"Modelowy, partnerski system wsparcia mieszkańców Zamojszczyzny poszkodowanych przez III Rzeszę" - to tytuł konferencji wieńczącej i podsumowującej trzyletni projekt realizowany przez Zamojskie Centrum Wolontariatu, wzorowany na projektach Federalnego Związku Informacji i Doradztwa dla Ofiar Narodowego Socjalizmu w Kolonii, a wspierany przez Fundację Polsko - Niemieckie "Pojednanie", która odbyła się 31 maja w Osiedlowym domu Kultury "Okrąglak".

Projekt został sfinansowany przez Fundację "Pamięć. Odpowiedzialność i Przyszłość" z Berlina, a jego główny cel można zamknąć w 4 słowach: pomoc, pamięć, integracja i aktywizacja.

Koordynatorzy i zaangażowani do jego realizacji pracownicy socjalni, rehabilitanci, prawnik, lekarz i wolontariusze pomogli wielu osobom w przezwyciężaniu trudnych sytuacji życiowych. Starali się też uczcić wojenne losy tych, którzy chcieli się swoimi życiorysami podzielić. Słynna już, prowadzona przez Krystynę Rybińską-Smyk "Kawiarnia wspomnień" cieszyła się niesłabnącym powodzeniem. Odbyło się 14 spotkań, dzięki którym młodzi ludzie mogli poznać subiektywne doznania więźniów obozów koncentracyjnych, robotników przymusowych, dzieci Zamojszczyzny, partyzantów, a nawet uczestnika kampanii wrześniowej. Były też organizowane imprezy okolicznościowe, wycieczki, wyjścia do kina, wspólne uczestnictwo w wernisażach, wystawach, spotkaniach z zamojskimi poetami mające na celu zintegrowanie kombatanckiego środowiska ze sobą, młodzieżą i środowiskiem lokalnym. W ocenie uczestników przedsięwzięcia oferta Zamojskiego Centrum Wolontariatu była trafiona i bardzo podobała się zainteresowanym.

Konferencja, podobnie jak cały projekt, była wydarzeniem szczególnym. Frekwencja na sali, obecność przedstawicieli władz miasta, gminy i powiatu, dyrektorów placówek oświatowych, prezesów organizacji kombatanckich świadczyła o tym, że opieka nad ofiarami III Rzeszy to temat otwarty i zawsze ważny. Prezentacja multimedialna, fotorelacja i wystawa zdjęć przypomniały zebranym główne cele przedsięwzięcia, w którym wzięło udział 115 beneficjentów, prawie dwa razy więcej, niż zakładano we wstępnej wersji projektu. Wszyscy obecni otrzymali dwujęzyczną publikację pt. "Akademia dobrych praktyk", której treść dotyczy metod i form wsparcia ofiar III Rzeszy wypracowanych w Kolonii i Zamościu. Podczas konferencji poszkodowani, kombatanci i goście mieli okazję do wyrażenia swoich opinii i porozmawiania z partnerami Centrum, którzy przyjechali z Kolonii i Warszawy. Jost Rebentisch, Michael Teupen i Jakub Deka wysłuchali każdego z uwagą, udzielali informacji i rozmawiali z zainteresowanymi. Koordynatorki projektu Krystyna Rybińska - Smyk i Ewa Szczepańska usłyszały pod swoim adresem wiele ciepłych słów. Niestety, niektórzy zamojscy poszkodowani wysuwali pretensje i roszczenia ( przeważnie finansowe), których ani Zamojskie Centrum Wolontariatu, ani żadna niemiecka antynazistowska organizacja nie jest w stanie spełnić. Były też wypowiedzi krzywdzące niemieckich gości świadczące o braku wiary w ich szczere intencje i polsko-niemieckie pojednanie.

Na zakończenie, podczas rozmów kuluarowych i poczęstunku wszyscy byli zgodni, że podjęte działania należy kontynuować, a Zamojskie Centrum Wolontariatu powinno aplikować o kolejne środki na ten cel.

Konferencja odbyła się w Osiedlowym Domu Kultury "Okrąglak", który jest siedzibą Zamojskiego Centrum Wolontariatu i był miejscem realizacji projektu. A to wszystko dzięki przychylności Zarządu Spółdzielni Mieszkaniowej im. J. Zamoyskiego, za co prowadząca konferencję w imieniu swoim i podopiecznych Zamojskiego Centrum nie omieszkała podziękować.