|
Wielki Marszałek Józef Piłsudski powrócił do Zamościa -Chcemy dziś oddać cześć i złożyć hołd człowiekowi, bez którego nie byłoby Niepodległej Polski! - powiedział Tomasz Włodarczyk do tysięcy zgromadzonych podczas historycznej uroczystości odsłonięcia i poświęcenia pomnika Wielkiego Marszałka Józefa Piłsudskiego w Zamościu (5.11.).
Uroczystości poświęcone legendarnemu Komendantowi Legionów rozpoczęły się o godzinie 10.00 Mszą świętą w intencji Ojczyzny w kościele św. Michała Archanioła w Zamościu, której przewodniczył biskup diecezjalny Marian Rojek. W homilii podkreślił rolę narodowej jedności i zawołania ''Bóg, Honor, Ojczyzna''. Po Mszy wojsko, poczty sztandarowe i uczestnicy przeszli w defiladzie pod Klub Batalionowy. Uroczystości rozpoczęły się podniesienia flagi na maszt i odśpiewaniem hymnu państwowego - zgodnie z ceremoniałem wojskowym.
W uroczystości, udział wzięli między innymi: zamościanin Marek Łapiński - podsekretarz w Ministerstwie w Ministerstwie Obrony Narodowej, biskup Marian Rojek, biskup Jan Śrutwa, Ambasador Azerbejdżanu - J. E. Hasan Hasanov, posłanka na Sejm RP Teresa Hałasa, Poseł Sławomir Zawiślak, Poseł Jarosław Sachajko, wojewoda lubelski Przemysław Czarnek, Arkadiusz Bratkowski - członek zarządu województwa lubelskiego, Maria Gmyz - radna sejmiku wojewódzkiego, prezydent Zamościa Andrzej Wnuk, gen. bryg. Ryszard Pietras - dowódca 21. Brygady Strzelców Podhalańskich, gen. bryg. Jarosław Gromadziński - dowódca 18. Dywizji Zmechanizowanej, płk. Jan Wojno - dowódca 1. Brygady Pancernej, płk. Krzysztof Kołb-Sierawski, szef Rejonowego Zarządu Infrastruktury w Lublinie, płk. Tadeusz Nestorowicz, dowódca II Lubelskiej Brygady Obrony Terytorialnej, płk. Hubert Iwoł, reprezentujący Komendanta Głównego Żandarmerii Wojskowej, płk. Leszek Winogrodzki, dowódca III Batalionu Zmechanizowanego w Zamościu, artysta rzeźbiarz Marek Maślaniec, autor pomnika Józefa Piłsudskiego, członkowie Społecznego Komitetu Odbudowy Pomnika Marszałka Józefa Piłsudskiego a także środowiska kombatanckie, przedstawiciele samorządów, służb mundurowych, służby zdrowia, wymiaru sprawiedliwości, zamojskich szkół i przedszkoli oraz młodzież zamojska, księża, przedstawiciele mediów, orkiestra wojskowa oraz mieszkańcy Zamościa i goście.
Następnie okolicznościowe przemówienia wygłosił Tomasz Włodarczyk, przewodniczący Społecznego Komitetu Odbudowy Pomnika w Zamościu.
-Nadeszła długo wyczekiwana, uroczysta chwila odsłonięcia pomnika Marszałka Józefa Piłsudskiego, Ojca Polskiej Niepodległości, którą naród polski odzyskał sto lat temu, po 123 latach niewoli. Ten dzień, w którym Polacy mogli powiedzieć sto lat temu -"Jesteśmy wolni! - zawdzięczamy Józefowi Piłsudskiemu, który już za życia stał się symbolem i legendą. A jedyny cel jaki mu przyświecał przy podejmowaniu trudnych, kontrowersyjnych decyzji politycznych przy pełnieniu najwyższej funkcji w państwie było dobro naszej Ojczyzny. Walcząc o niepodległa Polskę i po odzyskaniu niepodległości przez naród polski marszałek Piłsudski czterokrotnie odwiedził Zamość (...). Czwarta wizyta była wielkim wydarzeniem w Zamościu. Uroczystości odbywały się na Rynku Wielkim - 17.10.1922 r. Marszałek Józef Piłsudski wręczył sztandar za zasługi bojowe na ręce dowódcy 9 Pułku Piechoty Legionów, a następnie uczestniczył we mszy św., celebrowanej przez bp polowego WP Władysława Bandurskiego.
-Marszałek Józef Piłsudski znał, jak mało kto, historię Polski, znał naszą ofiarność, bojowość. Znał ducha narodu, Wiedział, że żołnierz polski zdolny jest do wielkich czynów gdy na szali jest Ojczyzna. Lgnęli do niego młodzi ochotnicy z Zamościa. Przykładem byli bracia legioniści - Zygmunt, Stefan i Józef Pomarańscy. Dwóch z nich służyło w elitarnej I Kompanii Kadrowej. Wszyscy zginęli w czasie II wojny światowej zamordowani przez niemieckiego okupanta. To spod zamojskich Udrycz pochodzi kapelmistrz I Brygady Legionów, także kapelmistrz orkiestry wojskowej 9 Pułku Piechoty Legionów, stacjonujący tuż obok dzisiejszego pomnika. W 1927 r. Ludowa Szkoła Rolnicza otrzymała nazwę Wielkiego Marszałka Józefa Piłsudskiego. Dzisiaj kontynuatorem jest Ponadgimnazjalna Szkoła Nr 5. Młodzież tej szkoły wraz z nauczycielami wybitnie włącza się w odbudowę pomnika. Delegacja, stuosobowa, z biało-czerwonymi flagami, uczestniczy w dzisiejszych uroczystościach wraz ze sztandarem szkoły. Uczniowie biorą udział w marszu szlakiem I Kompanii Kadrowej z krakowskich Oleandrów do Kielc. W tym roku, 5 sierpnia, wraz z uczniami tej szkoły pobraliśmy ziemię z kopca na krakowskim Sowińsku oraz ziemię z pól bitewnych pod Komarowem. Ta ofiarna ziemia to kamień węgielny pod budowę pomnika, który został uroczyście wbudowany w łusce armatniej w podstawę tego pomnika.
-To historyczne miejsce, w którym dziś się zebraliśmy, nie jest przypadkowe. To tu, nieopodal, na boisku wojskowym, 13 sierpnia 1933 r., żołnierze 3 Pułku Artylerii Legionów oraz żołnierze 9 Pułku Piechoty Legionów ufundowali pomnik Marszałka Józefa Piłsudskiego, który został zniszczony przez okupanta niemieckiego w 1942 r.
-W 2016 zamościanie podjęli inicjatywę odbudowy pomnika Wielkiego Marszałka, zawiązując Obywatelski Komitet Odbudowy Pomnika Marszałka Józefa Piłsudskiego. Komitet ten przez okres trzech lat czynił starania - przy wsparciu ludzi dobrej woli - by podjęte dzieło stało się rzeczywistością. A moment odsłonięcia pomnika miał miejsce w setną rocznicę odzyskania przez Polaków Niepodległości. Dzisiaj uczestnicząc w uroczystościach odsłonięcia pomnika, kierujemy nasze myśli i serca ku Pierwszemu Marszałkowi Polski, Józefowi Piłsudskiemu. Pamiętając Jego słowa, będące ponadczasową lekcją patriotyzmu: -"Kto nie szanuje i nie ceni swojej przeszłości, ten nie godzien szacunku teraźniejszości, ani prawa do przyszłości".
-Chcemy dziś oddać cześć i złożyć hołd człowiekowi, bez którego nie byłoby Niepodległej Polski! Dzięki Wam, Waszemu zaangażowaniu, Waszym dobrym słowom, które dodawały nam sił w chwilach zwątpienia, ale też dzięki temu, że niektórzy mówili nam, że "się nie da", to nas mobilizowało jeszcze mocniej - udało się stworzyć coś niesamowitego - pomnik Wielkiego Polaka. Udało się, bo przyświecała nam idea wspólnego działania. Ten pomnik powstał, bo zgoda buduje. I za to wszystkim Wam serdecznie i z całego serca dziękuję!
-Za chwilę wszyscy staniemy się świadkami jednego z wiekopomnych momentów, które w księdze dziejów naszego miasta zapisują się złotymi zgłoskami, a które my wszyscy będziemy pamiętać do końca swojego życia i przekazywać kolejnym pokoleniom. Bardzo dziękuję! - mówił Tomasz Włodarczyk, który do dzieła odbudowy pomnika Marszałka angażował też swoją Rodzinę.
-Sto lat temu, symbolicznym powrotem Marszałka Józefa Piłsudskiego z twierdzy magdeburskiej, odzyskaliśmy Niepodległość. Sto lat później, dziś, symbolicznym odsłonięciem pomnika Wielkiego Marszałka, świętujemy to stulecie Niepodległości. W imieniu mieszkańców Zamościa, tłumnie tu dziś zgromadzonych, witamy cię Marszałku! (brawa)
-Witamy i dziękujemy za te sto lat, które byliśmy w stanie tu przeżyć. Żałujemy, że przez 76 lat cię nie było z nami, ale jesteś. Dziękujemy za to, że dziś jesteśmy w wolnej Polsce. Tych podziękowań Szanowni Państwo jest mnóstwo, ale szczególnie chciałem podziękować Społecznemu Komitetowi Odbudowy Pomnika. Inicjatorowi, Zdzisławowi Wójcikowi od którego ta myśl się rozpoczęła.
-Szanowni Państwo! Odbudowa pomnika nie była nakazem administracyjnym. Nikt z władz nie kazał tego robić. Mieszkańcy przyszli i powiedzieli: -Chcemy mieć znowu pomnik! I mamy! Bardzo serdecznie dziękuję panu Tomaszowi Włodarczykowi, który prowadził komitet. Jurkowi Zacharowowi, który dzielnie kroczył obok. Dziękuję budowniczym, projektantowi, artyście panu markowi. Dziękuję wszystkim Wam, którzy dołożyliście cegiełkę do tego, żeby pomnik dzisiaj stanął. Ale szczególnie dziękuję naszej armii, naszemu Ministerstwu Obrony Narodowej, które dołożyło, że dzisiaj jesteśmy tutaj!
-Szanowni Państwo! Zamość jako twierdza niezdobyta przez obce wojska dziękuje swojej armii! Bardzo serdecznie Wam za to dziękuję! - powiedział Andrzej Wnuk, prezydent miasta Zamość.
Odczytany został również list jaki skierował do mieszkańców Zamościa minister obrony narodowej Mariusz Błaszczak, który napisał m. in.:
-Jesteśmy wdzięczni Józefowi Piłsudskiemu za doprowadzenie Polski do wolności! Dziękujemy za zbudowanie silnego organizmu państwowego na ziemiach odebranych zaborcom. Ten szczególny powrót jest pięknym wyrazem pamięci i wdzięczności dla jednego z najwybitniejszych Polaków! Ważne wydarzenie dla każdego, komu bliska jest Polska i ideały niepodległościowe.
Mieszkańcom Zamościa, jednego z najwspanialszych polskich miast, życzę wszelkiej pomyślności!
Uroczystość odsłonięcia pomnika Marszałka Józefa Piłsudskiego była znakomitą okazją do wręczenia odznaczeń. W uznaniu szczególnych zasług w upowszechnianiu wiedzy o historii walk niepodległościowych, w krzewieniu postaw patriotycznych w polskim społeczeństwie oraz poza granicami kraju - Medalem "Pro Bono Poloniae" uhonorowany został Jerzy Zacharow. Medal "Pro Bono Poloniae" (Dla dobra Polski) został ustanowiony przez szefa UdsKiOR dla upamiętnienia 100-lecia odzyskania przez Polskę niepodległości. Medalami "Pro Patria" (Dla Ojczyzny), przyznawanymi "za szczególne zasługi w kultywowaniu pamięci o walce o niepodległość Rzeczypospolitej Polskiej", uhonorowani zostali: Maria Gmyz, Krzysztof Goch, Jan Radzik, Marek Siedlecki, Andrzej Szymański oraz Tomasz Włodarczyk. Odznaczenia wręczył Jan Józef Kasprzyk, Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych.
Niezwykle płomienne przemówienie wygłosił Jan Józef Kasprzyk, mówiąc:
-Marszałek Józef Piłsudski powrócił do Zamościa! Powrócił, dzięki wielkiej pracy Społecznego Komitetu Odbudowy Pomnika. Członkom tego komitetu miałem zaszczyt podziękować przed chwilą w sposób symboliczny wręczając Medale "Pro Patria" i Medal "Pro Bono Poloniae" dla Jerzego Zacharowa. "Dla Ojczyzny" i "Dla dobra Polski" - bo taka też była praca członków komitetu, aby Józef Piłsudski ponownie górował nad Zamościem, aby Józef Piłsudski powrócił do tego wspaniałego miasta. Aby każdy z nas na progu setnej rocznicy odzyskania Niepodległości mógł wpatrzeć się w Ojca Wolności naszej i zastanowić się jaki jest testament tego, który dał Polsce wolność, granice, moc i szacunek.
-Wielu zastanawiało się jaki jest testament Józefa Piłsudskiego. Celnie wyraził to poeta Kazimierz Wierzyński, który włożył w usta Józefa Piłsudskiego słowa skierowane do każdego z nas: "Skazuję Was na wielkość! Bez niej zewsząd zguba! Skazuję Was na wielkość - mówił Pilsudski do rodaków współczesnych i mówi do nas. I stawiał przed Polakami cele, które po ludzku wydawały się nie do osiągnięcia. Ale Józef Piłsudski zarażał tamto pokolenie i musi zarażać nas. Tym marzeniem i snem o wielkiej Polsce. Polsce, którą będą szanować przyjaciele i obawiać się wrogowie. (...)
- To jedna z największych zasług Józefa Piłsudskiego - wybudzenie Polaków. Dzięki temu wybudzeniu możliwe stało się to, co miało miejsce w listopadzie 1918 roku. Wydobyliśmy się z niewoli, bo uwierzyliśmy, że Polska, że Rzeczypospolita skazana jest na wielkość. Że bez niepodległości i suwerenności nie jesteśmy w stanie funkcjonować jako naród. Za to jesteśmy Józefowi Piłsudskiemu wdzięczni. Ale też przechodząc teraz koło tego pomnika, wpatrując się w niego, musimy pamiętać o tych słowach, o tym nakazie wielkości, bo to jest zadanie dla każdego z nas współcześnie - budować wielką, silną Rzeczpospolitą. Sięgać celów, które wydają się nie do osiągnięcia. Nie być małym, być wielkim narodem! Taki jest testament Józefa Piłsudskiego! I ten testament wypełnimy!
Głos zabrał również podsekretarz Stanu, Marek Łapiński, podsekretarz w Ministerstwie w Ministerstwie Obrony Narodowej, mówić m.in.:
-Jestem stąd, z Zamościa. Tu się urodziłem tu się wychowałem tu chodziłem do kościoła św. Michała. Kazanie przypomniało mi dzieciństwo, lata szkolne, ten okres, kiedy tu Marszałka nie było. A czekaliśmy na niego długo, bardzo długo. I się doczekaliśmy! (...) Dzięki Jurkowi Zacharowowi, bo pan Jerzy zawsze był po właściwej stronie. I dzięki takim ludziom jak Wy, którzy tak licznie tu przybyliście. Jestem dumny z Zamościa nie tylko dlatego, że tu stoi pomnik Piłsudskiego ale, że Zamość jest liderem, bo oto w Święto Niepodległości pokazujemy całej Polsce i całemu światu, w przedzień 100-lecia odzyskania niepodległości, jak je obchodzić. Mamy Marszałka! Teraz jak będę przyjeżdżał do rodzinnego domu, nigdy tej drogi nie zapomnę. Marszałek Piłsudski, na prawo i jestem w domu. Dziękuję wszystkim - mówił Marek Łapiński.
Po przemówieniach dokonano symbolicznego aktu przekazania wojsku pomnika Józefa Piłsudskiego przez Społeczny Komitet Odbudowy Pomnika i władze państwowe. Ostatnim punktem programu był koncert patriotyczny w wykonaniu Orkiestry Symfonicznej im. Karola Namysłowskiego, który odbył się w sali widowiskowej Klubu Batalionowego.
* * *
Wsparty na szabli, z płaszczem zarzuconym na ramiona stoi dumnie Marszałek w swoim dawnym miejscu - przed Klubem Batalionowym przy ul. Piłsudskiego i dumnie spogląda na Zamość. Po 76 latach, dzięki ciężkiej pracy kilkudziesięciu osób, ofiarności setek mieszkańców i przychylności urzędników udało się go odbudować. Odsłonięcie monumentu odbyło w ramach obchodów 100-lecia odzyskania przez nasz kraj niepodległości. Okazały pomnik Józefa Piłsudskiego wygląda jak dawniej. Ta obecna rzeźba jest wykonana przez Marka Maślańca, ucznia prof. Mariana Koniecznego. Nową podobiznę Marszałka odlano w brązie (ma wysokość ok. 2,6 m, waży ponad 700 kg). Na pomniku widnieją słowa: "Józefowi Piłsudskiemu, Marszałkowi Polski - w 100-tną rocznicę odzyskania Niepodległości - Mieszkańcy Zamościa".
Odbudowa pomnika Marszałka Józefa Piłsudskiego w Zamościu to dar urodzinowy dla Niepodległej! Dobrze, że jesteś Niepodległa Polsko! autor / źródło: Teresa Madej, fot. Mirosław Chmiel dodano: 2018-11-09 przeczytano: 8304 razy.
Zobacz podobne:
Warto przeczytać:
|
|
|
|