"Dom Leśmiana": Krzysztofa Bednarskiego koncepcja pomnika

Delegacja Towarzystwa Leśmianowskiego z Zamościa, inicjatorzy budowy pomnika poety Bolesława Leśmiana, jako pierwsi poznali makietę pomnika, zaprezentowanego im w warszawskiej pracowni Krzysztofa Bednarskiego. Światowej sław artysta rzeźbiarza podjął się realizacji dzieła upamiętnienia genialnego poety w Zamościu (27.07.).

Jak powiedział Sławomir Bartnik, prezes Towarzystwa, projekt jest nowatorski, nikt w Polsce jeszcze takiego nie zrobił. Jest to zaaranżowana kompozycja architektury zieleni i elementów konstrukcyjnych, a nie typowy pomnik.

Opis koncepcji pomnika Bolesława Leśmiana dla Zamościa, czyli "Dom Leśmiana" w ujęciu Krzysztofa Bednarskiego.

Idea projektu: Upamiętnienie postaci Bolesława Leśmiana w kontekście jego poezji oraz miejsca (Zamość). Pomnik ma mieć charakter nowoczesnej narracji symbolicznej, dla której inspiracją są słowa poety:
                         "Wyłoniłem z mroku ogród, oderwany od przyczyny,
                           Rozkwieciłem próżnię, namnożyłem ścieżek -"
                                                                              (Pan Błyszczyński)
Punktem wyjścia jest refleksja o domu poety, który jest domem wyobraźni. Jest otwartą przestrzenią, w której dokonuje się najistotniejsze dla poezji Leśmiana zespolenie bytu i nie-bytu, świata i zaświata. By to zwizualizować odwołuję się do prostych form - metafor:  domu, drogi, ścieżki, ogrodu. 

Całość zbudowana jest z równie prostych elementów: czterech stopni schodów, ramy drzwi i ażurowego pomostu, który przekształca się w dynamiczne zapętlenie. Te fizyczne, przedmiotowe formy usytuowane są w kontekście świadomie wykreowanej dzikości, bujności natury.

Schody i drzwi prowadzą nas poza potoczność, otwierają się na świat i zaświat. Pomost unosi nas ponad naturą, ale w efekcie się w niej zatraca, w bogactwie roślin i dynamice form przestrzennych. Prosta ścieżka zapętla się jak myśl, jak żywioł natury, jak energia kreatywności. 

W obrębie tej przestrzeni znajdą  się elementy przywołujące postać i poezję Leśmiana - napisy, wiersze, wizerunek portretowy.  Ich forma i usytuowanie pozwolą na wydobycie efektu intymnego kontaktu z dziełem poety.

Pomnik "Dom Leśmiana" ma być usytuowany w Parku Miejskim, jednym z ulubionych miejsc poety w Zamościu, na osi wiodącej w stronę dawnej fosy. 

Opis techniczny: Schody wykonane będą w trwałym materiale monolitycznym. Pozostałe elementy - rama drzwi oraz ażurowy pomost i mocujące wsporniki zostaną wykonane w metalu (aluminium). Napisy będą wykute (stopnie schodów) i grawerowane w metalowych płytkach o formach kartek papieru.  Przewiduję także wykorzystanie elementów świetlnych oraz drobnych form rzeźbiarskich. Integralnym składnikiem całości będą specjalnie opracowane układy roślin, krzewów i kwiatów. Ich rola w projekcie jest konstytutywna. Monument ma współtworzyć metaforę ogrodu ("Wyłoniłem z mroku ogród"), tak więc jego relacje wobec składników naturalnych nie będą hierarchiczne, ale komplementarne.

Przecieranie ścieżek dla pomnika Leśmiana

Tajemniczo brzmiące słowa artysty (...) wykorzystanie elementów świetlnych, uzupełnia Sławomir Bartnik.

- W ramie drzwi byłaby szczelina świetlna. Wchodziłoby się przez nie wieczorem do domu poprzez światło. Podobnie w części zapętlonej byłyby punkty świetlne niczym gwiazdy w kosmosie. O zmierzchu cała instalacja robiłaby magiczne wrażenie! Chcieliśmy odejść od typowego wyobrażenia o pomniku. Projekt pomnik nam się podoba. I dodaje:

- Umówiliśmy się, że według tego projektu Krzysztof Bednarski z pomocą specjalisty opracuje wizualizację komputerową projektu pomnika i zaprezentuje ją we wrześniu w Zamościu.

Prezes Towarzystwa Leśmianowskiego postanowił jak najszybciej przygotować grunt, w przenośni i dosłownie, pod przyszły pomnik poety - rejenta, z uwagi na fakt, że Park Miejski jest w trakcie prac remontowych, nadzorowanych m.in. przez Wydział Planowania Przestrzennego, Budownictwa i Ochrony Zabytków UM Zamość.

Ważką sprawę przedstawiono zastępcy dyrektora Wydziału Planowania Przestrzennego, Budownictwa i Ochrony Zabytków UM Zamość Barbarze Skórzyńskiej-Terleckiej.

Fakty są następujące: obecny plan rewitalizacji Parku Miejskiego, będący częścią odbudowy fortyfikacji, powstał 2 lata temu i jest zamknięty. Zgodnie z tym w parku poprawione zostaną elementy fortyfikacji, wymieniona zostanie infrastruktura, nawierzchnia alejek i powstaną nowe elementy architektury parkowej (o czym już pisaliśmy na portalu).

Na rok 2012 zaplanowano prace pielęgnacyjno - odtworzeniowe parkowej zieleni, a także udrożnienie fosy i t p. Są szanse, że Miasto zaoszczędzi na realizowanym aktualnie przetargu a środki przeznaczy na odtworzenie zieleni, zniszczonej wskutek prac ziemnych.

Jak mówi prezes Bartnik - Ponieważ, pomysł na pomnik Krzysztofa Bednarskiego jest bardziej elementem architektury parkowej niż typowym pomnikiem to przy dobrej woli i współpracy wszystkich decydentów można by go sfinansować z budżetu tego projektu. Pani dyrektor Skórzyńska-Terlecka wstępnie jest zainteresowana pomysłem. Zadeklarowała także swoją pomoc Towarzystwu.

Na tym oczywiście nie koniec spraw ważkich. Komitet Budowy Pomnika Bolesława Leśmiana w Zamościu będzie potrzebować: architekta, architekta zieleni, grafika komputerowego, speca od projektowania instalacji elektrycznej  itp. oraz wszelkiego rodzaju wsparcia: Władz Zamościa i społeczności, a także Gości, którzy cenią sobie poezję Leśmiana.

Przypomnijmy, że w 2012 r. przypadać będzie 135-rocznica urodzin i 75-rocznica śmierci najwybitniejszego poety, obok Szymona Szymonowica, związanego z Zamościem - Bolesława Leśmiana.

Zobacz podobne:
     Leśmianowska Ulica Poetycka - program / 2012-05-14
     Zaprezentują projekt pomnika Bolesława Leśmiana / 2011-10-03
     Spłacam dług Leśmianowi - rozmowa z Krzysztofem M. Bednarskim / 2011-06-19
     "Napój cienisty" czyli inspiracje poezją Leśmiana / 2011-06-09
     Krzysztofa Bednarskiego przymiarki do pomnika Leśmiana / 2011-06-02
     Schadzka z Leśmianem część II / 2011-06-01
     Schadzka z Leśmianem część I / 2011-06-01
     Majówka leśmianowska z dziecięcą fantazją / 2011-05-30
     Obserwatorium Poetica / 2011-05-25
     "Przygody Sindbada Żeglarza" na Rynku Solnym / 2011-05-19
     STARTUJ W SLAMIE! Wiersze do sztambucha wuja Tarabuka / 2011-05-19
     Opowieści niesamowite - kryptyk na Majówce Leśmianowskiej / 2011-05-17
     Leśmianowska Ulica Poetycka. Majówka leśmianowska na Starówce / 2011-05-12
     Wiersze do sztambucha wuja Tarabuka / 2011-04-05
     Krzysztof Bednarski autorem pomnika Leśmiana / 2010-12-31
     Skazany na Leśmiana - rozmowa ze Sławomirem Bartnikiem / 2010-08-01
     Postawią pomnik Leśmianowi / 2010-06-28
     Leśmianowska Ulica Poetycka 2010 / 2010-05-22
     Konkurs Literacki im. B. Leśmiana / 2010-03-20
     Ożywianie obrazów w Muzeum Zamojskim / 2010-02-08

Warto przeczytać:

[do góry]