O kulturze, mediach i współczesnej katechezie rozmawiam z ks. biskupem dr Wacławem Depo, ordynariuszem Diecezji Zamojsko - Lubaczowskiej.

- Ks. biskup obejmuje patronatem wiele przedsięwzięć o wymiarze kulturalnym i naukowym na terenie Diecezji Zamojsko - Lubaczowskiej, m.in.: Sacrofilm, Triduum Caecilanum, Tydzień Kultury Chrześcijańskiej, a tym działaniem daje pewien drogowskaz, że Kościół popiera wartości, które niesie szeroko pojęta Kultura i zachęca nas do uczestnictwa w imprezach kulturalnych.

Ks. bp Wacław Depo - Dziękuję za to pytanie, bo ono wynika z mojej misji, z mojej misji jako pasterza, dlatego, że obejmując Diecezję Zamojsko - Lubaczowską zdawałem sobie sprawę, że wchodzę w wielkie dziedzictwo, zarówno kultury i tradycji, jaka się tutaj tworzyła i wzajemnie dopełniała. Tutaj mam na myśli i dzieje Narodu i dzieje Kościoła, dzieje konkretnych ludzi, którzy przechodzili przez tę ziemię z różnych kultur czy religii, i dlatego przykładam swoją rękę do tego dobra i piękna, które się tutaj dzieje. Dlatego podpis, który składam zazwyczaj pod honorowym patronatem danej imprezy jest takim moim współuczestnictwem, ale i współodpowiedzialnością za to, co jest prezentowane.

- Siłą rzeczy, uczestniczy również ks. biskup w wydarzeniach. A która z muz jest ulubioną ks. biskupa?

Ks. bp Wacław Depo - Przyznam się, że jestem człowiekiem, który bardzo wewnętrznie potwierdza poezję. Dlaczego? Poezja jest dla mnie dotknięciem tajemnicy, a z kolei powołanie moje jako kapłana czy biskupa, ono jest takim przechodzeniem między Niebem i Ziemią, ale przez konkretne życie i przeżycia ludzi. I na pewno w tym jest i radość, ale jest jakaś nadzieja, jest i niepokój, jest i ból. Dlatego poezja jest dla mnie takim środkiem wyrazu bardzo mocnym, chociaż poezja łącznie z muzyką jest tym "skrzydłem" dopełniającym się.

- Ks. biskup uważany jest za człowieka dialogu. Chętnie kontaktuje się z przedstawicielami mediów, a ja rozumiem, że ks. biskup postrzega ogromną rolę mediów w wychowaniu młodego pokolenia i również w kształtowaniu szlachetnych postaw, także dorosłych, bo media niosą ze sobą zagrożenie, chociaż są ogromną szansą dla naszego rozwoju.

Ks. bp Wacław Depo - Media są sprawą pewnego pola, pewnych przestrzeni. Ale ja sobie cenię najbardziej wartość każdego człowieka i dlatego, to co pani tutaj podkreśla, moją dialogiczność, to ona wypływa z natury, że ja się współtworzę z kimś innym. Tak jak wracając do relacji najprostszych dla nas, podstawowych, jakim jest związek z mamą czy z ojcem, później z braćmi, to wracając do Świąt Bożego Narodzenia, to my mamy zawsze świadomość powracania do wspólnoty domu, a dopiero później on otwiera nas na innych. I dlatego to jest w naszej naturze, że ta dialogiczność, czyli relacja pomiędzy mną a drugą osobą, ona jest później nakładana na różne wymiary kultury i w tym wypadku media mają podstawowe zadanie, żeby przekazywać to co jest prawdziwe i piękne.

- Czy udaje się to? Bo czasami odnosimy wrażenie, że zbyt mało uwagi poświęcają wartościom, kulturze?

Ks. bp Wacław Depo - Właśnie, trzeba strzec tych granic i bardzo dziękuję, że pani redaktor się o to upomniała. Musi być pewien fundament, a fundamentem jest w tym wypadku prawda. Prawda to nie jest tylko zgodność czegoś, czego każdy z nas oczekuje czy sam wytwarza, bo wtedy mówimy, że prawdę każdy głosi dla siebie, albo prawda jest taka albo inna. Prawda jest jedna i my przyjmujemy, że ona dopiero budzi zaufanie wobec tego, kto mi tę prawdę przekazuje. I wtedy możemy przejść do tego trzeciego punktu, jaka jest wspólnota, kiedy możemy się wspólnie tworzyć poprzez kulturę, poprzez media, jakimi jest radio, telewizja i prasa.

- Jeśli mówimy o radiu, to zapytam o dwunastoletnią już działalność Katolickiego Radia Zamość. Jak ks. biskup mógłby go ocenić i czy ks. biskup słucha radia? Które programy ceni sobie najbardziej?

Ks. biskup Wacław Depo - Słucham, słucham i zawsze się niepokoję żeby nie było przekazu, który jest bardziej przekazem formy nad treścią. Bo ja rozumiem, że radio ma to do siebie, że przekazuje materiał, który przechodzi przez nasz słuch i dopiero przechodzi do wnętrza. Telewizja ma tę przewagę, że ma jedno i drugie, i połączenie ze sobą. Ja się cieszę, że wchodząc tutaj w historię diecezji, ja otrzymałem dar radia katolickiego, że to pewna specyfika, która nas odróżnia od innych mediów, ona jest tutaj zachowana i ludzie się z nami tutaj jednoczą i nie jest to tylko sam przekaz poprzez treści - wiadomości czy wywiady czy publicystykę ale również treści wiary - w sensie modlitwy i przekazu ewangelicznego, czy transmisji z Katedry, które łączą nas wtedy we wspólnotę ludzi, którzy się modlą i którzy słuchają tego radia.

- Zacytuję słowa: "Kocham Ojczyznę więcej niż własne serce i wszystko co czynię dla Kościoła, czynię dla niej". Tak ks. biskup odniósł do własnej osoby i miejsca, z którego pochodzi - Powiatu Szydłowieckiego. Przywołam również słowa Kanclerza i Hetmana Wielkiego Koronnego Jana Zamoyskiego, który swoje credo życiowe zawarł w słowach: "Po Bogu, najbardziej kochałem Rzeczpospolitą i królów". Widzę tu ogromną zbieżność ideałów. Czy współczesny świat daje nam szansę na prezentowanie takich postaw - nam, zwykłym śmiertelnikom?

Ks. biskup Wacław Depo - Trzeba chyba sobie stawiać takie mocne wymagania żeby dorastać chociażby do takich wypowiedzi, czy to hetmana Zamoyskiego, twórcy Miasta i całej kultury i dziedzictwa narodowego, jak również do wypowiedzi, którą zaczerpnąłem od kardynała Stefana Wyszyńskiego, który jak wiemy, był również biskupem tego Miasta, kiedy w latach 1946-48 był biskupem lubelskim, a więc również młodym biskupem, wchodzącym w to dziedzictwo kulturowe, narodowe i kościelne. Dlatego powiem, że to łączenie spraw wiary i odpowiedzialności przed Bogiem za konkretnych ludzi, za ich dzieje, które się dziś tworzą - to jest nasze dzisiejsze zadanie. I ja jestem świadomy, że nie dorastam jeszcze do tego wymiaru, który sobie stawiamy. Ale z drugiej strony, już na progu swej posługi wpisałem w herb biskupi zarówno herb mojego rodzinnego Szydłowca, jak i herb Katedry Zamojskiej, czyli miejsce skąd pochodzę i miejsce, dokąd zostałem posłany. Czyli łączenie tych przepięknych tradycji i to, czego miałem świadomość, przychodząc tutaj. Moje miasto rodzinne uzyskało prawa miejskie w 1470 roku, a dopiero ponad sto lat później hetman Jan Zamoyski tworzył to Miasto, w którym dzisiaj żyję i pracuję.

- Jest ks. biskup również autorem wielu artykułów naukowych i książek. Chciałabym zapytać o ostatni tryptyk wydawniczy. Do kogo ks. biskup adresuje te pozycje: "Raduj się twoją wiarą...", "Chrystus kerygmatyczny" i "Dotknąć Chrystusa". Czy one spełniają rolę takiej katechezy dla dorosłych?

Ks. biskup Wacław Depo - Zdaję sobie sprawę, że jest to bardzo trudne pytanie. To jest moje zadanie, że z pewnością nikt dzisiaj tak obiektywnie patrzący na historię nie może zanegować faktu jakim jest Narodzenie się Jezusa Chrystusa w Betlejem. Tutaj od strony historii, kultury już nie ma sporu, pomimo że kiedyś encyklopedia sowiecka/radziecka nie uznawała tego faktu, tylko mówiła o micie pewnym.
Dzisiaj, kiedy przyjmiemy istnienie Chrystusa jako fundamentu, to wtedy możemy się różnić jeszcze - czy uznajemy Go jako swojego Pana i Zbawiciela, tak jat to aniołowie oznajmili pasterzom, że narodził się wam Mesjasz Pan, a więc Zbawiciel, który wyzwoli was przede wszystkim z ciemności grzechu, czy Go nie uznajemy i traktujemy jako tylko niezwykłego człowieka, czy nawet twórcę ciekawej religii, z którą nie mam nic wspólnego.
I tutaj, można powiedzieć, że ten punkt podziału jest przeze mnie zaproponowany żeby pójść dalej poprzez Chrystusa kerygmatycznego, żebyśmy poprzez głoszenie Chrystusa dzisiaj, niejako dotykali Go historycznie, bo jest to pomost wiary Kościoła. Moim obowiązkiem, jako Pasterza, Biskupa tej Ziemi, tych ludzi, jest łączenie jednego i drugiego, czyli historii i dzisiejszego życia i odniesienie do przyszłości, jak również racji rozumu i racji serca, czyli również wiary, która się w tym punkcie krzyżuje.

- Serdecznie dziękuję ks. biskupowi za rozmowę.

Ks. biskup Wacław Depo - Dziękuje i chciałbym zadedykować przesłanie: Chciałabym, abyśmy w tym wzajemnym ubogaceniu mogli wypowiadać wobec siebie te bardzo proste słowa - "Jestem sobą dzięki Tobie, bo Bóg mi Ciebie daje" - to możemy wypowiadać wobec swoich najbliższych, wobec swoich dzieci, ale również w relacjach społecznych, w relacjach kościelnych, że my się tworzymy, jesteśmy sobą coraz bardziej, coraz dojrzalej, mądrzej, dzięki tej relacji, którą otrzymujemy od drugiego człowieka, od wspólnoty osób.