|
|
 BWA: Elżbiety Gnyp humanistyczna wizja świataBolesław Leśmian tworzył niedoścignione kreacje językowe, Elżbieta Gnyp kreuje mistrzowskie grafiki. Są wynikiem inspiracji naturą i zachwytu nad poezją Leśmiana, czystą apoteozą życia. Wernisaż wystawy Elżbiety Gnyp "Nie widać nic, a - widać" odbył się w BWA Galeria Zamojska (23.01.)
Termin otwarcia wystawy cyklu grafik, które są efektem pracy twórczej Elżbiety Gnyp w ramach stypendium artystycznego, jakie artystka otrzymała w 2019 r. od prezydenta Miasta Zamościa, nie był przypadkowy. Został perfekcyjnie zaplanowany przez Artystkę i miał miejsce tuż po dniu urodzin znakomitego poety Bolesława Leśmiana, który mieszkał i tworzył w Zamościu przez trzynaście lat. I to jak tworzył. Tak, że przeszedł do historii literatury przede wszystkim jako jeden z najważniejszych dwudziestowiecznych poetów języka polskiego.
Elżbietę Gnyp, bohaterkę wydarzenia, ogromne grono przyjaciół, znajomych i miłośników jej sztuki powitał Jerzy Tyburski, dyrektor BWA Galeria Zamojska. Zaproszenie na wernisaż wystawy stypendystki przyjął również Andrzej Wnuk, prezydent Zamościa oraz Piotr Orzechowski, dyrektor Wydziału Kultury i Sportu UM Zamość.
Artystka malarka, kuratorka wystaw sztuki współczesnej, animatorka kultury, autorka tekstów o sztuce, urodziła się w Zamościu. Jest absolwentką Państwowego Liceum Sztuk Pięknych w Zamościu. Studiowała w PWSSP w Poznaniu, w pracowni doc. Rajmunda Dybczyńskiego, gdzie otrzymała dyplom z wyróżnieniem (1988 r.). Studia Podyplomowe na Wydziale Historycznym odbyła na Uniwersytecie Warszawskim (1991 r.). Od 2010 r. wykłada na Wydziale Sztuka Nowych Mediów w Polsko-Japońskiej Akademii Technik Komputerowych w Warszawie.
- Jest mi niezmiernie miło gościć po raz wtóry, w tak nie długim odstępie czasu, bo 14 miesięcy, w przestrzeniach Galerii Zamojskiej. Dziękuję dyrektorowi BWA za możliwość tego spotkania, i za możliwość prezentacji przed Państwem troszkę mojej nowej odsłony, innej, odmiennej od tej poprzedniej, która była cała pastelowa i pejzażowa.
-Odwołam się do Państwa wyobraźni i spróbuję, wspólnie z Bolesławem Leśmianem, troszkę zaczarować odmienną porę roku, aniżeli ta, którą mamy za oknem. Nie jest to styczeń, i nie jest to późne popołudnie, i nie jest to też Galeria Zamojska. Jesteśmy w innej przestrzeni miejsca i czasu. Artystka zinterpretowała wiersz "Przed świtem" Bolesława Leśmiana, opublikowany w katalogu do jej wystawy.
Trwa jeszcze ciemne rano -
Śpi niebo nad altaną.
Staw błysnął o dwa kroki -
Już widać, że głęboki.
W łopuchu czy w pokrzywie
Świerszcz dzwoni przeraźliwie!
Rozpoznajże w ciemnocie,
Czy wróbel tkwi na płocie?
Kształt wszelki wybrnął z cienia,
Lecz nie chce mieć imienia.
Chce snom się jeszcze przydać:
Nie widać nic, a - widać.
-Jest takie zjawisko w naturze - brzask, świt, kiedy świat budzi się do życia. Jak się znajdziemy w nowej przestrzeni to musimy sobie sami stworzyć ten świat rzeczywisty, który za chwilę wyłoni się z głębokiej czerni, czy szarości nocy. I jest jeszcze jedno takie zjawisko - mgła. Jest to taka pora, która przychodzi nagle, znienacka, zabiera kształty, zabiera przyrodę, ogarnia nas całych i zabiera również nasze myśli. Można odnieść te dwa zjawiska natury do momentu tworzenia. Do takiej chwili, kiedy autor zostaje sam na sam z bielą kartki, albo płótna. I nie widać nic. I słychać tylko własne myśli. Można czasami zobaczyć cień światła, który balansuje po bieli kartki. To jest najbardziej twórczy, inspirujący, zachwycający i tajemniczy moment. Moment stawania się, krystalizacji myśli. Ten wielki moment aktu tworzenia, żeby jednym ruchem ręki, piórka, dłuta, pędzla, czy rysunku można stwarzać. Można tworzyć własną wizję świata - podkreśliła meritum swojej twórczości Elżbieta Gnyp.
Zamojska artystka posłużyła się myślą Leśmianową, by spróbować popatrzeć na otaczający świat, który jest nieustającą inspiracją. Inspirowała się poezją Leśmiana, by spróbować pokazać widzom swoje spojrzenie na naturę, która nas otacza, tu, wokół Zamościa. I spróbować pokazać plastyczne odniesienie do poezji Leśmiana.
Jak zauważała Elżbieta Gnyp - wystawa jej grafik, to możliwość poszukania własnych stanów emocji, czyli zobaczenia tego, co widać, albo czego nie widać, co można odczuć, albo przywołać z zakamarków pamięci własnej - emocje własne, stany zachwytu, od świtu, od brzasku, od wielkich uniesień po zwyczajne ludzkie dramaty, niepowodzenia, upadki i myśli nadziei, że jeszcze raz trzeba się obudzić, wstać i podjąć tę próbę.
- Mogą Państwo zanurzyć się w światło natury, szelest traw, źdźbła traw, poczuć płynność wiatru, albo szaleńczy rytm tego wiatru. Mogą Państwo poszukać wody tu, gdzie biegnie, albo odnaleźć coś, co jest najbardziej trwałe, to jest droga, kamień, głębia wody, albo odbicie nieba w tej wodzie. Właściwie tutaj jest wszystko - puentowała Elżbieta Gnyp.
Wystawa "Nie widać nic, a - widać" jest wyborem prac, które powstały w ubiegłym roku. Cykl obejmuje ponad sto grafik. Na wystawie artystka prezentuje 35 prac, jako spektrum jej całego poszukiwania, szukania czegoś, co widać, a może nie widać, a może jednak trzeba to zobaczyć, a może trzeba to stworzyć, albo trzeba jeszcze raz wrócić do tego miejsca, i jeszcze raz to w naturze zobaczyć.
-Możliwość, tak aktywnej i też wyczerpującej i absorbującej ubiegłorocznej pracy, otrzymałam dzięki stypendium artystycznemu od prezydenta Zamościa, pana Andrzeja Wnuka. I to okazja, panie prezydencie, aby za tę możliwość podziękować, bo dało mi to swobodę pracy twórczej, a bez takiej swobody i wolności nie da się tworzyć - mówiła Elżbieta Gnyp.
Wystawie towarzyszy wspaniały katalog, którego wydanie było możliwe dzięki pomocy wielu osób. Artystka skierowała słowa podziękowania do wielu darczyńców, dzięki który udało się wiele prac wydrukować, ale też spopularyzować poezję Leśmiana, bowiem katalog jest w pewien sposób przewodnikiem po wystawie. Wszystkie prace mają tytuły, są one zaczerpnięte z wierszy Leśmiana, ale na ekspozycji artystka zrezygnowała z podpisu świadomie, by pozwolić widzom odszukać to coś, czego nie widać, ale może będzie widać za drugim spojrzeniem.
Jak dodała Elżbieta Gnyp, katalog został pomyślany w taki sposób, że wszystkie prace są podpisane cytatami wierszy, sentencją danego wiersza. Te grafiki ze sobą albo są w jakimś dialogu, albo w zaprzeczeniu, albo w uzupełnieniu. Można je, czytając, odnosić do tych prac.
Artystka podziękowała dobrodziejom: Teresie Bodys, Annie Chrzan, Janowi Hawrylakowi, Irenie Domańskiej-Łuczka i Małgorzacie Trojanowskiej - właścicielkom Biura Turystycznego Intur w Zamościu, Mirosławie Kowalskiej, właścicielce "Palety", Jolancie i Zbigniewowi Kabasom, właścicielom Artehotel w Zamościu na czele z Wojciechem Sternikiem, za to, że pomogli jej urzeczywistnić i na chwilę zatrzymać klimat tej wystawy za pomocą tego katalogu. Podziękowała również mediom za promocję jej wydarzenia w BWA. Podziękowała także bliskim przyjaciołom, za wierną obecność podczas zawieruch życiowych i w chwilach szczęścia. Elżbieta Gnyp podziękowała również Małgorzacie Kawali za "impuls", Bogusławowi Bodesowi za szczególną troskę piękna litery w jej katalogu, oraz Martynie Jarzębickiej za barwę i smakowitość stołu, ważnego elementu takiego spotkania jak wernisaż wystawy. Zachęciła wszystkich do oglądania jej prac i poszukiwania..."całego uroku świata".
Gratulacje i podziękowania złożył Elżbiecie Gnyp Andrzej Wnuk, prezydent Zamościa, za to, że obficie i ochoczo korzysta z dziedzictwa naszego miasta, regionu, w tym przypadku z twórczości Leśmiana. Prezydent pogratulował efektów ciężkiej pracy i niesamowitego talentu. Słowami od poety, wierszem "Wieczorem", podziękował artystce dyrektor Jerzy Tyburski.
-Ja bardzo się cieszę z tej popularności poezji Leśmiana. Jak w 2006 r. nieśmiało, rozpoczęliśmy taki cykl "Wracam, wracam po długiej rozłące" - Leśmian, to w moich najśmielszych oczekiwaniach nie było tak, że będą urodziny Leśmiana, kolekcja Leśmianowa i cykl wystaw różnorodnych, plenerów ilustratorów, wydarzeń koncertowych, muzycznych, które odbywały się albo z inspiracji, albo były dedykowane Leśmianowi. To bardzo fajnie, że dało się przywołać tę postać i jego twórczość. A poezja jego jest tak inspirująca, a źródło to jest niewyczerpane, więc można wracać, i wracać, i wracać - podsumowała wydarzenie Elżbieta Gnyp.
Niewyczerpana jest także, bądź nawet bez kresu, wyobraźnia Elżbiety Gnyp. I to chyba uderza najbardziej pilnego obserwatora jej wybitnych prac. Natura, nastrój, kolor, refleksja, i... cień Artystki na grafice. Uderza jej optymizm, a także niezaprzeczalny witalizm jej twórczości. Uwidacznia się także ogromna dawka humanizmu, rodem ze sztuki renesansu. Z jej genialnych warsztatowo grafik wyłania się wizja świata przedstawiająca ład, harmonię, racjonalizm, gdzie najważniejszą wartością jest człowiek, a jego świat jest pełen uroku, spokojny i harmonijny. Te treści są ponadczasowe, tak jak poezja Leśmiana.
Paraleli jest znacznie więcej. Twórczość "poety przyrody" jest niezwykle nowatorska jak na ówczesne czasy, jej charakterystycznymi cechami są wrażeniowość i intuicyjność. Można stwierdzić, iż twórczość Elżbiety Gnyp jest równie awangardowa i oryginalna, a cechuje ją poetycka wrażliwość i niepowtarzalność, wynikająca z osobistych przeżyć i inspiracji twórczych artystki, w tym naturą i poezją, ale też życiem. Tej twórczości nieobce są też cechy malarstwa wrażeniowego, subtelne, lecz z intensywnością koloru, tak jak to jest w czterech porach roku, porach dnia i nocy, a także w życiu każdego z nas, a w życiu wrażliwego artysty szczególnie.
Elżbieta Gnyp zaprosiła na prawdziwą przygodę dla oczu, duszy i rozumu, aby widz poszukał ukrytych znaczeń, tego, co pragnie nam przekazać w dziełach, które olśniewają nas. A pokazuje niezwykłą, autorską, twórczą wizję uroków świata - wspaniałego dzieła wielkiego Mistrza. I on taki jest. Taki piękny, jakim widzi go i pokazuje Artystka. Jednak kluczem do odczytania twórczości Elżbiety Gnyp z kręgu unikatowej techniki graficznej jest potrzeba skupienia i tej osobistej chwili zapatrzenia w ponadczasowe piękno natury, zgodnie z myślą poety: "Wiem, że muszę wypatrzeć w nicość śniącą się drogę.", by w końcu poddać się magii obrazu/przekazu i stwierdzić: "Takiej nocy nie było! To noc - nietutejsza!", i puentować "pod Leśmiana" - takich poetyckich grafik dotychczas nikomu nie śniło..., bo w nich jest całe życie Artystki!
Wystawa Elżbiety Gnyp "Nie widać nic, a - widać" w BWA będzie czynna do 23 lutego br.
autor / źródło: Teresa Madej, fot. Janusz Zimon
dodano: 2020-01-26 przeczytano: 12890 razy.
Zobacz podobne:
Warto przeczytać:
|
|
|
|
