W 65. rocznicę wybuchu Powstania Zamojskiego w Zamościu ( 6 października br.) odsłonięto pomnik upamiętniający to wydarzenie i oddający hołd wszystkim tym, którzy zginęli broniąc Zamojszczyzny przed hitlerowskimi wysiedleniami.

Ten plac, ten pomnik jest symbolem tamtych czasów - powiedział jeden z uczestników tamtych wydarzeń.

Uczestnicy wydarzeń sprzed 65. lat doskonale je pamiętają. Powstanie było odpowiedzią miejscowej ludności na bezwzględną pacyfikację Zamojszczyzny. Na przełomie 1942 i 1943 roku z 297 wsi wypędzono około 110 tysięcy mieszkańców, w tym ponad 30 tysięcy dzieci, z których część wywieziono w celach germanizacji do Niemiec. W strukturach Batalionów Chłopskich opracowano plan zbrojnego przeciwstawienia się akcji wysiedleńczej. Walki zahamowały proces przesiedleń. Z sześćdziesięciu tysięcy Niemców, których planowano osiedlić w miejsce wypędzonych Polaków w Dystrykcie Lubelskim osiedliło się osiem tysięcy.

Wysiedleni byliśmy i uciekliśmy pod las, do znajomych, tam się ukrywaliśmy. Potem poszliśmy do partyzantki - wspomniał tragiczny czas wojny jeden z kombatantów.

Nieprzypadkowo fundatorzy wybrali to miejsce na posadowienie tego pomnika. Mniej więcej w tym miejscu, przy obecnym parkingu obok PZU, podczas okupacji (i aż do lat 50-tych XX wieku) istniał budynek Spółdzielni Rolniczo-Handlowej "Snop", w którym mieściła się tajna placówka i punkt kontaktowy Batalionów Chłopskich.

Pomnik powstał z inicjatywy Ogólnopolskiego Związku Żołnierzy Batalionów Chłopskich Zarząd Okręgu w Zamościu. Sfinansowany został ze środków środowisk kombatanckich, mieszkańców Zamojszczyzny oraz dzięki wsparciu Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa i Urzędu ds. Kombatanckich i Osób Represjonowanych.

O budowie pomnika ku czci bohaterów Powstania Zamojskiego zdecydowali wiosną ubiegłego roku kombatanci. Projekt nieodpłatnie wykonał architekt Bogdan Łasocha, syn jednego z uczestników tamtych wydarzeń. Patronat nad budową pomnika objął Waldemar Pawlak, Prezes Polskiego Stronnictwa Ludowego.

Pomnik - rzeźba przedstawiający orła z rozłożonymi skrzydłami stojącego na naturalnym cokole z polnego kamienia poświęcił ksiądz biskup Jan Śrutwa. W uroczystościach - oprócz kombatantów - wziął udział prezes PSL Waldemar Pawlak, przedstawiciele miejscowych władz oraz mieszkańcy Zamojszczyzny.