- 27 projektów, 2 w trakcie, 2 projekty w planach do realizacji - na kwotę 390 mln zł, dofinansowanych sumą 281 mln zł. To bilans inwestycji samorządu Zamościa od czasu przystąpienia Polski do Unii Europejskiej w 2004 r.

Bilans korzyści Zamościa zreferował podczas dyskusji panelowej "Zamojszczyzna peryferiami Europy? Wyzwania dla miasta i regionu do 2020 roku", odbywającej się w trakcie III Zamojskiego Forum Gospodarczego, Tomasz Kossowski, wiceprezydent Miasta Zamościa (10.05.).

Jak zauważył z satysfakcją wiceprezydent - Okres ostatnich dziewięciu lat jest dla Zamościa dużym sukcesem. To dziewięć lat tłustych. Zespół Staromiejski to tylko 43 proc. wszystkich środków pozyskanych przez Miasto Zamość od 2005 r. Pozostałe inwestycje to: kanalizacje, informatyzacja, inwestycje liniowe - drogi, chodniki i ścieżki rowerowe.

Wiceprezydent Tomasz Kossowski objaśniał, że samorząd w Polsce funkcjonuje na podstawie dwóch ustaw: jedna to ustawa o finansach publicznych, druga - o samorządzie terytorialnym. W ramach tych ustaw Miasto wykonało to, co mogło wykonać, a nawet więcej. Np. informatyzacja z monitoringiem, gdzie Zamość był pierwszym samorządem, który zrealizował inwestycję z sektora IT.

- Trafność projektów to oparcie się na strategii rozwoju Miasta, która mówiła, że Zamość ma się rozwijać poprzez turystykę. III etap/okres programowy funduszy umożliwi rozwój poprzez gospodarkę, jeśli samorząd będzie w stanie pozyskać na ten cel pieniądze - punktował Tomasz Kossowski.

Wiceprezydent dodał, że patrząc z boku wszystko wydaje się proste, biorąc jednak pod uwagę wymogi prawne Miasto zmuszone jest realizować projekty, które będą rozliczone, a po ich kontroli Trybunał Obrachunkowy nie nałoży kar. Po 2017 r. Niemcy i Francja, także z uwagi na spowolnienie gospodarcze, będą bardzo skrzętnie sprawdzać wszystkie inwestycje w Polsce.

Poinformował także, że strategia Miasta było nieco zmieniona pod wytyczne ZPORR i RPO. - Z inwestycji, o których się mówi - trafione nie trafione - to mury. Proszę sobie wyobrazić, że gdyby nie te "mury" to gdzie bylibyśmy byli i jak byśmy wyglądali dzisiaj? I czy budżet Miasta byłoby kiedykolwiek stać na to, aby je zrealizować. Odpowiadając wprost - nie. Ta inwestycja była także nadzorowana przez UNESCO i OWHC - dwie jednostki /instytucje, do których należy Zamość. Aby być na Liście UNESCO Miasto musi wydatkować środki na zabytki - podkreślił wiceprezydent Kossowski.

Pierwsze programy na rewitalizację Zespołu Staromiejskiego były finansowane w ramach Norweskiego Programu - EOG. Tam nie było możliwości wprowadzania działalności gospodarczej - takie były obowiązujące wymogi. W programie uchwalonym przez Rząd Miasto Zamość musiało znaleźć lukę.

- I taki "majstersztyk" powstał w bastionie VII i kurtynie VII - VI (nazywane przez niektórych "garażami"). Gdyby tego nie było, nie byłoby tam działalności gospodarczej, bo samorząd nie może realizować inwestycji o znaczącym zysku netto. Takie możliwości miał III sektor i przedsiębiorcy. Tak było podczas I i II okresu programowego. Zakładam, że w III będzie nieco inaczej i wspólnie z przedsiębiorcami, wyższymi uczelniami będzie możliwość realizacji projektów prorozwojowych - z nadzieją podnosił wiceprezydent Kossowski.

Ad vocem zaakceptowanego 23.04.2013r. przez Zarząd Województwa Lubelskiego i skierowanego do konsultacji społecznych projektu Strategii Rozwoju Województwa Lubelskiego na lata 2014-2020 (z perspektywą do 2030 roku) - wiceprezydent Kossowski na pytanie moderatora panelu dr Bogusława Klimczuka - Czy miasto Zamość w nowym okresie programowania uniesie ciężar nowych inwestycji, np. współfinansowania nowych projektów jeżeli będzie o nie aplikować? i Jaka jest strategia Miasta na lata 2014 - 2020? - odpowiedział, pytaniem w kontekście dominującej roli Lublina: Skąd samorządy mają wziąć pieniądze na wkład własny? Nie wiem czy Państwo wiecie jak jest sytuacja finansowa Lublina, który powołuje spółki aby regulować swój dług. Więc nie wiem skąd się weźmie wkład własny na realizację miliardów pozyskanych z Unii? Miasto Zamość jest spokojne, bo Prezydent Marcin Zamoyski prowadzi dosyć restrykcyjną politykę wydatkowania. Każda złotówka jest oglądana 10 razy z każdej strony. Jeżeli będziemy działać populistycznie i realizować to co każdy chce, to będą tylko inwestycje liniowe, czyli to co było, jest i będzie - bo to rola samorządu, czyli tworzenie warunków do przedsiębiorczości, dla rozwoju. Te warunki w Zamościu są zrealizowane.

Mało tego - Miastu udało się pozyskać 10 mln zł ze środków RPO. Jeden z projektów to promocja Podstrefy Ekonomicznej, a drugi to budowa ulicy Strefowej. Wiceprezydent Kossowski jeszcze raz podkreślił jak ważny jest wkład własny, szczególnie w perspektywie 2017 r., kiedy to Trybunał Obrachunkowy KE podejmie kontrole i wyłapie inwestycje nietrafione, rozliczając samorządy ze wskaźników efektywności.

Jako przykład wielkiej ostrożności Miasta w podejmowaniu decyzji podał budowę CKF "Stylowy". Część radnych była przeciwna budowie, a dzisiaj CKF jest dochodowe, a było to zobowiązanie obarczone dużym ryzykiem. Opłaciło się. Drugi przykład to ZOO, które po modernizacji ma trzykrotnie więcej odwiedzających - wszystko to w ramach strategii obowiązującej Zamość, czyli rozwój poprzez turystykę. Daje to 1,5 mln zł rocznie realnych oszczędności w dopłacaniu do ZOO. Następnie wiceprezydent Kossowski dodał:

- Zadłużenie Miasta razem z rokiem 2013 - ok. 38 proc., Lublin to 60 proc. zadłużenia, a gmina Zamość - 59 proc. Chcemy te pieniądze, które są nasze, "przemnożyć" przez pieniądze zewnętrzne, ale rozważnie. Chcemy je przeznaczyć na IT, czyli szerokopasmowy Internet, obniżenie kosztów funkcjonowania naszych obiektów i promowanie Zamojskiej Podstrefy Ekonomicznej aby trafiali tu inwestorzy. Odczuwamy spowolnienie gospodarcze i mamy mniej inwestorów niż się spodziewaliśmy. Powody to słaba siła nabywcza regionu. Firmy preferują duże rynki zbytu i tam się lokują. Firmy, które chciałyby eksportować stwierdzają, że jesteśmy zbyt daleko od szlaków komunikacyjnych. To nie jest zależne od Miasta. Natomiast Zamość, od roku 2004 - jeśli chodzi o wsparcie zewnętrzne Rządu to wynosi ono 0,68 proc. dofinansowania do wszystkich projektów realizowanych przez Miasto.

Jak podsumował wiceprezydent Tomasz Kossowski, Miasto Zamość ma 38 proc. zadłużenia, pozostaje - 22 proc., co stanowi ok. 200 - 250 mln zł do zainwestowania w Zamościu. - Jesteśmy w stanie to absorbować, choć III okres dofinansowania będzie dużo trudniejszy. I apel, aby myśleć o projektach prorozwojowych. Kierunek tego rozwoju będzie zależał od Strategii i od naszych możliwości finansowych. Znam potrzeby mieszkańców ze spotkań Komitetów Osiedlowych. Wszyscy jesteśmy pełnoprawnymi członkami UE i mieszkańcom też coś się należy. Liczymy na wsparcie ze strony rządowej i środków zewnętrznych. Liczymy na kolej - szybki pociąg, Via Intermare, czyli inwestycja połączenia Morza Bałtyckiego z Morzem Czarnym, które byłoby konkurencyjne dla transportu drogowego.