Od piątku przez najbliższe sześć miesięcy Rzeczpospolita Polska będzie kierować pracami Unii Europejskiej. Prezydencja ma dziś znaczenie nieco mniejsze niż miała przed wejściem w życie Traktatu Lizbońskiego i dlatego na planowane uroczystości nie sposób nie spoglądać jak na propagandę, ale tytuł robi swoje. Wiadomo, że przez te pół roku pracy Unii nie zabraknie, a w tym gronie jedna ze spraw będzie miała szczególne znaczenie. Zresztą właściwie ma je od dłuższego czasu. Mam tu na myśli oczywiście Grecję.

Kraj, który jest klinicznym przykładem na wadliwość funkcjonowania instrumentów wspólnotowych. Już samo wejście tego państwa do WE w 1981 r. odbyło się poniekąd na warunkowych zasadach, wykorzystanych również, gdy wprowadzano euro. Od początku było wiadomo, że ze spełnieniem kryteriów spójności jest tam duży problem, ale dopiero w 2009 r. okazało się, że sprawa wygląda zdecydowanie gorzej niż się wydawało. W ciągu jednej nocy grecki deficyt budżetowy urósł z 3 do ponad 12 procent PKB.

Kreatywna księgowość prowadzona przez rządy w Atenach, to oczywiście najbardziej namacalna przyczyna kryzysu, z którym od 2 lat nie można sobie poradzić. To, że podobna rzecz w nieco mniejszym dotychczas stopniu dotyczy innych państw z południa Europy, to druga sprawa. To, że temat pokazuje kompletną niezdolność Unii do prowadzenia naprawdę jednolitej polityki gospodarczej opartej na wspólnej walucie, to jeszcze inny problem. Nie zamierzam się nad nimi rozwodzić. Chciałbym odnieść się do kwestii działań prowadzonych przez samych Greków.

Nie wątpię, że są ludźmi sympatycznymi, a ich państwo jest przyjemnym miejscem do życia, jak w swojej powieści przedstawiła to Bożena Gałczyńska-Szurek. Nie wątpię też, że zamiast udzielać Grecji gwarancji kredytowych Polacy powinni raczej spędzać tam swe tegoroczne urlopy, aby w ten sposób pomóc tamtejszej gospodarce. Natomiast nie zmienia to faktu, że zwykli Grecy także mają sporo na sumieniu.

Odwiedzający Grecję niejednokrotnie mówią, że jej mieszkańcy generalnie unikają płacenia podatków. To nie jest jednak zwykła "szara strefa", ale coś na kształt zwyczaju. Podczas gdy u nas w byle bufecie dba się o wystukanie danych o transakcji do kasy fiskalnej nawet za zwykłą kawę, tam robi się to nader okazyjnie. Ale jest jeszcze inna rzecz, która mnie osobiście przeraziła.

Tak się składa, że jakiś czas temu poznałem w sieci pewną niepełnosprawną Greczynkę. Ma 38 lat, z wykształcenia jest ekonomistką i pracuje w banku na niepełny etat. Ogromnie się zdziwiła, że w Polsce płaca minimalna jest na poziomie niecałych 350 euro brutto, a renta socjalna to jakieś 135 euro na rękę. Okazało się, że prócz wynagrodzenia za samą pracę dodatkowo pobiera świadczenie z tytułu swojej niepełnosprawności w wysokości okrągłego 1000 euro. Na co je wydaje? Nie kryła przede mną, że ów zasiłek bardzo jej pomaga w życiu, gdyż może się realizować w jego zupełnie fizjologicznej sferze. Mianowicie przeznacza te pieniądze na korzystanie z usług męskich prostytutek.

Wiem, że w gruncie rzeczy nie znam tej kobiety, że może po prostu jest potwornie bogata z domu i rzeczywiście nie ma na co wydawać pieniędzy, a w takiej Holandii korzystanie osób niepełnosprawnych z usług seksualnych pielęgniarek/pielęgniarzy jest wręcz wprost refundowane z państwowej sakwy. Tyle, że mimo wszystko sprawa ta budzi we mnie ogromny niesmak i powiem wprost - naprawdę nie szkoda mi Grecji.

Na koniec refleksja: wielu Polaków narzeka na nasz socjal i słusznie, bo jest to system w sporej mierze patologiczny, na przykład w kwestii finansowania rzekomo samotnych matek, które w rzeczywistości są mężatkami, choć tylko kościelnymi. Należy zrobić z tym porządek, ale do greckiego socjalu ten nasz się nie umywa. Nie znaczy to jednak, że i my nie idziemy gospodarczo w podobnym kierunku. Idziemy, tylko nieco inaczej. Zacznijmy więc powoli się nastawiać na podobne cięcia i uczmy się od Grecji, bo sami wszystkich błędów i tak popełnić nie zdążymy.