Zespół Pieśni i Tańca "Zamojszczyzna" powstał w 1985 roku w wyniku starań dyrekcji Wojewódzkiego Domu Kultury Stanisława Rudego i Ireny Kozubowskiej. Dzięki przychylności władz, WDK otrzymał dodatkowe etaty i środki na zakup instrumentów muzycznych i strojów.

Szczęśliwym trafem, w tym czasie do Zamościa powróciła Jolanta Kalinowska-Obst, absolwentka Wydziału Pedagogiki, członkini Zespołu Pieśni i Tańca UMCS, osoba z dużym zaangażowaniem, niezwykle utalentowana, z odziedziczonym po swojej babce, znanej animatorce kultury, umiłowaniem pracy z dziećmi i młodzieżą. Pod swoją opiekę wzięła Zespół, który bardzo szybko odniósł sukces i zyskał sobie wiernych przyjaciół i fanów.

9 października 1987 roku, Zespół prezentujący wysoki poziom artystyczny, mający w swoim programie bogaty repertuar uwzględniający pieśni i tańce naszego regionu otrzymał nazwę "Zespół Pieśni i Tańca Zamojszczyzna". Był to wyraz uznania dla pracy Zespołu oraz zobowiązanie do szczególnej troski o zachowanie tradycji folkloru zamojskiego i godnego reprezentowania regionu w kraju i poza jego granicami. Temu wyzwaniu "Zamojszczyzna" sprostała. W tym roku świętuje 30-lecie swojej działalności.

Koncert inaugurujący obchody jubileuszu "W naszej swojskiej nucie" poprowadzili tancerze "Zamojszczyzny" Joanna Ciuraszkiewicz i Łukasz Szyszka, który również przybliżyli historię i teraźniejszość Zespołu Pieśni i Tańca "Zamojszczyzna".

Zespół Pieśni i Tańca "Zamojszczyzna" działa od 1985 roku. Jest to jedyny działający na terenie Zamościa zespół kultywujący tradycje ludowe i regionalne. Obecnie w zespole pracuje 6 grup tanecznych w różnych grupach wiekowych (od dzieci 6-letnich po dorosłych) - razem około 200 osób. Często podczas koncertu występują całe rodziny. Obecnie w grupach dziecięcych i młodzieżowych tańczą dzieci pierwszych ( tych sprzed 30 lat) tancerzy.

Przez 30 lat działalności w "Zamojszczyźnie" uczyło się tańczyć i śpiewać ponad 2000 osób. Jednych przygoda z tańcem i polskim folklorem trwała krótko, innych trochę dłużej, ale są też tacy, którzy aktywnie z zespołem związani są od dobrych kilkunastu lat. Są tez wśród naszych tancerzy i tacy, którzy w naszym zespole (z krótkimi przerwami np. na studiowanie, czy tez na podchowanie dzieci) tańczą już ponad 20 lat.

"Zamojszczyzna" jest dla tancerzy ważną "szkołą życia", w której uczy się poszanowania kultury i tradycji, tolerancji, obowiązkowości, koleżeństwa, współdziałania w grupie oraz odpowiedzialności. Wychowankowie "Zamojszczyzny" wyniesione z pracy w zespole wartości przenoszą w swoje dorosłe życie. Wielu z nich swoją przygodę z tańcem i folklorem kontynuuje działając w najlepszych zespołach studenckich, pracując w Państwowym Ludowym ZPiT "Mazowsze" oraz prowadząc własne zespoły folklorystyczne.

Tancerzom towarzyszy kapela ludowa, która pracuje w składzie: Jacek Szpunar prowadzący kapelę i grający na skrzypcach, Olga Wasilewska, Agnieszka Obst-Chwała i Wiktoria Bednarz - skrzypce, Maciej Szcześniak - akordeon, Adam Cegiełkowski - klarnet, Zygmunt Skwierz - trąbka, Jakub Kłus - kontrabas i Przemek Bednarz - bęben.

Przez 30 lat zespół przygotował bogaty repertuar taneczny i wokalny, prawie 6 -godzinny program artystyczny, na który składają się wiązanki tańców regionalnych: zamojskich, lubelskich, biłgorajskich, podlaskich, rzeszowskich, lasowiackich, łowickich, opoczyńskich, kurpiowskich, nowosądeckich, śląskich, góralskich, tańce narodowe: krakowiaki, polonezy mazury, kujawiaki i oberki.

W programie zespołu są również widowiska obrzędowe związane ze zwyczajami bożonarodzeniowymi, wielkanocnymi, wiosennymi, sobótkami i dożynkami. W swoim repertuarze "Zamojszczyzna" ma również wiązankę pieśni żołnierskich i patriotycznych.

ZPiT "Zamojszczyzna" jest ambasadorem polskiego folkloru, polskiej kultury. Przez 30 lat swojego istnienia polski folklor z powodzeniem prezentował w wielu krajach. W sumie to 45 wojaży zagranicznych. Występował w Belgii, Białorusi, Bułgarii, Chorwacji, Czechach , Egipcie, Francji , Grecji, Hiszpanii , Macedonii, Niemczech, Norwegii, Portugalii, Rumunii, Słowacji, Serbii , Słowenii, Turcji, Włoszech, Węgrzech, Ukrainie, i na Wyspach Kanaryjskich. Wszędzie zachwycał profesjonalizmem, świeżością, wigorem i pięknem polskiego folkloru. W 2002 roku 11 września odbył się najważniejszy z koncertów zespołu w jego 30-letniej pracy. Był to krótki występ przed świętym Janem Pawłem II na Audiencji Generalnej w Watykanie.

"Zamojszczyzna" jest laureatem wielu konkursów, przeglądów i festiwali folklorystycznych organizowanych w Polsce i za granicą. Zdobywaliśmy główne nagrody oraz tytuły laureata na Międzywojewódzkich i Ogólnopolskich Przeglądach Zespołów Folklorystycznych organizowanych m. in. w Rzeszowie, Przemyślu, Stalowej Woli, Chełmie, Szydłowcu, Łowiczu, we Włodawie, w Sokołowie Podlaskim, Puławach, Gołczy, Przeworsku oraz podczas Tygodnia Kultury Beskidzkiej.

Zespół dużo koncertuje, organizuje wiele imprez folklorystycznych, aktywnie uczestniczy w życiu kulturalnym Zamościa. Kronikarze naszego zespołu naliczyli przez tych 30 lat ponad 1000 pełnospektaklowych koncertów, czyli ponad 30 koncertów rocznie.

Za swoją działalność zespół został nagrodzony w 2010 r. Medalem -Zasłużony Dla Zamościa, a w 2011 roku otrzymał tytuł Ambasadora Zamościa. "Zamojszczyzna" jest od 30 lat członkiem Polskiej Sekcji CIOFF (Międzynarodowej Rady Stowarzyszeń Folklorystycznych, Festiwali i Sztuki Ludowej). Od 2002 roku jest współorganizatorem Międzynarodowego Festiwalu Folklorystycznego "Eurofolk - Zamość".

Zespół działa przy Zamojskim Domu Kultury, a jego działalność wspomaga od 1996 roku Stowarzyszenie Przyjaciół Ludowego Zespołu Pieśni i Tańca "Zamojszczyzna".

Kadrę Zespołu stanowią: kierownikiem artystycznym i choreografem Zespołu oraz jego założycielem jest Jolanta Kalinowska-Obst; instruktorem tańca i choreografem - Monika Hildebrand; instruktorem wokalu - Barbara Rabiega; kierownikiem muzycznym - Jacek Szpunar; akompaniatorzy: Maciej Szcześniak i Tomasz Ziąbkowski;. O stroje i rekwizyty Zespołu dbają: Alicja Bojarczuk i Beata Ciuraszkiewicz.