Inicjatywy obywatelskie ze swej natury stanowią element pożądany w społeczeństwie demokratycznym, dlatego powinniśmy na nie patrzeć przynajmniej z sympatią. Nawet jeśli obywatelskość danego pomysłu jest bardzo umowna, bo trudno za całkowicie apolityczne uznać "Stowarzyszenie Zamość - nasz wspólny dom", złożone z prominentów zamojskiej lewicy, ale powiedzmy, że po ostatnich wyborach samorządowych rzeczywiście ta strona w naszym mieście musi odejść od kurczowego trzymania się lewicowości. W każdym razie pod koniec marca wspomniany podmiot opublikował na swoim profilu na jednym z portali społecznościowych komunikat o planowaniu złożenia w Radzie Miasta projektu zmian w statutach Zarządów Osiedli. Stowarzyszenie uzasadnia to przebiegiem ostatnich zebrań osiedlowych. W tym celu prowadzone są intensywne konsultacje z władzami zamojskich osiedli, jak również z wszystkimi zainteresowanymi podmiotami. Korzystając zatem z okazji chciałbym i ja dołożyć swą cegiełkę do dyskusji.

Obecny kształt rozwiązań proponowanych przez Stowarzyszenie to (za komunikatem ogłoszonym w Internecie):

"- wprowadzenie zakazu łączenia funkcji radnego z pełnieniem obowiązków przewodniczącego jednostki pomocniczej,
- zabezpieczenie przez Urząd Miasta pomieszczeń Zarządów Osiedli (tak aby nie było przypadków iż prywatne mieszkania/domy pełnią funkcję siedzib jednostek pomocniczych),
- zmiana sposobu głosowań na stanowisko przewodniczących/członków Zarządów Osiedli,
- zgłaszanie kandydatów/przedstawicieli Zarządu Osiedla na członków lub obserwatorów do komisji (np. konkursowych dla wyboru dyrektorów miejskich placówek, odbiorów robót w zakresie zadań zlecanych i finansowanych przez Miasto)
- zgłaszanie propozycji i uwag do projektu dokumentacji technicznej opisującej przedmiot zamówienia na wykonanie zadań zlecanych przez Miasto ze środków ujętych w planie wydatków Zarządu Osiedla,
- stworzenie rezerwy inwestycyjnej do planu wydatków Osiedla na każdy Zarząd Osiedla".

Do trzech ostatnich punktów w zasadzie nie mam żadnych zastrzeżeń. W każdym razie wstępnie mógłbym się z tymi sugestiami zgodzić. W kwestii głosowania na stanowisko przewodniczących Zarządów Osiedli również jestem zdania, że lepiej głosować na konkretną osobę, niż skreślać na kartce wszystkich oponentów kandydata, którego popieram. Natomiast pierwsze dwa postulaty w moim przekonaniu idą zdecydowanie zbyt daleko.

Pamiętajmy, że Statuty Osiedli to akty prawa miejscowego, które muszą być zgodne z prawem ogólnokrajowym. Czyli głównie z ustawami. A przede wszystkim ze strukturą samorządu terytorialnego kraju. Biorąc zaś to pod uwagę, inicjatorów powyższego projektu może spotkać raczej niemiła niespodzianka.

Przewodniczący zarządów osiedli w świetle prawa mają na wsiach swoich odpowiedników w postaci sołtysów i nie ma znaczenia to, że Zamość jest miastem na prawach powiatu. A sołtysi nie tylko, że mają pełne prawo do startu w wyborach do rady swojej gminy, to jeszcze bardzo często z tego przywileju ochoczo korzystają i nikt nie zastanawia się czy dana osoba jako radny aby na pewno działa w interesie wszystkich mieszkańców, czy tylko swojej miejscowości. Innymi słowy postulowane zapisy będą automatycznie sprzeczne z rodzimym prawem, co uczyni je z miejsca nieważnymi.

Podobnie rzecz się ma z postulatem o zakazie udostępniania Zarządom Osiedli swoich własnych mieszkań jako siedzibę danej jednostki. Nie bardzo wiem czemu taki zapis ma służyć, tym bardziej, na wsiach tego problemu nie ma i tabliczki z napisem "SOŁTYS", prężnie się prezentują w miejscu, które widać nawet i z daleka. Tak czy owak, pomysł lewicy przynajmniej w tym segmencie posiada ogromną wadę.

Pytanie więc, co ostatecznie stanie na forum Rady Miasta. W interesie wszystkich mieszkańców konieczne jest, aby konsultacje społeczne przyniosły efekt w postaci wykreślenia lub skorygowania wadliwych zapisów. Mam zatem nadzieję, że tak się właśnie stanie, a inicjatorom polecam, żeby ogólnie przypomnieli sobie co sołtys może i jakie ma kompetencje, gdyż dzięki temu unikniemy bubli. A w dalszej kolejności radzę pomyśleć, jak wykorzystać to, co wedle pierwotnego pomysłu stowarzyszenia należałoby zlikwidować.