"Klisze przechowuje się" - niecodzienna wystawa fotografii

Zamojskie Towarzystwo Fotograficzne serdecznie zaprasza na kolejny niezwykły wernisaż. 26 lutego o godzinie 16 w Galerii Fotografii Ratusz otwarta zostanie niecodzienna wystawa fotografii Stefanii Gurdowej, pt. "Klisze przechowuje się".

Stefania Gurdowa - "Klisze przechowuje się"
Kurator: Andrzej Kramarz

Przed dziewiętnastu laty na strychu jednej z kamienic w Dębicy znaleziono ponad tysiąc zniszczonych szklanych negatywów. Na większości widniały ekspresyjne portrety anonimowych osób, które mieszkały w okolicach Tarnowa w dwudziestoleciu międzywojennym.

Początkowo niewiele dało się także powiedzieć o autorce tych fotografii, choć jej nazwisko pojawia się na kliszach. Gdy jednak rozpoczęliśmy poszukiwania, z cienia zaczęła wyłaniać się postać niezwykła: samodzielna, konsekwentna, obdarzona talentem kobieta, która tworzyła arcydzieła z dala od wielkich centrów kultury, portretując "na zamówienie" sąsiadów: sklepikarzy, rzemieślników, chłopów, księży czy Żydów.

Stefania Gurdowa z domu Czerny urodziła się w 1888 roku w Bochni. Jej ojciec był kapelmistrzem orkiestry salinarnej. Ona sama grała na cytrze. W Bochni, a potem we Lwowie uczyła się zawodu fotografa. W latach 1921-1937 prowadziła samodzielny zakład fotograficzny w Dębicy (przez pewien czas z filiami w Mielcu i Ropczycach). W tamtych czasach fakt, że kobiety podejmują się tego fachu, nie był wcale tak oczywisty. Tymczasem Gurdowa zatrudniała nawet pracowników - wśród nich Feliksa Adama Czelnego, który po 1945 roku miał zasłynąć dzięki dokumentacji fotograficznej zniszczonego Wrocławia.

Małżeństwo Stefanii z Kazimierzem Gurdą (właścicielem pierwszego w okolicy automobilu!) rozpadło się. Fotografka zabrała z domu jedynie córkę Zosię i pianino. Pod koniec lat 30. znalazła się na Śląsku. W okresie okupacji była pracownikiem najemnym we własnym zakładzie, zajętym przez Niemców. Gdy wojna się skończyła, córka zdecydowała się wyjechać do Francji.

Stefania Gurdowa postanowiła pozostać i po raz kolejny zacząć życie na nowo. Tym razem w Łodygowicach pod Żywcem. Przez kilkanaście lat opiekowała się wnuczką, zanim ta dołączyła do matki. I oczywiście otworzyła kolejny zakład fotograficzny. Ci, którzy byli wówczas jej klientami, dobrze pamiętają świeże kwiaty w jej wyziębionym, wynajętym mieszkanku-pracowni i... całoroczną choinkę, przy której lubiła fotografować dzieci.

Wybitna artystka zmarła w 1968 roku. Po jej śmierci zlikwidowano mieszkanie. Ogromne archiwum fotograficzne zostało wywiezione na śmietnik. Pozostał tylko ułamek twórczości. I pytanie, na które nie ma odpowiedzi: jak zbiór szklanych klisz znalazł się na strychu dębickiej kamienicy? Może była to świadoma decyzja Stefanii Gurdowej? Bo przecież jako odpowiedzialna profesjonalistka wiedziała dobrze, że "klisze przechowuje się".

Zobacz podobne:
     Marka M. Berezowskiego pt.: "Citymorphosis" / 2019-10-01
     XVIII Zamojskie Spotkania z Fotografią! / 2019-09-28
     Zamojskie Spotkania z Fotografią wracają po wakacyjnej przerwie! / 2019-08-30
     Konstancja Nowina Konopka i 1001 złych uczynków / 2019-08-30
     Ulotności Andrzeja Borysa / 2019-02-19
     III Zamojskie Warsztaty Fotograficzne ZTF dla dorosłych / 2019-02-11
     Otwarcie wystawy pokonkursowej XXVI MBF Zabytki / 2018-12-09
     30 lat istnienia Zamojskiej Galerii Fotografii Ratusz / 2018-11-28
     XX Zamojskie Spotkania z Fotografią "30 lat istnienia Galerii Fotografii Ratusz" / 2018-11-28
     "H&O Harmonia Obiektywna" - Romana Timofiejuka / 2018-11-14
     XIX Zamojskie Spotkania z Fotografią / 2018-11-03
     Magdalena Wywrot, Stop.Klatka / 2018-10-11
     "ZAMOŚĆ"- nowych... / 2018-10-04
     XVIII Zamojskie Spotkania z Fotografią / 2018-09-29
     Zofia Chomętowska "Polesie" - wystawa fotografii / 2018-09-19
     Bieszczadzka jesień Dariusza Szopy / 2018-08-31
     Wystawa Jacka Foty - PKiN / 2018-08-15
     Italia 1957 Wojciecha Plewińskiego / 2018-07-03
     Wiec na finał "ciamajdanu na wózkach" / 2018-05-31
     Tymoteusz Słowik - "Prześwietlenia" / 2018-05-08

Warto przeczytać:

[do góry]