Zamość był jednym z kilku miast na ziemiach dawnego zaboru rosyjskiego, które aktywnie włączyły się w proces odradzania się naszej Ojczyzny już w październiku 1918 roku. Trzeba w tym miejscu przypomnieć nazwiska osób, bez których działania niepodległościowe, a przede wszystkim mobilizacja społeczeństwa w październiku i listopadzie 1918 roku nie byłaby możliwa. [...]

Zamość był jednym z tych miast, które aktywnie włączyły się w proces odradzania się Ojczyzny. Początkowym akcentem były manifestacje patriotyczne przeprowadzone 13 i 15 X 1918 r. Współorganizował je Maciej Rataj, nauczyciel w Gimnazjum Męskim w Zamościu, później - w Odrodzonej Polsce - poseł i marszałek Sejmu. [...]