błaszczak dodał, że funkcjonariusze SG służą również pomocą naszym partnerom. - Kontyngenty polskiej Straży Granicznej usytuowane są na granicy węgiersko-serbskiej, bułgarsko-tureckiej, słoweńsko-chorwackiej i macedońsko-greckiej. Jesteście tam, reprezentujecie Polskę, ale stoicie także na straży zewnętrznych granic Unii Europejskiej. To jest olbrzymi kapitał. Również dzięki temu Polska jest siedzibą Europejskiej Agencji Frontex. To dzięki waszej postawie kryzys migracyjny, który wielokrotnie był już u wrót naszego kraju, został zatrzymany - mówił minister Spraw Wewnętrznych i Administracji.

W trakcie obchodów minister Mariusz Błaszczak przekazał córce Wojciecha Stanisława Wójcika akt pośmiertnego mianowania Jej Ojca na stopień pułkownika. Pułkownik Wójcik był dowódcą 1 Pułku Korpusu Ochrony Pogranicza, którego NKWD zamordowało w Charkowie w 1940 r.

Uroczystość uświetniła defilada i prezentacja musztry paradnej w wykonaniu Kompanii Reprezentacyjnej SG z udziałem Orkiestry Reprezentacyjnej SG.

Z okazji Święta Straży Granicznej w całej formacji awansowano 188 funkcjonariuszy w korpusie oficerów, 723 w korpusie chorążych oraz 460 w korpusie podoficerów. Medalem Za Zasługi dla Straży Granicznej odznaczono 174 osób, 131 funkcjonariuszy i pracowników - Medalem za Długoletnią Służbę i 98 funkcjonariuszy - Odznaką Straży Granicznej.

Bankiet dla dostojnych gości został wydany w Sali Consulatus zamojskiego ratusza. W menu, przygotowanym przez szefa kuchni restauracji "Morandówka" Daniela Żura, znalazły się: piróg biłgorajski z sosem rydzowym, krem szparagowy, polędwiczka z puree z topinamburu z sosem z czarnej jagody oraz na deser - Beza Pavlova. Warto podkreślić, iż Prezydent RP Andrzej Duda gościł w Zamościu w Dniu swoich Urodzin i zarazem Imienin. Zamościanie nie tylko uczcili ten fakt kwiatami dla Prezydenta RP, ale także kilkukrotnym odśpiewaniem "Sto lat"!

* * *

Straż Graniczna została powołana 16 maja 1991 r., zastępując Wojska Ochrony Pograniczna. W SG służy prawie 15 tys. funkcjonariuszy, w tym 3,7 tys. kobiet, oraz 3,5 tys. pracowników cywilnych. Poza Komendą Główną istnieje dziewięć oddziałów SG i trzy ośrodki szkolenia. W ubiegłym roku funkcjonariusze odprawili 47,5 miliona osób, najwięcej na granicy z Ukrainą. Straż na swoim koncie ma też zabezpieczony nielegalny towar w postaci papierosów, alkoholu i samochodów o łącznej wartości to 346 milionów zł.

Straż Graniczna, oprócz zapewnienia bezpieczeństwa granic i odpraw prowadzonych na przejściach granicznych, zajmuje się ściganiem takich przestępstw jak nielegalne przekraczanie granicy, fałszowanie dokumentów, przewożenie przez granicę nielegalnych substancji, broni, dóbr kultury. Prowadzi też kontrole legalności wykonywania pracy przez cudzoziemców. Funkcjonariusze SG mogą także sprawdzać pojazdy oraz uprawnienia do ich posiadania i kierowania. Podobnie jak policjanci, mogą też karać grzywnami osoby, które naruszą przepisy drogowe.