Franciszek Smoter, przewodnik, były prezes zamojskiego Oddziału PTTK, inicjator powołania Komitetu Budowy Pomnika J. Zamoyskiego - zmarł w wielu 80 lat, w wielkanocny poniedziałek (9.04.).

Nasz kolega pochodził spod Limanowej. Z Zamościem związał się na ponad pół wieku. Przez wiele lat pracował w Technicznej Szkole Wojsk Lotniczych w Zamościu (był oficerem Wojska Polskiego), prowadził również Klub Oficerski. Był członkiem Miejskiej Rady Narodowej. W 1966 r. uzyskał uprawnienia przewodnika turystycznego PTTK po Zamościu i Roztoczu. W latach 1976-84 był prezesem Oddziału PPTK w Zamościu. Przez wiele lat prowadził działalność turystyczną pod własną firmą "Obieżyświat".

Był autorem licznych artykułów w lokalnej prasie i założycielem komitetu zbierającego pieniądze na budowę w Zamościu pomnika założyciela miasta, Hetmana Wielkiego Koronnego Jana Zamoyskiego. Był pasjonatem podróży i fotografii. W galerii Klubu Garnizonowego w 2008 r. zaprezentowano wystawę jego pocztówek i fotografii pt. "Moje Podróże". Przekazał do Archiwum Państwowego w Zamościu wiele dokumentów związanych ze współczesną historią Zamościa. Do końca żywo interesował się życiem kulturalnym naszego Miasta. Cenił sobie spotkania ze sztuką i uczestniczył w licznych wernisażach w BWA Galeria Zamojska.

Kolegę przewodnika Franciszka Smotera wspomina przewodnik Stefan Tyburski.

- Franciszka Smotera poznałem w latach siedemdziesiątych. Był wtedy prezesem zamojskiego Oddziału PTTK, czynnym oficerem Wojska Polskiego, przewodnikiem turystycznym, radnym Miejskiej Rady Narodowej. Nie sposób wymienić wszystkich pełnionych przez Niego funkcji. W podejmowanych przez siebie zadaniach angażował się bez reszty, całym sercem.
Kiedy stanął na czele Komitetu Budowy Pomnika Jana Zamoyskiego, założyciela miasta Zamościa, wygłosił dziesiątki prelekcji na jego temat. Ciągle irytował się, że tak trudno zdobyć fundusze na ten cel. Napisał wiele artykułów do miejscowej prasy o różnej tematyce, m. n. opracował szczegółowy życiorys Jana Zamoyskiego.
Zawsze pewny siebie, błyszczał dowcipem, był duszą towarzystwa. Kiedyś powiedział, że pochodzi z okolic Limanowej. Zapytałem go wówczas: czy ty jesteś góralem? "Nie - odpowiedział bez namysłu - w następnym domu mieszkali górale".
Franciszek uwielbiał podróże, ale jako oficer wojskowy nie mógł wyjeżdżać za granice kraju - takie były przepisy w PRL - u. Dopiero po pewnym czasie, już na emeryturze mógł spełnić swoje marzenia. Odbył liczne dalekie wycieczki, o których z pasją opowiadał i zdawał z nich relacje. Po powrocie z Meksyku, jednej z ostatnich wycieczek, po pewnym czasie zachorował. Nie przypuszczałem, że tak bardzo. Przecież nigdy wcześniej nie chorował.

Franciszku, będzie nam Ciebie brakowało. Na zawsze pozostaniesz w naszej pamięci !