|
|
 Opera japońska Leśmianowi Operę japońską "Tsuki to ougon" "Legenda o złotym kruszcu", spisaną w XIII w. przez mnicha poetę - w "Leśmianowym sadzie" dla świata, poza czasem i poza przestrzenią - zaśpiewała Naomi Utamakura na zakończenie IV Zamojskiego Leśmianowego Biennale Sztuki pt. "Sad rozstajny" (9.08.).
- Czym jest sztuka? I jakie przesłanie niesie ze sobą klasyczna poezja japońska? Będą państwo mogli usłyszeć i zobaczyć przekaz, jaki zaprezentuje pieśniarka, o barwie głosu sopran, podczas dzisiejszego koncertu. Naomi Utamakura jest jednocześnie kompozytorką i producentką. Po ukończeniu Akademii Sztuk Pięknych w 1985 r. rozpoczęła artystyczną działalność koncertową. Jest autorką nowego gatunku sztuki scenicznej, zwanego wakageki, który z maestrią głosu, muzyki i obrazu - od 2002 r. - prezentuje. Tym samym przypomina dzieje, historię i mądrość Japonii. W sposób nowatorski łączy klasykę słowa ze współczesnym dźwiękiem muzyki, z ekspresją i ogromną siłą wyrazu - Elżbieta Gnyp zapowiadała jedyny taki koncert w Zamościu, poza czasem i poza przestrzenią - w Fortecznym Centrum Informacji Historycznej i Turystycznej (Zamość, ul. Łukasińskiego).
W tej zapowiedzi nie było zdawkowej uprzejmości. Był to doskonały koncert poza czasem i przestrzenią, zza światów, niejako baśniowy. W Japonii wiersze nazywane są pieśniami. Do tych XIII wiecznych wierszy/pieśni japońska śpiewaczka Naomi Utamakura skomponowała muzykę, (dawniej nie było zapisów muzycznych), a scenariusz opracował - Noboru Suganuma.
Śpiewacza wystąpiła w szykownym kimonie, butach na koturnach i z wachlarzem. Piękny głos o niezwykłej barwie, świetny podkład muzyczny - tradycyjnej muzyki japońskiej, multimedialna prezentacja - obrazy/malowidła naścienne - nawiązujące do akcji i jej miejsca, czyli krajobraz Japonii oraz okazały posąg Buddy - dopełniły rewelacyjnego przekazu i przeniosły nas w odległe rejony i czasy. Artystka pieśniarka głosem i aktorską grą - medytacją oraz tańcem ożywiła historię swojego kraju, odkryła jego kulturowe bogactwo przed zamojską publicznością. Polski przekład rymowany i jego interpretacja wzbogaciły koncert do tego stopnia, że sceny sprzed stuleci ożyły na naszych oczach. A wszystko to w klimacie niezwykłej sztuki i poezji, wpisało się w tematykę Leśmianową. To były artystyczne wyżyny doskonałości - unikatowa jednoosobowa opera, która przekroczyła wszelkie granice i bariery i zachwyciła publiczność.
"Legenda o złotym kruszcu" to legenda o Daibutsu, gigantycznym posągu Buddy. Pierwszą stolicą Japonii była Nara. To tutaj zbudowano najstarszy w Japonii i na świecie posąg Buddy z ok. 752 r. - wpisany na Listę UNESCO. Opera odnosiła się do dziejów zniszczenia posągu w wyniku wojen domowych i ponownego jego wykonania oraz pokrycia złotem. Pięknie wyśpiewana opowieść to historia dramatycznego życia księcia pozbawionego władzy, który jako mnich zdecydował poświęcić się odbudowie posągu. Opera japońska niczym baśń zawiera przesłanie: że nie są ważne rzeczy wielkie, bowiem świat składa się z małych dzieł, a najważniejszy jest świat pokoju nićmi przyjaźni ludzi złączonych.
- Nazwisko japońskiej artystki śpiewaczki Utamakura - oznacza środek artystyczny w dawnej japońskiej poezji. W dosłownym tłumaczeniu to "pieśń poduszka". Tym słowem określa się toponimy, nazwy geograficzne, które u słuchacza czy czytelnika wywołują pewne skojarzenia. W koncercie "Legenda o złotym kruszcu" bardzo często można było usłyszeć słowo "Yoshino".
To nazwa miejscowości i góry w Prefekturze Nara. Yoshino słynnie też z dzikich wiśni, rosnących na wzgórzach. Japończykom nasuwa to od razu skojarzenia. Jest to jeden ze środków artystycznych w tradycyjnej japońskiej poezji, czyli powtarzalność słów i skojarzeń stąd wynikłych - objaśniał tajniki poezji japońskiej Bogusław Lipka, przewodnik turystyczny, który od pewnego czasu uczy się języka japońskiego i czyta poezję "Kraju Wschodzącego Słońca".
Nazwisko Utamakura stało się ważną konotacją, kiedy Naomi zdecydowała o wyborze działalności artystycznej. Po prostu - idealnie się w to wpisała. To - jak mówi artystka - zrządzenie losu i fantastyczny przypadek. Dodaje, że musi być też miłość do poezji, aby potem tak pięknie oddać jej wymiar i jej przesłanie. Poezja w Japonii nie jest zbyt popularna, nawet Japończycy nie pamiętają, że mają poezję 300 lat starszą niż Zamość. Tak więc, twórczość Naomi - jest także czymś nowym dla Japonii.
- Wzorzec poezji waka lub tanka (w tłumaczeniu oznacza krótką pieśń) dali bogowie. Pierwszy wiersz odnosił się do miejscowości Izumo, która została stworzona przez japońskich bogów (Kami). Wcześniej istniała poezja ale nie była jeszcze skodyfikowana. Tę formę - 31 sylab w 5 wersach rzekomo stworzyli bogowie. Tego typu poezja dominowała w Japonii przez kilka dobrych stuleci. Pierwsza antologia pojawiła się w II połowie wieku VIII. Nazywała się "Man'yoshu" - Księga Dziesięciu Tysięcy Liści. Później kolejni cesarze nakazywali układać kolejne antologie (powstało ich ok. 20), które zachowały się do dzisiaj. Układ poezji to jest 5 wersów o układzie: 7 + 5 + 7 + 7 + 7 sylab - w zapisie sylabicznym, alfabetem kana. Z biegiem czasu, w wieku XVII - Matsuo Basho stworzył wzorzec poezji haiki. Pierwsza cześć poezji tanka 7 + 5 + 7 - dała początek nowemu gatunkowi, bardzo popularnemu, choć nie jest to dokładnie ta sama poezja - przybliżył rodowód poezji japońskiej Bogusław Lipka.
Rewelacyjny, zachwycający koncert przyjęto owacyjnie. Naomi Utamakura przyznała, że o mały włos nie doszedłby do skutku, ponieważ na lotnisku nie pojawił się jej bagaż. Na szczęście - kostium sceniczny miała w bagażu podręcznym. Stwierdziła, że Bóg istnieje, kiedy dwa dni przed końcem jej 2-tygodniowego tournee koncertowego w Polsce walizka dotarła i mogła przekazać sake Włodzimierzowi Pastuszakowi. Jej obecność w naszym mieście to zasługa... zamojskiej laleczki, którą otrzymała od dr hab. Włodzimierza Pastuszaka, prodziekana na Wydziale Sztuk Nowych Mediów Polsko-Japońskiej Wyższej Szkoły Technik Komputerowych, uczestnika IV Zamojskiego Leśmianowego Biennale Sztuki pt. "Sad rozstajny".
Postanowiła przyjechać do Zamościa i zaprezentować tutaj coś jeszcze bardziej wspaniałego niż "Fuji - Góra Mądrości", mianowicie "Tsuki to ougon" (Księżyc i złoto), w polskim tłumaczeniu - "Legendę o złotym kruszcu", czyli baśniową operę japońską.
Naomi podziękowała publiczności oraz artystom za przekazane serce i duszę w obrazach i rzeźbach Biennale. Szczególne podziękowania padły pod adresem Bogusława Bodesa za instalację zdobiącą scenę koncertową.
Japońskiej artystce śpiewaczce serdecznie podziękował Marcin Zamoyski, Prezydent Zamościa, patronujący honorowo Zamojskiemu Leśmianowemu Biennale Sztuki, życząc Naomi Utamakurze aby dobre ścieżki pozwoliły jej na ponowny przyjazd do naszego miasta.
Zamość onLine jest patronem medialnym Zamojskiego Leśmianowego Biennale Sztuki
autor / źródło: Teresa Madej
dodano: 2013-08-13 przeczytano: 5173 razy.
Zobacz podobne:
Warto przeczytać:
|
|
|
|
