Jedną z oznak postępu dokonującego się również i w naszym regionie jest stopniowa poprawa w zakresie możliwości przemieszczania się na mniejsze i większe odległości. Dziś, by przejechać z Zamościa na przykład do Lublina, można przebierać w kilku opcjach. Podstawową jest transport prywatny, co jednak zwłaszcza przy coraz wyższych cenach benzyny oznacza stosunkowo duże koszty, tak więc jazda w taki sposób w pojedynkę jest stosunkowo mało opłacalna. Można wybrać się autostopem, ale ten rodzaj jazdy jest raczej dla osób z pewnym doświadczeniem, które nie tylko wiedzą co robić, by nie stać godzinami na poboczu, ale umieją też trafić na kogoś, z kim podróż nie będzie nerwowym odliczaniem kilometrów do celu. Trzecią możliwością jest pociąg, ale niemal trzygodzinna jazda za 28 złotych (bo tyle kosztuje bilet normalny w drugiej klasie) nie należy do najprzyjemniejszych. Po czwarte ? PKS, czyli podróż niewiele krótsza od tej koleją, za to w jeszcze gorszych warunkach. Mamy jednak jeszcze jedno wyjście, czyli busy.

Zacząłem od połączenia Zamość-Lublin, ale oczywiście busiki jeżdżą na wielu innych trasach biegnących przez Zamość (a w niektórych miejscach stanowią wręcz podstawę komunikacji!). Można nimi dojechać na przykład do Warszawy czy Krakowa, ale także bliżej, czyli na przykład do Biłgoraja czy Grabowca. Jeśli ktoś chce, to może nawet podróżować dalej, ale połączeniami międzynarodowymi nie będę się dzisiaj zajmował. Jest niezaprzeczalnym faktem to, iż busy stały się poważną konkurencją dla wszystkich innych środków lokomocji. Ich atutem jest przede wszystkim stosunkowo niska cena za przejazd i szybkość. Jadąc samochodem do Lublina niejednokrotnie można zaobserwować pędzące mikrobusy, wyprzedzające po kolei wszystkie auta. Dzięki temu jednak bus potrafi dotrzeć do Koziego Grodu nawet w godzinę. Oczywiście nie teraz, gdy między Łopiennikiem, a Piaskami trwają roboty drogowe, ale przez nie tym bardziej "busiarze" pragną nadrobić stracony czas na pozostałej części trasy. Tyle tylko, że owa szybkość w docieraniu do celu stoi w sprzeczności z przepisami ruchu drogowego, które na taką jazdę nie zezwalają. W połowie czerwca "Panorama Lubelska" wyemitowała materiał, w którym jeden z busów jadących z Warszawy do Lublina miał za sobą "ogon" w postaci Inspekcji Transportu Drogowego. Kierowca wiedział o tym i wobec tego jechał zgodnie z przepisami. Efekt był taki, że bus nie dojechał do Lublina w normalnym czasie, czyli w ciągu dwóch i pół godziny, lecz spóźnił się o prawie godzinę. Za tę niezgodność z zaplanowanym rozkładem jazdy "busiarz" zapłacił 500 złotych kary. Oczywiście gdyby pozwolił sobie na naruszanie przepisów, to mandat wyniósłby znacznie więcej. Innymi słowy fikcją jest albo rozkład jazdy, albo prawo. Pasażerowie zapewne są zadowoleni przede wszystkim z dotarcia na miejsce na czas i nie myślą o tym, że mogliby się tam w ogóle nie znaleźć.

Innym mankamentem busów jest ich konstrukcja, która podróżującym nasuwa nieodparte porównanie z sardynkami upakowanymi w puszce. Kilkakrotnie podróżowałem tym środkiem transportu (nie tylko w naszym regionie) i nie powiem, żeby mi było wygodnie. Na dłuższych trasach podróżować busami powinni wyłącznie ci, którzy mają wytrzymałą naturę albo potrafią żyć na zasadzie "zawsze mogło być gorzej". Nie wspomnę już o gehennie, jaką musi przeżywać co najmniej kilku pasażerów, gdy jeden z nich wiezie jakiś większy bagaż. W razie wypadku wszystko to stanowi poważne zagrożenie dla zdrowia i życia. Zresztą nie wszystko da się tak przewieźć, na przykład z wózkiem inwalidzkim zawsze jest problem, bo nawet jeśli da się go złożyć, to bywa, że i tak nie ma miejsca do jego postawienia albo protestują przeciw temu inni podróżujący. Obiektywnie przyznam, że właściwie to im się nie dziwię.

Busy na pewno zrewolucjonizowały transport publiczny na Lubelszczyźnie. Świetnie, że pojawiła się taka możliwość podróżowania. Błędem byłoby jednak twierdzenie, że wystarczy ona do zapewnienia transportu mieszkańcom regionu. Takie głosy jednak się pojawiają, na przykład w kontekście utrzymywania kolei w naszym województwie. Zwolennikom takiej tezy polecam, jak zwykle zresztą, zdrowy rozsądek.