Długo zastanawiałem się nad tematem dzisiejszego felietonu. Czas świąteczny jest bowiem bardzo specyficzny. Z jednej strony panuje wówczas szczególna atmosfera, której nie wypada zakłócać wbijaniem kija w mrowisko, lecz nie powinno się też przesadzać z ogólną sielanką. Ten tekst nie będzie zatem ani dokuczliwy, ani banalny. Z pomocą przyszło mi pewne wydarzenie z ubiegłego tygodnia.

Otóż w czwartek, 19 grudnia, w Centrum Kultury Filmowej "Stylowy" odbyła się uroczysta prezentacja trzech odsłon Teatru Art Avanti zrealizowanych we współpracy z Klubem Seniora "Złoty Wiek". Chodzi o trzy filmy - "Truskawkowy sok", "Odlotowa ulica" oraz "Azyl zranionych dusz" - składające się na spójną całość. Ich akcja rozgrywa się zarówno w Zamościu sprzed kilkuset lat, jak i w czasach współczesnych. Produkcje powstały w ramach inicjatywy "Senior-celebryta?", a w CKF "Stylowy" odbyło się właśnie jego podsumowanie.

Sama akcja tych filmów jest najmniej ważna. Zdecydowanie bardziej istotny był dobór aktorów, stanowiący prawdziwe łączenie pokoleń. Z jednej strony możemy zobaczyć osoby znajdujące się już raczej w drugiej połowie swego życia, a jednocześnie mamy też całkiem spore grono ludzi bardzo młodych, będących jeszcze uczniami. Trylogię spajają postacie grane przez Zbigniewa Pelca - żebraka, kloszarda i św. Brata Alberta. Oglądając go na ekranie czułem wręcz nutkę żalu, że nie gra obecnie w którymś ze znanych teatrów, bo gdyby ktoś go znalazł odpowiednio wcześnie, miałby dużą szansę zaistnienia na większej scenie. Inni aktorzy ze starszego pokolenia grają w tych filmach w pełni na miarę swoich możliwości i kolejne obrazy ogląda się całkiem przyjemnie. Widać na nich ogromne zaangażowanie osób biorących udział w przedsięwzięciu, a także równie wielką przyjemność płynącą z uczestnictwa w tejże produkcji. I o to chodzi. Tytuł przedsięwzięcia jest oczywiście dość przewrotny, bo nie sądzę, żebyśmy w gazetach znajdowali teraz informacje o miejscach, które odwiedza Zbigniew Pelc czy zakupach, jakie zwykle robi Alicja Saturska. Wspomniane filmy nie były bowiem produkowane dla nagród czy emisji w ogólnopolskiej telewizji o dużym zasięgu. Miała to być forma pożytecznego spędzenia czasu przez osoby z różnych pokoleń, a przy okazji wyprodukowanie czegoś, co to upamiętni, pozwoli się ludziom starszym zrealizować w czymś innym niż dotychczas, a młodszym da możliwość nabrania dużego życiowego doświadczenia. Cel został w pełni osiągnięty.

Nawiążę tu pośrednio do mojego tekstu sprzed dwóch tygodni. Czy nam się to podoba, czy nie, Zamość staje się miastem z dominacją starszego pokolenia. Tym samym kwestia zagospodarowania tych osób będzie niedługo bardzo ważnym problemem społecznym. A oni chcą się przede wszystkim czuć potrzebni. Co więcej, często rzeczywiście tacy są. Zazwyczaj - niestety coraz rzadziej - jako dziadkowie zajmujący się wnukami, gdy rodzice w pocie czoła muszą pracować całymi dniami na utrzymanie rodziny. Ale kapitałem osób w podeszłym wieku jest przede wszystkim ich ogromne życiowe doświadczenie, z którego w gruncie rzeczy nieczęsto korzystamy. Uważamy, że teraz czasy są na tyle odmienne, że seniorzy nie potrafią ich zrozumieć, dlatego poradzimy sobie sami. Pewne rzeczy nie zależą jednak od nowych technologii i umiejętności, które osoby starsze zwykle mogą opanować tylko w ograniczonym stopniu. Życie rządzi się bowiem pewnymi niezmiennymi prawami, które można w największym stopniu poznać będąc już u kresu swego ziemskiego bytowania. Nie można więc nie korzystać z wiedzy tych, którzy posiedli ją w największym zakresie.

W tym względzie kapitalną robotę wykonuje Zamojski Uniwersytet Trzeciego Wieku, gdyż on rzeczywiście pozwala się seniorom rozwijać, a przy okazji współpracy z Młodzieżowym Domem Kultury, w ramach projektu "Generacje-Kreacje. Współpraca międzypokoleniowa", korzystają z tego również ludzie bardzo młodzi. Inną ciekawą inicjatywą są warsztaty komputerowe dla seniorów, prowadzone w Zamościu przez Basię Kolbus w ramach programu Polska Cyfrowa Równych Szans. Przedsięwzięcie "Senior-celebryta?" to kolejna rzecz wychodząca naprzeciw tym coraz bardziej widocznym potrzebom. Tak naprawdę jednak coś do zrobienia ma tu każdy z nas, bo każdy z nas zna starszych ludzi, którym niekiedy trzeba pomóc. Czasami wystarczy z nimi po prostu porozmawiać. Na nich to na pewno wpłynie pozytywnie, a i my z tego możemy ogromnie skorzystać.