W jakiej kondycji znajduje się Zamość? Czy miasto stać na więcej niż tylko zwykłe administrowanie? Czy kryzys, o którym wszyscy mówią od kilku lat, wciąż trwa, wychodzimy z niego, a może wcale go nie było? Obserwując ostatnie wydarzenia na szczytach zamojskiej władzy można dojść do wniosku, że tego tak naprawdę nie wie nikt.

Październikowe obrady radnych Hetmańskiego Grodu dostarczyły obserwatorom nadzwyczaj wielu wrażeń. Przede wszystkim z powodu zażartych dyskusji nad projektami uchwał nakładających większe podatki od nieruchomości. Niby nie są to duże wzrosty (z poziomu 89,4 do 90,55 proc. stawki maksymalnej określonej przez Ministerstwo Finansów, jeśli chodzi o podmioty prowadzące działalność gospodarczą), ale - jak to podwyżki - wzbudziły sporo kontrowersji. Władze tłumaczyły, że ten podatek nie jest największym obciążeniem fiskalnym dla społeczeństwa, więc jego wzrost będzie praktycznie nieodczuwalny. Padł też argument, że im ta stawka jest niższa, tym mniejszą subwencję z budżetu państwa otrzymuje samorząd, dlatego paradoksalnie miasto traci podwójnie. Przyznaję, że w zasadzie mógłbym to twierdzenie podzielić, bo podatki lokalne naprawdę nie należą do najwyższych, a samorządy muszą z czegoś finansować swoje zadania. Ale rozumiem też argumenty przeciwników tych wzrostów, podkreślających trudną sytuację mieszkańców miasta, wysokie bezrobocie i potrzebę zachęcania ludzi, by w Zamościu zostali, a nie wyjeżdżali. Tych opinii jednak zupełnie nie podziela ratusz, czego dowiódł w ostatnich dniach.

W zasadzie mógłbym Państwa w tym momencie odesłać do mojego styczniowego tekstu "Prezydent nie wytrzymał", bo argumentacja Marcina Zamoyskiego, jaką zaprezentował m.in. na ostatniej Komisji Budżetu, Infrastruktury i Mienia Komunalnego Rady Miasta, była bardzo podobna. Z tą różnicą, że tym razem nie twierdził, że opuszczenie przez dziecko rodzinnego miasta stanowi rodzicielską porażkę. Ale powtórzył, że w Zamościu nie ma ludzi do pracy lub inaczej - bezrobocie stało się zawodem. Powiedział, że dzisiaj brakuje chętnych do podjęcia zatrudnienia na przykład w sklepie czy restauracji. "Po co taki ktoś ma pracować za 1300-1400 złotych, skoro na bezrobociu może spokojnie zarobić na świadczeniach 1000 zł za nic?" - pytał retorycznie prezydent. Dodam, że bardzo podobne sformułowanie padło z jego ust podczas piątkowego zebrania mieszkańców Osiedla Partyzantów, więc tym razem tę tezę usłyszeli nie tylko obecni w sali Consulatus, ale także zwykli zamościanie. Na wspomnianym posiedzeniu komisji skarbnik, Jadwiga Kijek, nadmieniła, że kondycja zamojskich przedsiębiorstw jest całkiem niezła, co widać po dużych przychodach z podatku CIT oraz liczbie zakładanych w naszym mieście firm - większej niż tych, które są likwidowane.

Ponieważ nie usłyszałem tych twierdzeń po raz pierwszy, nie zdenerwowałem się zbytnio. Im dłużej jednak nad nimi myślę, tym coraz bardziej dochodzę do wniosku, że coś się tu nie trzyma kupy. Pomijając już drobnostkę w postaci 1000 złotych, które mogą wyciągnąć co miesiąc bezrobotni (niby w jaki sposób i przez jak długi czas?), zastanawiam się jak to jest, że firm w Zamościu powstaje coraz więcej, ich kondycja finansowa jest coraz lepsza, a jednocześnie nie stać ich na zaoferowanie pracownikom płacy większej niż minimalna lub coś więcej niż tzw. "śmieciówki"? Rzadko spotykam na szyldach sklepów ogłoszenia innej treści niż "Zatrudnię studentkę".

Dodajmy, że w październiku radni zwiększyli dotację budżetową dla Ośrodka Sportu i Rekreacji o 180 tysięcy złotych. Dyrektor, Tadeusz Lizut, wprost powiedział, że placówka cierpi na wyraźny spadek przychodów, bo i kluby sportowe szukają innych - w domyśle tańszych - możliwości niż użytkowanie obiektów OSiR-u, i pojedynczych osób korzystających z tych miejsc jest coraz mniej, co odbija się zwłaszcza na Krytej Pływalni. A koszty przecież rosną. Przewodnicząca Komisji Budżetu, radna Zofia Piłat, podkreśliła, że "ludzie wyjeżdżają, dzieci i młodzieży mamy w Zamościu coraz mniej, a w mieście powstało tak wiele obiektów sportowych, że teraz powinniśmy się bardzo głęboko zastanowić nad budową kolejnych". Dały się też słyszeć głosy, że należałoby skłonić kluby do korzystania z obiektów OSiR-u przez "odpowiednio skonstruowany" system dotacji z miejskiego budżetu. Szczegół, że te nowe obiekty należą przecież do szkół znajdujących się pod pieczą miasta, a ich budowa wynikała z wcześniejszego określenia potrzeb, które się przecież nie zdematerializowały, pominę.

Jeżeli jednak na tym samym posiedzeniu komisji władze twierdzą, że bezrobotni mieszkańcy to lenie, bo nie chcą zarabiać minimalnej krajowej, a zarazem zgłaszają wniosek o zwiększenie dotacji dla zakładu budżetowego, gdyż daje się zauważyć spadek liczby osób z niego korzystających, ze szczególnym uwzględnieniem dzieci i młodzieży, to chyba twierdzenie o dobrym stanie finansów zamościan jest dość ryzykowne, nieprawdaż?