|
|
 45. ZLT: Skrzypek opętany i Inny Kwartet na podsumowanie święta teatruOdsłonięcie rzeźby "Skrzypka opętanego" na bramie Parku Miejskiego oraz koncert muzyki żydowskiej Innego Kwartetu w Centrum "Synagoga" to zrealizowany scenariusz uroczystego podsumowania 45. Zamojskiego Lata Teatralnego, w roku 440-lecia założenia Zamościa (17.09.).
Teatr na każdy gust
Chciałoby się rzec, że lato, lato teatralne piękne było tego roku. W ramach 45. ZLT zaprezentowano 9 różnorodnych spektakli. Jednym słowem, był to teatr na każdy gust, który był też ukłonem dla dwóch, lub nawet trzech pokoleń zamościan, którym przez te lata towarzyszył teatr. Wybrane przez Grażynę Kawalę, kierownika programowego ZLT, gatunki sztuki teatralnej pokazały całe bogactwo teatru.
Widzowie mogli obejrzeć spektakl baletowy - "Szachy" w wykonaniu krakowskiego zespołu Balet Cracovia Danza, inspirowany twórczością Jana Kochanowskiego, spektakl dramatyczny w plenerze - "Wiśniowy sad" Teatru Latarnia z Białegostku, teatr współczesny - uliczny czy też chodnikowy słowa i gry aktorskiej "Lament na placu Konstytucji" Teatru Polonia w Warszawie, pokazany na Rynku Wodnym, szekspirowskiego "Makbeta" w wydaniu artystów Teatru Lalki i Aktora Kubuś w Kielcach, komediowy spektakl uliczny "L' Estrada" jako niebanalną kompilację etiud estradowych wkomponowanych w pejzaż ulicy, a w nich postaci rodem z variette, cyrku, z tv show, klasyczny teatr objazdowy "Komedianci" Teatru Pantomimy Mimo z Warszawy, koncert piosenek klezmerskich "Zaginiony Zamość" w wykonaniu Marty Bizoń z zespołem, koncert muzyki greckiej "Rebetico" zagrany przez Jorgos Skolias & Jarosław Bester oraz spektakl plenerowy "Zagłada", zaprezentowany przez Fundację Banina z Warszawy. Tę teatralną różnorodność docenili teatromani pomimo tego, że spektakle odbywały się w reżimie sanitarnym.
Jak to z teatrem w Zamościu bywało
Jak podsumowała Grażyna Kawala, program 45. ZLT nawiązywał do historii teatru w Zamościu, a także do jubileuszu 440-lecie założenia miasta. Warto przypomnieć, iż to podczas zaślubin fundatora Zamościa Jana Zamoyskiego z księżniczką litewską Krystyną Radziwiłłówną, wystawiono pierwszy polski dramat "Odprawa posłów greckich" Jana Kochanowskiego w Warszawie. To w czasach III ordynata Jana Sobiepana Zamoyskiego powstał w zamojskim pałacu pierwszy polski teatr, w którym wystawiono "Cyd" Pierre'a Corneille'a, w tłumaczeniu Morsztyna. A co więcej, tegoroczny szekspirowski "Makbet" w wydaniu teatru lalek nawiązał do początków ZLT, kiedy to na Rynku Wielkim, przy Bramie Lubelskiej, czy też w Parku Miejskim "królowały" plenerowe sztuki Williama Szekspira.
-To przecież gotowa szekspirowska dekoracja tu stoi. Morando ją dla mnie zbudował. I "zamieszkali" tu Romeo i Julia, Hamlet, Otello. Ryszard III. Zamość, podobnie jak Łódź, gdzie się urodziłem, zajmuje wyjątkowe miejsce w moim sercu. Chętnie tu wracam. Także dla zamojskiej publiczności - podkreślał niejednokrotnie Jan Machulski, współtwórca i wieloletni patron Zamojskiego Lata Teatralnego, uhonorowany w Alei Sław w Zamościu.
Spektakle połączył też wątek przemijania, nostalgii, za tym, co odeszło, ale też nadziei, jaką niesie nowy dzień. Nie zabrało elementów zamojskich. Spektakl "Wiśniowy sad" wyreżyserował zamościanin Mateusz Tymura, "Zagładę", na podstawie powieści zamościanina Piotra Szewca, a wystawił pochodzący z ordynackiej osady, ze Zwierzyńca Bartłomiej Miernik, a w sztuce zagrali zamościanin Patryk Pawelec i Alicja Stankiewicz ze Zwierzyńca.
"Skrzypek opętany" dołączył do Bajdały i innych
To nie koniec zamojskich paraleli. Podczas uroczystego podsumowania 45. ZLT, na bramie Parku Miejskiego odsłonięto rzeźbę "Skrzypka opętanego", bohatera dramatu mimicznego wybitnego poety Bolesława Leśmiana, który przez 13 lat żył i tworzył w Zamościu. Rzeźbę "Skrzypka opętanego" z brązu, który dołączył do przezacnej kolekcji postaci z utworów poetyckich Leśmiana - "Bajdały" i "Dusiołka" (2017), "Srebronia" (2018) i "Jaszczurów" (2019) wykonał utalentowany artysta rzeźbiarz Bartłomiej Sęczawa z Zamościa.
Janusz Nowosad, dyrektor Zamojskiego Domu Kultury, pozwolił sobie na zacną anegdotę, jak to inicjatywą ZDK jest - na prośbę prezydenta Zamościa - zwiększanie mieszkańców Zamościa.
- A zatem, za chwilę ten akt się dokona. Tych "mieszkańców", bohaterów Leśmianowskiej twórczości, jest już więcej. Bajdała wraz z Dusiołkiem upatrzyli sobie Rynek Wodny, Srebroń zamieszkał niedaleko Domu Centralnego, gdzie w latach 20. i 30. minionego wieku Bolesław Leśmian żył i pracował. Gady (jaszczury z utworu "Gad") zasiadły na parapecie kamienicy przy Rynku Wielkim. Wszystkie te rzeźby, o których mówię, były odsłaniane przy okazji naszego festiwalu Ulica Literacka. Ale z racji 45. edycji ZLT przyszedł czas na rzeźbę teatralną, przyszedł czas na "Skrzypka opętanego". Niewątpliwie, Bolesław Leśmian po tym parku spacerował, który w tym czasie powstawał, dzisiaj jako jeden z najpiękniejszych w Polsce, a w 2008 roku zajął nawet prestiżowe piąte miejsce wśród Najpiękniejszych Parków Europy.
Odsłonięcia pięknej rzeźby w przestrzeni Starego Zamościa dokonali - Andrzej Wnuk, prezydent miasta Zamość, Grażyna Kawała, kierownik programowy ZLT i Janusz Nowosad. Umieszczenie rzeźby Skrzypka opętanego na bramie głównej Parku Miejskiego jest pomysłem prezydenta Zamościa - to wersja dyrektora ZDK, a wersja prezydenta, że to zasługa dyrektora.
- Mam tę przyjemność, że jestem obecny na każdym odsłonięciu postaci Leśmianowskiej. Skrzypek opętany miał stać w innym miejscu, ale były pewne problemy. Determinacja dyrektora Nowosada spowodowała, że znalazł się tutaj. Ja się z tego powodu bardzo cieszę, ponieważ często jestem tutaj w parku, bo jeżdżę tutaj na łyżworolkach. Dla mnie jest to także pamiątka tych dni teatralnych. Trzymajmy kciuki, żeby to 46. ZLT było już normalne, a spektakle odbyły się i na Rynku Wielkim, i w odnowionym ZDK. Ta kolejna rzeźba, by Zamość był atrakcyjny turystycznie, a dla mieszkańców ciekawszy - powiedział Andrzej Wnuk.
Koncert muzyki żydowskiej w Centrum "Synagoga"
Akt drugi podsumowania 45. ZLT, czyli Monodram Mateusza Nowaka, który z powodu pandemii poddał się samoizolacji, nie odbył się. Kameralną grupę teatromanów zaproszono na koncert muzyki żydowskiej w wykonaniu muzyków zespołu "Inny Kwartet", w składzie: Magdalena Magoń - skrzypce, Anna Piwko - skrzypce, Małgorzata Klos (w zastępstwie Tomasza Nadolskiego) - altówka, Katarzyna Wach - wiolonczela, wzbogaconego o Jarosława Kloca - akordeon, Piotra Trojanowskiego - flet i piła oraz świetny wokal Barbary Rabiegi.
Słuchacze mogli wysłuchać kilkunastu utworów, w tym piosenek wykonanych w języku polskim i w języku żydowskim, którym tradycyjnie na ziemiach polskich określa się jidysz, bowiem takim językiem posługiwali się Żydzi zamieszkujący naszą ojczyznę przed Holokaustem oraz kompozycji instrumentalnych, zaaranżowanych między innymi przez Leopolda Kozłowskiego, polskiego pianistę, kompozytora, dyrygenta, ostatniego przedstawiciela przedwojennych klezmerów w Polsce, zwanego ostatnim klezmerem Galicji, także mu dedykowanych jako nauczycielowi wielu muzyków, których uczył niuansów tej muzyki oraz kompozycji Walerego Semeniuka, kompozytora, aranżera i multiinstrumentalisty, który parę lat mieszkał i pracował w Zamościu.
W programie koncertu muzyki żydowskiej znalazły się utwory: Tak, jak malował pan Chagall, Madagaskar, tango Rebeka, Machcd ejge lach - przepiękny utwór instrumentalny niejako dialog zakochanych w sobie akordeonu i skrzypiec, nostalgiczny Haim, w którym popisowo zaprezentował się Piotr Trojanowski na flecie, znana na całym świecie Tumbalalaika o miłości, z fenomenalnym tekstem zaśpiewana przez Barbarę Rabiegę, kolejno żywiołowy utwór instrumentalny, o którym Piotr Trojanowski mówił, iż flet się sprzeczał ze skrzypcami na temat interpretacji tego utworu, ale już wie, że skrzypce zawsze mają rację. Utwór, w którym smyczki były fenomenalne, bo nie tylko grały, one wprost śpiewały, a rewelacyjnie wtórował im flet.
- Czy może być coś jeszcze piękniejszego? - pytał i jednocześnie zapowiadał Piotr Trojanowski piosenkę "Miasteczko Bełz", którą znakomicie zaśpiewała Barbara Rabiega, solistka Orkiestry Symfonicznej im. Karola Namysłowskiego w Zamościu. Następnie muzycy wykonali cztery fantastyczne utwory instrumentalne. Znaną wszystkim piosenkę "Bubliczki" można było wysłuchać w wykonaniu Barbary Rabiegi. Już na bis, Piotr Trojanowski genialnie i popisowo, na pile, wykonał utwór "Mama". Koncert został przyjęty owacyjnie. I nie ma wątpliwości, że muzycy musieli mieć wielką radość przygotowując się do koncertu, który podsumował 45. ZLT.
Bez widza nie ma teatru
Dziękując wszystkim, którzy przyczynili się do realizacji 45. ZLT, Janusz Nowosad, dyrektor ZDK, powiedział - bez widza nie ma teatru. Po zakończeniu koncertu, Janusz Nowosad ogłosił, iż Buława Hetmańska 45. ZLT, czyli nagroda publiczności trafia w tym roku do Teatru Latarnia z Białegostoku za spektakl "Wiśniowy sad", w reżyserii zamościanina Mateusza Tymury. W wyniku losowania wejściówki na 46. ZLT otrzymały Barbara Rzepecka i Ewa Kalita.
Zamościan zaproszono na wystawę plakatów nagrodzonych i wyróżnionych w Konkursie na Plakat 45. Zamojskiego Lata Teatralnego, który wyjątkowo skierowany był do uczniów liceów plastycznych w całej Polsce. Laureatem konkursu został zamościanin Maksymilian Stopa, którego plakat zapraszał widzów na tegoroczne jubileuszowe Zamojskie Lato Teatralne. Wystawa będzie czynna od 23 października 2020 r. w Centrum "Synagoga".
Jak przyobiecano, już na dniach, w sieci, pojawi się film promocyjny o ZLT. Teatralne spotkania zakończono w kawiarni Mazgran przy znakomitej kawie i doskonałych słodkościach.
Patronat honorowy: Prezydent Miasta Zamość Andrzej Wnuk, Beata Ścibakówna, Jan Englert
Współfinansowanie: Miasto Zamość, Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Zamość online był patronem medialnym 45. Zamojskiego Lata Teatralnego autor / źródło: redakcja
dodano: 2020-10-22 przeczytano: 12476 razy.
Zobacz podobne:
Warto przeczytać:
|
|
|
|
