Odsłonięcie pomnika Dawida Psalmisty w Zamościu spowodowało sporo kontrowersji. Były opinie pozytywne mieszkańców i ostre słowa sprzeciwu - można powiedzieć - norma - jak to w naszym kraju bywa. Wszyscy wiedzą najlepiej co jest dobre dla nas i dla miasta. Nawet ci z zewnątrz. Dziennikarze szukali sensacji - to też norma. Niektórzy dociekali dlaczego - cytuję: "Na sobotniej uroczystości zabrakło ks. Biskupa Wacława Depo, choć, zaproszenie na uroczystość Marcin Zamoyski dostarczył mu osobiście".
Postanowiłam sprawdzić u źródła. Okazją do rozmowy z ks. Biskupem była konferencja prasowa na temat Dnia Papieskiego w Zamościu. Zanim dziennikarze poznali szczegóły obchodów ks. Biskup wygłosił referat pt.: "Wychowanie do mediów, czyli obecność Boga w globalnej wiosce". W jego trakcie nawiązał do artykułów prasowych i komentarzy na temat odsłonięcia pomnika Dawida i jego nieobecności.

- Moja nieobecność spowodowana była przyjęciem dużo wcześniej pewnych zobowiązań na ten dzień. - mówi ks. Biskup Wacław Depo - Po prostu obowiązki na to nie pozwoliły.
Wizytacja w Tarnogrodzie została ustalona pół roku wcześniej. Trudno było ją odwołać. Kiedy zostało dostarczone zaproszenie do Kurii - powiedziałem, że mnie nie będzie.
Z pewnością Pan Prezydent odpowiadając na pytanie dziennikarza - tak jak ja teraz - powiedział: "Biskupa nie ma - ale ja zaproszenie dałem". I tak nie było przedstawiciela duchowieństwa. Jak mi wiadomo, miał być ks. Prałat Grzyb, na tym spotkaniu i na koncercie.

W gronie dziennikarzy przysłuchujących się rozmowie można było usłyszeć komentarz - "rabina tez nie było!"

Na komentarz zareagował ks. Biskup - Tutaj dotknął pan słusznej strony. Gdybym ja wcześniej został poinformowany o tym, że jest taka idea, że jest sprawa lokalizacji. Dwa razy dostałem kiedyś informacje od gminy żydowskiej - w sprawie cmentarzy, pomników na cmentarzu - i tutaj ja rozumiem, że jest sytuacja, która dotyka relacji kościół i gminy wyznaniowej żydowskiej. Tutaj jest pomnik nie z kategorii gminy żydowskiej ale tylko z własnego środowiska. Ja mógłbym wtedy rzeczywiście - gdyby mnie nie było - wysłać list i poprosić o odczytanie podczas uroczystości.

Gdyby mnie ktoś zapytał na odsłonięciu - dlaczego ja tu jestem - odpowiedziałby, że "tajemnica Jezusa Chrystusa Syna Bożego jest niezrozumiała bez judaizmu. Amen". I to wszystko. Ja uważam, że skrzydło judaizmu i religii żydowskiej jest jednym ze skrzydeł mojej wiary, która określamy jako pełnię wiary chrześcijańskiej czyli my idziemy o krok dalej od nich, jako starszych braci w wierze. Gdyby mnie ktoś zapytał w tym kontekście jak ja uważam Dawida - ja bym odpowiedział: Ja uważam Dawida, bo i modlę się psalmami dawidowymi, i uważam Dawida jako jedną z postaci, która jest realna jako król w historii Izraela, nie mam nic przeciwko niemu.

Ta moja niezobowiązująca obecność czy nieobecność była spowodowana tym, że ja nie rozczytałem do końca kto jest u podstaw, ja nie neguję, że Żydzi byli obecni w kulturze Zamościa i są nadal związani z Zamościem i Zamojszczyzną. I wcale nie jest negacją jakiegokolwiek wymiaru żydowskiego czy judaistycznego. Wprost odwrotnie - gdybym był w relacji takiej bezpośredniej zaproszony przez gminę - ja musiałbym odpowiedzieć na to, jako ktoś kto reprezentuje dzisiaj religię chrześcijańską, ale bez jakiegokolwiek kontekstu, że jestem przeciwko grupie wyznaniowej i nie uznaję Dawida - to nie to spowodowało moją nieobecność.

A szczegóły dotyczące zaproszenia - zaproszenie zostało przywiezione przez Prezydenta - ale nie osobiście. Mój kalendarz jest bardzo zapełniony, może się zdarzyć, że jednych ominę, drugich ominę a dopiero do trzecich przybędę. I w związku z tym, jeśli ja nie do końca rozpoznałem sprawę inicjatywy i lokalizacji. - nikt mnie o tym nie poinformował. Na zaproszeniu była informacja, że się zaprasza biskupa zamojskiego na uroczystość. Jeśli ja nie znam kontekstu to po co ja mam tłumaczyć z mojej obecności wobec tych czy innych grup społecznych - czy biskup jest za Żydami czy przeciw.

Ks. Biskup przywołał jeszcze słowa wypowiedziane przez Prezydenta Zamościa - "Jest mi bardzo przykro, że biskup mojego Kościoła nie był na uroczystości".
Pojawił się kolejny komentarz do wypowiedzi Biskupa jednego z dziennikarzy, że poprzedni ks. Biskup także nie wyświęcił pomnika Jana Zamoyskiego.
Gdyby była to inicjatywa religijna, ja musiałbym odpowiedzieć - bo reprezentuję religię chrześcijańską wyrosłą z judaizmu. A poza tym, na ilu ja inicjatywach nie byłem, z uwagi na rozliczne obowiązki. Raczej ja grzeszę jednak po przez wielość niż poprzez brak mojej obecności.

I tak już na koniec - Czy ja bym był poproszony o poświęcenie pomnika Dawida? Czy tylko do samej obecności byłem potrzebny? Gdybym miał swoją rolę to mógłbym być przy pomniku! W pewnym momencie ktoś mnie zaprasza do poświęcenia albo błogosławieństwa - wziąłbym Psalm Dawidowy i odczytał piękną pochwałę Stworzenia i wychwalania Pana na cytrze. Teraz jak ja czytam, na pomniku jest Psalm Dawidowy - jest wymiar religijny. A czy ktoś mnie zapraszał jako osobę reprezentującą Religię?
Zaproszono mnie nie jako Biskupa Kościoła ale jako człowieka.

Pytanie dziennikarza - czyli ks. Biskup pobłogosławiłby ten pomnik?

A wie Pan, że może tak - być może gdyby mnie ktoś poprosił, to w imię Starego Testamentu i modlitwy Psalmu - odmówiłbym Psalm i pobłogosławił - czyli poświęcił modlitwą.
Przyznam się, że kilka lat temu byłem obecny z Biskupem sufraganem radomskim na kirkucie odzyskanym jako cmentarz w Radomiu i tam modliliśmy się modlitwą Psalmów, był ambasador Izraela, był przedstawiciel gminy żydowskiej - biskup miał swoja rolę i swój głos i swoje nawet życzenia. Byliśmy tam jako społeczność Kościoła katolickiego i byliśmy powitani jako Pan ksiądz i Pan Biskup.
A tutaj: Czy to jest być albo nie być Zamościa, że Dawid stoi koło bramy?
Bardziej bym się tłumaczył, że mnie nie było na nadaniu szkole imienia Ordynacji Zamojskiej i poświęceniu sztandaru. Można by to przyjąć, że nie uznaję rodziny Zamoyskich, nie szanuję Prezydenta - byłem w Sabaudii kilka godzin i wspólnie modliłem się ze wszystkimi.
Rozumiem jednak te wszystkie emocje po uroczystości - kończył ks. Biskup swoją wypowiedź na temat odsłonięcia pomnika Dawida w Zamościu.

Dyskusja trwała nadal - ale o tym w następnym odcinku "Rozpoznać prawdę".