Dni Kultury Chrześcijańskiej: Tyburski tropi sacrum

Wizerunek ukrzyżowanego Chrystusa, według Jerzego Tyburskiego, czyli "Wspomnienie z Dalmacji", zdobi plakat Dni Kultury Chrześcijańskiej, odbywających się w okresie od 16 września do 24 listopada br., w Zamościu.

Organizatorami kolejnej edycji Dni Kultury Chrześcijańskiej są: parafialny Oddział Akcji Katolickiej przy Katedrze w Zamościu i Rada Ruchu i Stowarzyszeń Katolickich Diecezji Zamojsko-Lubaczowskiej. Wydarzenie, odbywające się pod patronatem Ks. Biskupa Mariana Rojka Ordynariusza Diecezji Zamojsko-Lubaczowskiej, zainaugurował wykład J. E. Ks. Bpa Mariusza Leszczyńskiego "Obrazy sakralne w ewangelizacyjnej misji Kościoła" oraz wystawa obrazków - "Polscy święci i błogosławieni" w Książnicy Zamojskiej 16.09.).

Drugim punktem programu Dni Kultury Chrześcijańskiej, utrzymanym w tej tematyce - było "Spotkanie z twórcą i jego dziełem" pt.: "Poszukiwanie sacrum w twórczości Jerzego Tyburskiego", które odbyło się w Biurze Wystaw Artystycznych Galeria Zamojska (15.10.). W ramach spotkania z artystą plastykiem, również historykiem sztuki, zaprezentowano kilkanaście obrazów autorstwa Jerzego Tyburskiego. Komentarzem i multimedialną prezentacją opatrzył je artysta plastyk. Podzielił się z publicznością przemyśleniami.

- Mojemu malowaniu często towarzyszy refleksja, którą zapisuję. Traktuję to pisanie wyłącznie jako rodzaj terapii i oczyszczenia. Bodźcem do powstania obrazu, jest dla mnie tzw. "pierwotne wzruszenie". To silne wewnętrzne przeżycie, urzeczywistniające się w postaci obrazu, pojawia się na jawie lub we śnie, w formie precyzyjnego znaku o charakterze ikonicznym - podkreślił Jerzy Tyburski.

Jak powiedział artysta plastyk - od dziecka marzył o tworzeniu obrazów, znaków, które byłyby czytelną formą figuralną, zawierającą uniwersalne symbole. Te pierwsze marzenia o obrazach poprzez systematyczny trening mentalny i chwile samotności, wykształciły w nim sprawność sprzyjającą regularnemu powstawaniu obrazów.

- Zaraz po pojawieniu się obrazu - najczęściej nosi się go "pod powiekami" - tego samego doświadczał tragicznie zmarły art. m. Z. Beksiński - przystępuję do przygotowania szybkiego, ekspresyjnego zapisu obrazu w formie szkicu. Przygotowuję te szkice cienkim, metalowym piórkiem z użyciem czarnego lub kolorowego tuszu. Szkice powstają na niewielkich kartkach papieru, najczęściej formatu A-4. Nie wyrzucam ich. Są pierwszym wcieleniem przyszłego obrazu, który zaczyna żyć własnym życiem.

Jerzy Tyburski mówił także o swoich inspiracjach. Jak zauważył, ostatnio inspirują go podróże jakie odbywa z rodziną po Europie. Po każdej takiej podróży powstają kolejne szkice i następny obraz. Dla artysty ważne są także spotkania z ludźmi. Jednak sam proces malowania, który odbywa się najpierw w wyobraźni, a potem zamienia się w proces fizyczny - wymaga samotności. To warunek wszelkiej twórczości - zauważa twórca. I dodaje, że zgadza się ze zdaniem ilustratora Janusza Kapusty, że artyści żyją w dość surowym "zakonie samotności", ale dzięki temu pchają do przodu naszą cywilizację, nadając jej cechy ludzkie, aby stała się bardziej uduchowiona.

Bohater spotkania odniósł się także do tej tematyki swoich obrazów, która odwołuje się do tradycji malarstwa średniowiecznego, skąd artysta czerpie obficie z osiągnięć starych mistrzów i korzysta z tzw. "motywów religijnych", przetwarzając je na własny użytek.

- Dzięki temu powstał tzw. Cykl religijny, który z kolei był źródłem inspiracji dla pani Katarzyny Mazur, studentki historii sztuki KUL. Napisała pracę magisterską zatytułowaną "Dialog tradycji z nowoczesnością w twórczości Jerzego Tyburskiego". Jednak poszukiwanie pierwiastków sacrum niekoniecznie związane jest wyłącznie z malarstwem religijnym czy motywami religijnymi. W pewnym momencie swego malowania, zacząłem układać na obrazach kompozycje zwykłych martwych natur, chwiejących się stolików, krzeseł, dzbanków. Nawiązywały one między sobą jakieś relacje. Doszedłem do wniosku, że poprzez martwe natury, można przekazać widzowi jakieś ukryte treści, ważne treści o przemijaniu i kruchości życia.

- Np. "Ballada o Moby Dicku" została zinterpretowana jako "Kuszenie na pustyni" - scena biblijna, którą pięknie opisuje ewangelista św. Łukasz. Inspiracją dla "Piety - pamięci Stanisława Piro" - było pojawienie się we śnie mojego zmarłego Przyjaciela. "Wspomnienie z Dalmacji" - to wynik refleksji związanych ze zwiedzaniem małych, urokliwych kościółków Chorwacji. Obraz "Naigrawanie" to rezultat odniesienia się do słów - "Nie będziesz prorokiem we własnym kraju!" - rekapitulował Jerzy Tyburski.

Jak można zauważyć - znakomitym źródłem inspiracji dla twórców/artystów staje się jedna z ksiąg biblijnych. W tym konkretnym przypadku Ewangelia św. Mateusza 13, 57, gdzie możemy odczytać: "Nikt nie jest prorokiem we własnym kraju" Nemo est propheta in patria sua. (łac.). Ale przecież - powiedziane jest także: "Strzeżcie się fałszywych proroków" Attendite a falsis prophetis. (łac.) Ewangelia św. Mateusza 7, 15., oraz "Po ich owocach ich poznacie". A fructibus eorum cognoscetis eos. (łac.) Ewangelia św. Mateusza 7, 16. Przytoczone cytaty pozwalają wnioskować, że obrazy sakralne mogą odgrywać znaczącą rolę w ewangelizacji, ale przede wszystkim wywołują refleksję i przeżycia, które wpływają na rozwój kulturowy widza.

* * *

Najbliższe spotkanie w ramach Dni Kultury Chrześcijańskiej zaplanowano w dniu 14 listopada br. w Muzeum Zamojskim. Tematem spotkania będą "Dialogi poetyckie", a ich bohaterami: Maria Gmyz, poetka zamojska i Krzysztof Seweryn Wroński, poeta z Częstochowy. Zapraszamy!

Zobacz podobne:
     "Obfitość" Jerzego Tyburskiego w BWA Galerii Zamojskiej / 2018-05-25
     Dni Kultury Chrześcijańskiej: finał konkursu plastyczno-literackiego / 2017-06-07
     "Artysta Miłosierdzia" z okazji Dni Kultury Chrześcijańskiej / 2017-06-03
     XXIII Dni Kultury Chrześcijańskiej - program / 2017-05-18
     "Część życia" Tyburskiego w gdańskiej Galerii Jackiewicz / 2016-09-07
     Ciche życie Tyburskiego w "Chatce Żaka" / 2015-11-15
     Dwie wystawy zamojskich artystów plastyków w Lublinie / 2015-11-02
     Tydzień Kultury Chrześcijańskiej - program / 2015-10-24
     Ciche życie Jerzego Tyburskiego / 2015-07-16
     Nieznane szkice i rysunki Jerzego Tyburskiego / 2015-05-12
     "Rodzina - najwspanialszy zamysł Pana Boga" - konkurs plastyczno-literacki / 2015-05-06
     Malarstwo Tyburskiego w Zamku Książ / 2015-03-29
      "Błogosławiony Stanisława Kostka Starowieyski" - spotkanie z Marią Rzeźniak / 2014-06-21
     Konkurs plastyczno - literacki XX Dni Kultury Chrześcijańskiej / 2014-06-14
     20. Dni Kultury Chrześcijańskiej / 2014-05-29
      "Dzieciństwo moje" Jerzego Tyburskiego / 2014-02-05
     Poszukiwanie sakrum w twórczości Jerzego Tyburskiego / 2013-10-08
     Nemezis - surrealizm Jerzego Tyburskiego w Lublinie / 2013-07-18
     "Sen w klatce" Jerzego Tyburskiego / 2013-06-25
     Tyburski w Klatce / 2013-06-09

Warto przeczytać:

[do góry]