Skazany na muzykę Krzesimir Dębski

Kompozytor, skrzypek jazzowy, dyrygent, aranżer i producent muzyczny, Krzesimir Dębski jest wziętym kompozytorem filmowym. Podczas 2. Zamojskiego Festiwalu Filmowego "Spotkania z historią" został uhonorowany Grand Prix za ogromny wkład w kulturę filmową, a w szczególności za kompozycje muzyczne.

Jest synem urodzonego we Lwowie, cudem uratowanego z kaźni w kościele w Kisielinie w 1943 r., Włodzimierza Sławosza Dębskiego, dyplomowanego artysty muzyka w stopniu magistra po ukończonej, w latach powojennych, Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Poznaniu. Ojciec kompozytora pracował jako nauczyciel, a następnie był dyrektorem szkół muzycznych w Wałbrzychu, Kielcach, Lublinie. W 1969 roku założył drugą w Lublinie Państwową Szkołę Muzyczną I i II-go stopnia i był jej dyrektorem do przejścia na emeryturę w 1976 roku. Był uznawany za najlepszego znawcę folkloru muzycznego wsi lubelskiej.

Dorobek kompozytorski Włodzimierza Sławosza Dębskiego to liczne suity, symfonie, kantaty, z wyróżniającą się "Litanią Świętokrzyską" (o majorze "Ponurym" i jego partyzantach), "Oratorium Wielkopostne", utwory instrumentalne, pieśni solowe i chóralne. Jego utwory były wykonywane i nagrywane między innymi przez Krakowską Orkiestrę Polskiego Radia, Polish Chamber Choir i przez Polską Orkiestrę Włościańską im. Karola Namysłowskiego w Zamościu, z którą był związany aż po ostatnie lata życia. Kochał muzykę, był jej pasjonatem i miał wiedzę na ten temat jak nikt inny.

Krzesimir Dębski nie mógł wybrać inaczej. Muzyka była mu pisana od narodzin. I choć być może przy jego narodzinach nie grała orkiestra pułkowa jak ojcu, muzyce poświęcił się bez reszty. Zapewne ojciec widziałby w utalentowanym synu kontynuatora swoich dzieł, czyli folkloru muzycznego, to Krzesimir wybrał raczej odległy gatunek i poświęcił się, z sukcesem, muzyce jazzowej, nie zapominając o muzyce poważnej.

Po galowym koncercie 2. ZFF "Spotkania z historią" mam okazję rozmawiać z maestro Dębskim.

- Co dla pana znaczy to wyjątkowe wyróżnienie jakim jest Grand Prix i statuetka "Zamość Perła Renesansu" przyznana za ogromny wkład w kulturę filmową, a w szczególności za kompozycje muzyczne wręczona przez dyrektora Filmoteki Narodowej?

Krzesimir Dębski: Pan Krzysztof Zanussi otrzymał równorzędną nagrodę - więc jestem wzruszony. W pewnym wieku jest już mało nagród bo wszystko jest dla młodych. Konkursy dla młodych, nagrody dla młodych. Muzyk z wiekiem ma coraz gorzej. Już nie ma np. konkursów dla starych reżyserów, dla starych kompozytorów - też nie ma. Więc podobnie jak pan Zanussi jestem bardzo ucieszony taką nagrodą, ponieważ rzeczywiście kiedyś co chwilę otrzymywałem nagrodę, a teraz już jakby rzadziej.

- Ta przerwa po to aby znowu poczuć smak nagrody, aby się nie znudził...

Krzesimir Dębski: Ten smak nagrody. Tak, bo z wiekiem to bardziej smakuje. Jak przyjadę teraz do domu to obejrzę te półki gdzie są te różne statuetki i ustawię je rocznikami. Będę widział jak to wygląda, że rzadziej, rzadziej i potem ta jedna samotna "Perła z Zamościa" się objawi.

- Czy uda się panu podliczyć kompozycje filmowe? Czy to trudna sztuka?

Krzesimir Dębski: Jest to problem ponieważ nie wiadomo jak traktować seriale. Taki serial "Klan" leci 15 lat i ma podobne 5 tysięcy odcinków. Tam są moje piosenki. "Na dobre i złe" ma 1700 odcinków i tam była kiedyś moja muzyka, teraz jest inna. Ja muzykę nagrywałem w transzach np. do 30 odcinków. Więc nie wiem jak to liczyć. A filmów fabularnych i dokumentalnych do których napisałem muzykę będzie zapewne sto.

- W takim razie - co teraz? Jakie są nowe wyzwania?

Krzesimir Dębski: Cały czas zajmuję się muzyką poważną, czyli taką, której nikt nie chce słuchać. Tego piszę najwięcej. Też ponad sto symfonicznych utworów. Trochę utworów kameralnych. Ciągle są nowe pomysły. Więc póki co - dziękuję Bozi i piszę.

- Nad czym pan teraz pracuje? Jakieś specjalne zamówienie?

Krzesimir Dębski: Dostałem zamówienie i już było wykonanie podczas festiwalu - New Music Festival w Miami, na Florida International University. A zapraszam do Lublina, ponieważ 19 września będzie wykonanie nowego mojego utworu, który będzie grany we wszystkich filharmoniach w Polsce. Jest to akcja dla młodzieży w celu zachęcenia jej do odwiedzania filharmonii. Ministerstwo i Instytut Muzyki i Tańca zamówili u mnie utwór, który jest takim utworem propagującym muzykę współczesną wśród młodzieży. Jest to trudne wyzwanie ponieważ takie rzeczy pisali Benjamin Britten, który pisał wariacje na temat The Young Person's Guide to the Orchestra w l. 50-tych i odniósł ogromny sukces. Ten utwór z komentarzem grany jest na całym świecie. Dyrygent opowiada co dzieje się w orkiestrze. Ja również tak napisałem, mniej więcej wzorując się na tym dziele. Natomiast każda wariacja jest w innym stylu. Jest to polistylistyczny utwór i tą polistylistyką właśnie się zajmuję.

- Kiedy możemy się spodziewać pana występu z tym utworem z naszą orkiestrą?

Krzesimir Dębski: To zależy. Być może ten dzisiejszy występ był tak intensywny, że może na parę lat wystarczy mojej obecności w Zamościu...

- Ja myślę, że to może być przyczynek do dalszych występów...

Krzesimir Dębski: Tak? Chętnie przyjadę do Zamościa, bo miasto jest piękne. Przyznam się szczerze, że kiedyś przejeżdżałem i tak smutno tu było. A teraz miasto jest tak fantastyczne, że z przyjemnością przyjadę na każde wezwanie. Przecież mało co się tutaj nie urodziłem...

- Gratuluję nagrody i koncertu.

Krzesimir Dębski: Dziękuję bardzo.

* * *

Krzesimir Dębski jest laureatem I nagrody na Światowym Konkursie Jazzowym w Hoeilaart (1983), Nagrody im. Stanisława Wyspiańskiego (1985), nagród czytelników magazynu "Jazz Forum" dla Muzyka, Kompozytora i Skrzypka Roku (1983-86). W 1985 znalazł się w ankiecie amerykańskiego pisma "Down Beat" wśród dziesięciu najlepszych skrzypków jazzowych świata. W 1986 otrzymał I nagrodę Konkursu Kompozytorskiego z okazji 25-lecia Festiwalu Polskiej Muzyki Współczesnej "Poznańska Wiosna Muzyczna". W 1988 zdobył nagrodę Kanadyjskiej Akademii Filmowej "Genie Award" oraz Nagrodę Prezesa Rady Ministrów za twórczość dla dzieci. W 1998 uzyskał w Stanach Zjednoczonych nominację do "Emmy Award" za muzykę do filmu Andrzeja Maleszki Maszyna Zmian. W 2000 otrzymał nagrodę Fryderyk w kategorii "Kompozytor Roku" oraz nagrodę Międzynarodowej Akademii Filmowej "Philip Award" za muzykę do filmu "Ogniem i Mieczem". W 2001 na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Pyrgos w Grecji nagrodzono jego muzykę do filmu "W pustyni i w puszczy". Muzyka do filmu "Stara Baśń" została wyróżniona Złotą Kaczką 2003 przez czytelników czasopisma "Film". W 2005 r. otrzymał zamówienie od hollywoodzkiej wytwórni LimeLight Films na skomponowanie muzyki do 16 filmów Charlie Chaplina z lat 1914-17.

Zobacz podobne:
     17. edycja Alei Sław: Widowisko "Rzecz o Kisielinie i Zamościu" / 2024-07-10
     17. edycja Alei Sław: String Connection / 2024-07-10
     17. edycja Alei Sław: Krzesimir Dębski z batutą / 2024-07-10
     17. edycja Alei Sław: "Muzyka bez barier" / 2024-07-09
     Cudowny człowiek, genialny muzyk, czyli Krzesimir Dębski w Alei Sław / 2024-07-08
     Zaproszenie do Alei Sław A. D. 2024 / 2024-06-25
     Scenariusz wydarzenia "Krzesimir Dębski w Alei Sław" / 2024-06-04
     XVII edycja "Alei Sław" w Zamościu / 2024-06-03
     Laureaci 9. Zamojskiego Festiwalu Filmowego "Spotkania z historią" / 2021-08-27
     9. ZFF "Spotkania z historią". Gala finałowa z Józefem Skrzekiem / 2021-08-16
     9. ZFF "Spotkania z historią". Z Gwiazdami podróż bez końca / 2021-08-15
     9. ZFF "Spotkania z historią" - pozakonkursowe pokazy filmowe / 2021-08-12
     9. ZFF "Spotkania z historią". Trzynaście filmów konkursowych / 2021-08-12
     Rozdano nagrody 8. Zamojskiego Festiwalu Filmowego "Spotkania z historią" / 2020-08-23
     Rozpoczęły się zamojskie "Spotkania z historią" / 2020-08-21
     8. ZFF "Spotkania z historią": konkursowe pokazy filmowe / 2020-08-18
     8. edycja Zamojskiego Festiwalu Filmowego "Spotkania z historią" / 2020-08-18
     8. ZFF "Spotkania z historią": Master Class - Maria Dłużewska / 2020-08-18
     8. ZFF "Spotkania z historią": Gala finałowa i koncert Łukasza Jemioły / 2020-08-18
     8. ZFF "Spotkania z historią": Wielcy Polacy, nieznani bohaterowie, ważne wydarzenia, przełomowe odkrycia... / 2020-08-18

Warto przeczytać:

[do góry]