Przywróceni do czci "Żołnierze wyklęci"

Ponieważ żyli prawem wilka, historia o nich głucho milczy. Pozostał po nich w kopnym śniegu żółtawy mocz i ten ślad wilczy...(*) Zginęli po dwakroć. Najpierw z rąk sowieckich oprawców, a później z rąk będących na ich usługach utrwalaczy władzy ludowej, którzy zadbali o to, by historia o nich zapomniała. Propagandziści PRL wpajali mieszkańcom kraju, że to byli zwykli bandyci, reakcjoniści i faszyści, a nierzadko też współpracujący z okupantem niemieckim. Ci ludzie mieli być odsądzeni od czci i wiary.

Po części osiągnęli zamierzony cel. "Żołnierze wyklęci" przez wielu ludzi są właśnie tak postrzegani! Zupełnie inaczej niż żołnierze AK, a przecież byli to w dużej większości ci sami ludzie. Po formalnym rozwiązaniu AK część żołnierzy wróciła do domów, a część uznała, że "sojusznik naszych sojuszników" nie przyszedł tutaj wcale aby nas wyzwolić, a wręcz przeciwnie, stał się nowym okupantem, i ci nie złożyli broni i wrócili do lasu. Dla nich wojna się nie skończyła w 1945 roku, pojedyncze oddziały walczyły do połowy lat 50, a ostatni "Żołnierze wyklęci" ukrywali się nawet do połowy lat 60.

Na zdjęciu rekonstrukcja historyczna akcji z 8 maja 1946 odbicia z zamojskiego więzienia przez żołnierzy AK-WiN członków Polskiego Państwa Podziemnego

Społeczeństwo które strzela nigdy się nie da zbolszewizować. Bolszewizacja zapanuje dopiero, gdy ostatni żołnierze wychodzą z ukrycia i posłusznie stają w ogonkach. Właśnie w Polsce gasną dziś po lasach ostatnie strzały prawdziwych Polaków, których nikt na świecie nie chce nazwać bohaterami- pisał dla londyńskich Wiadomości w 1947 roku Józef Mackiewicz, jeden z największych i najwytrwalszych antykomunistów, który zapłacił za swą niezłomną postawę i walkę piórem z "czerwoną zarazą" podobną cenę jak "Żołnierze wyklęci". Historia o nim miała zapomnieć.

"Żołnierze wyklęci" jako nieliczni z tych co w komunistach widzieli nowych agresorów i oprawców, totalnie zniewalających naród, przeciwstawili się im zbrojnie. Nie była to zwyczajna walka, była to walka bohaterska. I choć z góry skazana na porażkę, to ci prawdziwi Polacy, którym przez lata wpajano, że wolność jest największą wartością człowieka, nie mogli postąpić inaczej. Ich wybór był wyborem heroicznym, postanowili złożyć swoje życie na ołtarzu wolności.

Za co zostali opluci... Dopiero teraz, bardzo powoli, ci ludzie zostają rehabilitowani, stawiane są im pomniki. I choć od tzw. obalenia w Polsce komunizmu minęło już ponad 20 lat, to jeszcze wielu z "żołnierzy wyklętych" dalej pozostaje bandytami, co więcej, bez własnego grobu.

Ot choćby komendant WiN Rejonu Stary Zamość - Nielisz Roman Szczur ps. "Urszula", dowodzący brawurową akcją uwolnienia z zamojskiego więzienia ponad 300 więźniów, w dużej większości politycznych, w maju 1946 roku. Został zamordowany przez UB we wrocławskim więzieniu. Do dziś dnia nie został rehabilitowany...

Dowódcą poakowskiego podziemia na Zamojszczyźnie, tzw. II Inspektoratu Zamojskiego AK, był Marian Pilarski ps. Jar. Najpierw został komendantem WiN Obwodu Zamość, a od jesieni 1946 inspektorem WiN na terenie Zamojszczyzny. Według historyka IPN dr. Rafała Wnuka Inspektorat Zamojski AK był prawdopodobnie największą i najliczebniejszą jednostką konspiracyjną po 1947 roku.

Wielu z "Żołnierzy wyklętych" tak właśnie kończyło... Na zdjęciu rekonstrukcja historyczna akcji z 8 maja 1946 odbicia z zamojskiego więzienia przez żołnierzy AK-WiN członków Polskiego Państwa Podziemnego

Po niemal całkowitym wygaśnięciu konspiracji na Zamojszczyźnie, zaczęła się ona w 1949 roku odradzać. Na czele nowej organizacji stanął chor. Pilarski "Jar", dawny członek Armii Krajowej, zatrudniony w tym czasie w Ubezpieczalni Społecznej w Zamościu. Potrafił wciągnąć w tym czasie do nowej organizacji ludzi z dawnego Inspektoratu Zamojskiego, czyli z powiatów biłgorajskiego, hrubieszowskiego, tomaszowskiego i zamojskiego. Planował akcję na szeroka skalę, organizując wokół siebie sztab współpracowników, wśród których był (jego zastępca) niejaki Skowyra, sekretarz szkoły mechanicznej w Janowicach pod Zamościem.

Niemałą rolę w nowej organizacji odgrywa klasztor w Radecznicy, gdzie magazynowano broń, przechowywano archiwum i gdzie od czasu do czasu odbywały się narady, odprawy organizacyjne. Bardzo często przysięgę od nowych członków odbierał tu o. Hugolin Ryba- tak w swoich pamiętnikach z tego okresu zanotował Zygmunt Klukowski.

Na zdjęciu członkowie podziemia zbrojnego w Radecznicy. Zdjęcie pochodzi z opracowania Reginy Smoter Grzeszkiewicz "Działalność Ojców Bernardynów" dostępnego pod adresem www.horajec.republika.pl/plus/ojcowie.pdf

Kapitan Pilarski "Jar" został aresztowany w kwietniu 1950 roku i skazany na karę śmierci, którą wykonano dwa lata później na Zamku Lubelskim. Roku 1952 nie przeżył też żaden z dowódców trzech oddziałów partyzanckich działających w ramach Inspektoratu Zamość na terenie powiatów zamojskiego, biłgorajskiego i krasnostawskiego.

Poza strukturami II Inspektoratu Zamojskiego AK pozostał samodzielny Obwód WiN Tomaszów Lubelski. To właśnie w tym obwodzie był najdłużej działającego na Zamojszczyźnie oddział. Jego dowódca Jan Turzyniecki "Mogiłka", który przejął oddział po zamordowaniu w 1951 roku przez UB Janie Leonowiczu "Burcie", został aresztowany dopiero pod koniec 1953 roku. Dowódca tomaszowskiego obwodu WiN Stefan Kobos "Wrzos" wpadł w łapy bezpieki dopiero w styczniu 1956 roku! Na tym roku kończy się też aktywna poakowska konspiracja antykomunistyczna na Zamojszczyźnie.

Ostatnim walczącym z komunistami członkiem podziemia poakowskiego w Polsce, który poległym w boju był Józef Franczak ps. Lalek. Zginał 21 października 1963 roku w Majdanie Kozic Górnych niedaleko Piask.

Po 48 latach od śmierci Lalka i po 22 od tzw. obalenia w Polsce komunizmu, "Żołnierze wyklęci" doczekali się swojego święta. 1 marca jest dniem, w którym począwszy od tego roku, będziemy obchodzić Narodowy Dzień Żołnierzy Wyklętych.
Projekt ustawy w tej sprawie złożył w ubiegłym roku prezydent Lech Kaczyński.

Na zdjęciu członkowie podziemia zbrojnego w Radecznicy. Zdjęcie pochodzi z opracowania Reginy Smoter Grzeszkiewicz "Działalność Ojców Bernardynów" dostępnego pod adresem www.horajec.republika.pl/plus/ojcowie.pdf

* * *

Bij bolszewika

Bij bolszewika w każdej go postaci,
bo to jest twój największy wróg.
To przecież on kościami twoich braci
brukował sieć swych niezliczonych dróg.

To przecież on na Sybir gnał twe dzieci,
a z jęków ich wesołą składał pieśń.
To przecież on dziś naszych ojców gniecie,
i każe im komuny jarzmo nieść.

To przecież on w katyńskim ciemnym lesie
wbił w polską pierś znienacka ostry nóż,
mordując tam najlepszych polskich synów
jak podły zbir, nikczemny zdrajca, tchórz.

To przecież on jak bóstwo czci Stalina
kapłanom twym nie szczędząc srogich mąk.
To przecież on z kościołów zrobił kina
i depcze krzyż, czerwoną gwiazdę czcząc.

To przecież on nie wierzyć w Boga zmusza
tumaniąc nas potęgą krasnych szmat,
by człowieczeństwo w sercu twoim zgasło,
byś ty nie wiedział, co to znaczy brat.

To przecież on zrabował twoje mienie
i krew serdeczną sączy z naszych ran.
On przecież psa niż ciebie więcej ceni
boś Polak jest - więc [wróg i polski] pan.

To przecież on braterstwa głosząc hasła
do więzień pcha młodzieży naszej kwiat.
by człowieczeństwo w sercu twoim zgasło,
byś ty nie wiedział, co to znaczy brat.

Zasłonę więc zrzuć z oczu miły bracie,
Niech zagrzmi znów praojców złoty róg.
Bij bolszewika w każdej go postaci
bo to jest twój największy dzisiaj wróg.

Bij bolszewika ... pieśń śpiewana przez "Żołnierzy Wyklętych" trwających na straconych posterunkach - na Ziemiach Utraconych. Jej tekst i melodię podał nam jeden z żołnierzy poakowskiej Samoobrony Ziemi Wołkowyskiej. (źródło Fundacja Pamiętamy)


(*) fragment wiersza Zbigniewa Herberta Wilki

Zobacz podobne:
     W Zamościu pamiętali o powstańcach / 2012-08-04
     Zamojskie obchody wybuchu powstania warszawskiego / 2012-07-28
     W Osuchach uhonorowano uczestników walk sprzed 68 lat / 2012-06-28
     Akcja "Ratujmy Roja" - zobacz film, który opiera się cenzurze / 2012-06-21
     W Zwierzyńcu spotkali się byli żołnierze Armii Krajowej / 2012-05-30
     Reprezentacyjny Zespół Artystyczny Wojska Polskiego wystąpi w Zamościu / 2012-03-11
     Medale od ministra i odznaki od Światowego Związku Żołnierzy AK / 2011-11-18
     Opisali losy żołnierzy AK Inspektoratu Zamość / 2011-11-16
     Konkurs "Historia mojej małej Ojczyzny" / 2011-09-07
     Trzy wrześniowe rocznice / 2011-08-29
     Uroczystości z okazji 67. rocznicy wybuchu powstania warszawskiego / 2011-07-24
     Spotkają się byli żołnierze AK / 2011-05-25
     Bronisław Waluda: "Samoobrona Zamojszczyzny przed eskalacją 1939 -1944" / 2011-05-24
     Zmiany we władzach Światowego Związku Żołnierzy AK Okręgu Zamość / 2011-05-06
     "Historia mojej małej Ojczyzny"- konkurs kultywujący postawy żołnierzy Polskiego Państwa Podziemnego / 2011-05-06
     Sprawozdanie z działalności Światowego Związku Żołnierzy AK Okręgu Zamość / 2011-05-06
     Rondo obok kościoła NMP imienia Zygmunta Pomarańskiego? / 2011-03-25
     Byli akowcy spotkali się przy opłatku / 2011-01-31
     Walczył z Niemcami by trafić na Sybir, wspomnienia Zbigniewa Kruka / 2010-11-27
     "Z Armii Krajowej na Sybir"- promocja książki / 2010-10-26

Warto przeczytać:

[do góry]