Moja szkoła w Tomaszowie Lubelskim, czyli słynny "Bartosz" obchodziła jubileusz 95-lecia działalności. Z tej okazji w Zespole Szkół Nr 1 im. Bartosza Głowackiego w Tomaszowie Lubelskim odbył się Zjazd Absolwentów gromadząc na uroczystościach setki młodszych i starszych "stażem absolwenckim" byłych uczniów (2.06.).

Uroczystość rozpoczęła Msza św. w Hali Sportowej Szkoły. Były przemówienia okolicznościowe i część artystyczna. Zwiedzano szkołę i okolicznościową wystawę pt.: "Liceum dawniej i dziś na fotografii" zorganizowaną w Izbie Pamięci. Wieczorem Absolwenci wzięli udział w Bankiecie jubileuszowym - Balu Absolwentów. Uczestnicy Zjazdu otrzymali nową publikację z okazji 95-lecia szkoły.

* * *

95 lat temu w Tomaszowie Lubelskim
(...) Zorganizowanie i uruchomienie gimnazjum było zagadnieniem bardzo trudnym. Na wniosek ks. F.J. Franka, w atmosferze przychylności i mobilizacji całego społeczeństwa, powołano Komitet Organizacyjny. Wybrano dyrektora szkoły oraz sześciu wykwalifikowanych nauczycieli. 17 września 1917 r., po egzaminach wstępnych, przyjęto do Gimnazjum 71 uczniów, z których utworzono dwa równorzędne oddziały. Rozpoczęto naukę w salach na pierwszym piętrze kamienicy Emila Franka przy ulicy Lwowskiej jako rozwiązanie prowizoryczne. Dyrektorem szkoły w miejsce A. Maciurzyńskiego został Romuald Balawelder. Rozpoczęli usilne starania o inne pomieszczenie, bardziej odpowiadające potrzebom szkoły średniej. Wybór padł na samodzielny piętrowy budynek usytuowany pod lasem, przy ul. T. Kościuszki, stanowiący własność Ordynacji Hr. Zamoyskich. Przed laty były tu koszary roty Kozaków.

Starania obu społeczników uwieńczone zostały niebawem pomyślnym rezultatem. Po dokonaniu remontu budynku Gimnazjum rozpoczęło rok szkolny 1918/19 w nowym gmachu. Udało się także zająć część parterowego, drewnianego budynku w lesie nie opodal gmachu Gimnazjum na bursę dla uczniów.

Drugi rok szkolny w dziejach Gimnazjum rozpoczął się pod kierownictwem dyrektora Ludwika Jana Kobierzyckiego, mianowanego przez Ministerstwo Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego. Po odzyskaniu niepodległości, 27 listopada 1918 r. Gimnazjum zostało upaństwowione. Podniosło to rangę szkoły a także zapewniło odpowiednie środki pieniężne. 29 stycznia 1919 r., Gimnazjum męskie przekształciło się na koedukacyjne.

Ważnym dla szkoły wydarzeniem była decyzja ministra WRiOP Tadeusza Łopuszańskiego, wyrażona w piśmie z 4 czerwca 1920 r. o następującej treści: "Dla uczczenia pamięci bohatera walk o niepodległość oraz pragnąc, aby uczniowie szkoły mieli zawsze przed oczyma wzór ofiarnej i gorącej miłości Ojczyzny, nadaję szkole nazwę: Państwowe Gimnazjum imienia Bartosza Głowackiego". Nadanie imienia szkole zbiegło się z okresem śmiertelnych zapasów armii polskiej z bolszewickim najazdem.

Na progu lat 20-tych stało się jasne, iż budynek koszar kozackich, z wczesnych lat XIX w. , nie spełnia wymogów nowoczesnej szkoły średniej. Aktywniejsi obywatele miasta na zebraniu 28 marca 1920 r. powołali Komitet Budowy Szkoły, na czele którego stanął starosta Tadeusz Józef Eytner. Komitet uzyskał od Rady Miejskiej zgodę na wydzielenie 17 morgów (około 9,5 ha) pod budowę, spowodował wykonanie przez Witolda Minkiewicza, prof. Politechniki Lwowskiej, dokumentacji przyszłego kompleksu szkolnego i zbierał środki finansowe na budowę, która swym ogromem przybrała niebawem rozmiary niespotykane w mieście i okolicach. Fundusze państwowe na ten cel zostały wsparte hojnością społeczeństwa.

W latach 1920-22 zebrano na budowę 180 milionów marek polskich. Dnia 6 września 1922 r., a zatem niespełna dwa i pół roku po powołaniu Komitetu Budowy Szkoły, odbyła się uroczystość wmurowania aktu erekcyjnego pod budynek główny, internat i dwa budynki mieszkalne. W sierpniu 1929 r. nastąpiła przeprowadzka, a 3 września rozpoczął się rok szkolny w nowych pomieszczeniach (...).

na podst. Z kart historii szkoły (1917-1939) Wacława Adama Gniewkowskiego