Teatralne zaklęcia

Za teatralnymi kulisami aktorzy kopią się, depczą scenariusze i zaklinają. Nikogo to jednak nie oburza, jest to bowiem częścią wielowiekowych tradycji i przesądów, których z ogromną powagą przestrzegają aktorzy. Zanim odwiedzimy teatr warto poznać ten niepisany kodeks zachowań, aby lepiej zrozumieć twórców.

Na sukces sztuki teatralnej składa się wiele rozmaitych czynników. Spektakle na żywo są nieprzewidywalne. Zawsze istnieje obawa, że właśnie dziś coś pójdzie nie tak, a widzowie wyjdą z teatru zawiedzeni. Taka presja i stres spowodowały, że wokół teatru i zachowań na scenie z biegiem lat pojawiło się wiele przesądów mających gwarantować szczęście.

Zieleń na plakacie
Powszechnie znany przesąd o przydeptywaniu kartek scenariusza upuszczonych na podłogę to tylko początek zasad, których należy przestrzegać, aby nie przynieść pecha sobie lub sztuce. Inny zwyczaj dotyczący scenariusza mówi o tym, że aktor, który uczy się w domu swojej roli na pamięć, nie powinien kłaść tekstu na kanapie czy krześle. To uchroni go przed "położeniem" spektaklu. Zasady te przekazywane są z pokolenia na pokolenie i aktorzy skrupulatnie ich przestrzegają. - Żaden aktor nie zagwiżdże w teatrze. Istnieje bowiem obawa, że w konsekwencji przestawienie lub on sam w najbliższym czasie zostanie wygwizdany - mówi Roman Stasierowski Prezes Loży Patronów Teatru - Nie wolno także na scenę wchodzić we własnych butach oraz nakryciu głowy. Aktorzy poważnie podchodzą do takich porzekadeł. Myślę, że ma to w sobie dużo mistycznego uroku, którego nie powinno zabraknąć w teatrze - dodaje. Przesądy dotyczą nie tylko zachowań aktora. Mają one również swój wpływ na rekwizyty, wygląd sztuki czy afisza. Pecha przynoszą kostiumy w kolorze żółci i zieleni, najlepiej więc ich unikać. Zieleń przyda się jednak na plakacie, ponieważ wykorzystana w tym aspekcie zwiastuje powodzenie sztuki. Na scenie niezmiernie rzadko pojawia się trumna, gdyż może zwiastować śmierć jednego z aktorów. Nieszczęście i kłopoty mogą również sprowadzić na spektakl użyte w przedstawieniu pawie pióra.

Mary Stuart - Teatr Nowy w Poznaniu

Z nitką w ustach
Za kulisami aktorzy także zwracają uwagę na swoje zachowanie i unikają sytuacji, które mogą zwiastować nieszczęście. - Nawet w największym pośpiechu nie wolno zaszywać kostiumu na aktorze. Istnieje bowiem przesąd, że robiąc to zaszyjemy jego pamięć i będzie on z trudem uczył się nowych tekstów - mówi Roman Stasierowski - Jednak, aby temu zapobiec i pomóc garderobianym, aktor podczas poprawek ubioru może włożyć sobie do ust nitkę. Tak uchroni się przed złą wróżbą i ułatwi pracę innym - dodaje. Koniecznie przed wyjściem na scenę w premierowym przedstawieniu aktor powinien dostać kopniaka na szczęście. Nawet mniej zabobonni aktorzy twierdzą, że zwyczaj ten rozładowuje atmosferę i wprowadza rozluźnienie przed pierwszym aktem. Aktorzy szczególnie obawiają się rozsypania pudru w garderobie - zwiastuje to bowiem zwolnienie z teatru. Dyrektorzy z kolei niechętnie remontują sceny, biorąc przebudowy i renowacje za zapowiedź zmian w kierownictwie.

Ciche oklaski
Poza podstawowymi zasadami, do których powinien stosować się każdy przedstawiciel teatralnej profesji, istnieją również takie, które dotyczą widzów. Po pierwsze, nie należy oburzać się, jeśli przedstawienie ma kilka minut spóźnienia. Trzynastominutowy poślizg zapowiada bowiem wspaniałą premierę. Nie można również obdarowywać aktorów żółtymi różami, zwiastującymi kłopoty, nieszczęście lub śmierć przyjaciela. Jeśli mamy okazję zobaczyć próbę generalną jeszcze przed premierą, nie oklaskujmy jej zanadto - udana próba wróży problemy podczas premiery. Natomiast jeśli wśród aktorskiej obsady jest ktoś, kogo dobrze znamy, nie siadajmy bliżej niż w czwartym rzędzie. Znajome twarze blisko sceny rozpraszają i utrudniają grę.

Wiara w cuda i przepowiednie może wydawać się śmieszna i irracjonalna. Jednak rytuały, które mają gwarantować powodzenie sztuce, to element teatralnej tradycji. Nawet jeśli nie wszyscy w nie wierzą, warto je pielęgnować i przekazywać z pokolenia na pokolenie.

Zobacz podobne:
     Rozszyfruj teatralny kod / 2011-05-18
     Techniki improwizacji teatralnej / 2009-10-04
     Program 34. Zamojskiego Lata Teatralnego / 2009-05-15
     Zamojskie Premiery Teatralne / 2009-03-31
     Hanna Śleszyńska jako "Kobieta pierwotna" wkrótce w Zamościu / 2009-02-27
     "Zamojskie Premiery Teatralne" dla zespołów amatorskich / 2009-02-18
     Czy uda się odnaleźć polskiego Szekspira? / 2009-02-06
     Niedziela Teatralna: "Och Tośka!" / 2008-12-22
     Uczniowie na scenie. Młodzieżowe Spotkania Teatralne 2008 / 2008-12-08
     "Nieobecni" Sympatycznych Hardkorowców / 2008-12-06
     Niedziela Teatralna: "Cudowna lampa Aladyna" / 2008-12-04
     Młodzieżowe Spotkania Teatralne po raz drugi / 2008-12-01
     Niedziela teatralna ze "Śpiącą Królewną" / 2008-10-31
     Wojciech Pszoniak w monodramie "Belfer" / 2008-09-11
     Wiosna z teatrem- zapraszamy na spektakle / 2008-04-28
     Teatralna wiosna na Kresach  / 2008-04-17
     Finał wojewódzki bez zamojskich teatrów / 2008-04-14
     Wojewódzki Przegląd Teatrów Dziecięcych i Młodzieżowych / 2008-04-06
     Teatry na start / 2008-02-12
     Teatru Realnego "Ziele w jarze..." / 2008-02-07

Warto przeczytać:

[do góry]